بۇگىندە ەلىمىزدەگى وزەكتى ماسەلەلەردىڭ ءبىرى – كاسىبي جۇمىسشى مامانداردى دايارلاۋ. بۇل باعىتتا اتقارىلىپ جاتقان جۇمىستار بارشىلىق. بۇرىنعى تەحنيكۋم، كاسىبي-تەحنيكالىق ۋچيليششەلەر كوللەدجدەرگە اينالىپ، وقۋ ورىندارى ءتۇرلى جۇمىسشى ماماندىقتارىن دايىندايدى. مەملەكەت ءوز تاراپىنان ولارعا بارىنشا جاعداي جاساۋعا تىرىسۋدا. قازاقستاننىڭ بارلىق ايماعىندا كاسىبي جۇمىسشىلار دايىندايتىن كوللەدجدەردىڭ جۇمىسى جانداندىرىلۋدا. ەندىگى ماسەلە سۇرانىسقا يە مامانداردى دايىنداپ، وندىرىستەردەگى جۇمىس ورنىن تولتىرۋ. ءقازىر شاعىن جانە ورتاشا بيزنەس سەكتورىندا ءوندىرىس ءورىس الىپ، تاجىريبەدەن وتكەن مامان-جۇمىسشىلارعا سۇرانىس ارتىپ وتىر. وسى باعىتتى دامىتۋ كوللەدجدەرگە مىندەتتەلگەن كەزەك كۇتتىرمەيتىن ماسەلە.
تەوريا مەن تاجىريبە الاڭى
الماتى ەلەكتر-مەحانيكا كوللەدجىنىڭ باسىم باعىتى – جۇمىسشى ماماندارىن دايىنداۋ، ەڭبەك ادامىنىڭ مارتەبەسىن ارتتىرۋ. وقۋ ورنى ديرەكتورىنىڭ مىندەتىن اتقارۋشى اجار بايدىلدايەۆانىڭ ايتۋىنشا، العاشىندا «كاسىپتىك وقىتۋ ورتالىعى»، كەيىننەن الماتى قالاسى ءبىلىم باسقارماسى كمقك «الماتى ەلەكتر- مەحانيكا كوللەدجى» بولىپ قۇرىلعان ەكەن.
بۇگىندە كوللەدجدە 102 قىزمەتكەر جۇمىس ىستەيدى، 860 ءبىلىم الۋشى بار. كوللەدج وقۋشىلاردى 9 جانە 11-سىنىپتان كەيىن مەملەكەتتىك تاپسىرىس بويىنشا وقۋعا قابىلداپ، كاسىبي ماماندار دايىندايدى. ءبىلىم الۋشىلار ۇلگەرىمىنە قاراي شاكىرتاقى الادى. الەۋمەتتىك كومەك رەتىندە ىستىق تاماقپەن قامتىلعان. شاكىرتتەرگە ەلۋدەن استام وندىرىستىك وقۋ شەبەرلەرى، ونىڭ ىشىندە عىلىم كانديداتتارى، ماگيسترلار، پەداگوگ-زەرتتەۋشى، پەداگوگ- مودەراتورلور ءدارىس بەرەدى. تەوريا مىندەتتى تۇردە وندىرىستىك تاجىريبەمەن ۇشتاستىرىلا جۇرگىزىلەدى.
ءبىلىم ورداسىنىڭ ءوز وقۋ-وندىرىستىك شەبەرحاناسى بار. ستۋدەنتتەردىڭ تاجىريبەدەن ءوتۋى، وقۋ ورنىن بىتىرگەن بويدا كاسىبى بويىنشا جۇمىسقا ورنالاسۋى ءۇشىن الماتىداعى بارلىق دەرلىك ءوندىرىس ورىندارىمەن كەلىسىمدەر جاسالىنعان. ولاردىڭ قاتارىندا «سايمان» كورپوراسياسى ج ش س، «الماتى ەلەكتر-مەحانيكا زاۋىتى»، «الاتاۋ جارىق كومپانياسى» اق، «الماتى جىلۋ جەلىلەرى» ج ش س، «الماتىەنەرگوسبىت» مكك، «الماتى سۋ» مكك، «ىسكەر گاز» ج ش س جانە ت.ب. بار. ءوندىرىس ورىندارىنداعى تالىمگەرلەردى ىنتالاندىرۋ ماقساتىندا ءتاجىريبەدەن وتكەن ءاربىر ستۋدەنت ءۇشىن ءتولەم قاراستىرىلعان.
شەتەلدىك تاعىلىمداما: حالىقارالىق تاجىريبەنى مەڭگەرۋ
الماتى قالاسىنىڭ ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىن دامىتۋدىڭ 2023–2030 جىلدارعا ارنالعان جول كارتاسى نەگىزىندە شەتەلدەگى وقۋ-وندىرىستىك بازاسىندا 18 قىزمەتكەر حالىقارالىق تاعىلىمدامادان وتكەن. 2023 جىلى 2 ارنايى ءپان وقىتۋشىسى – برازيليادا، 2 ارنايى ءپان وقىتۋشىسى، 3 وقىتۋ شەبەرى – گەرمانيادا تاعىلىمدامادان وتكەن. 2024 جىلى وقىتۋشىلار ۆەنگريادا، سلوۆەنيادا، اۆستريادا، گەرمانيادا تاعىلىمدامادان ءوتىپتى.
2023-2024 وقۋ جىلىنان باستاپ الماتى ەلەكتر-مەحانيكا كوللەدجى گەرمانيانىڭ ماگدەبۋرگ قالاسىنداعى «Janser Consult GmbH» كوپسالالى كوسالتينگتىك كومپانياسىمەن ىنتىماقتاستىق ورناتىپتى. وسى ىنتىماقتاستىق اياسىندا 2024 جىلدىڭ قىركۇيەك ايىندا گەرمانيانىڭ بىرنەشە جەتەكشى كومپانيالارىمەن مەموراندۋمعا قول قويىلىپ، حالىقارالىق ءوزارا ىقپالداستىقتى دامىتۋ باستالدى. سەرىكتەستىك ماقساتى – شەتەلدەرمەن بايلانىس ورناتۋ، زاماناۋي تەحنولوگيالاردى يگەرۋ، كاسىبي بىلىكتىلىكتى ارتتىرۋ جانە حالىقارالىق ستاندارتتارعا سايكەس ءبىلىم بەرۋ.
وسىنىڭ نەگىزىندە شەتەلدە تاعىلىمدامادان وتۋگە بارلىعى جيىرما ءبىلىم الۋشى ىرىكتەلىپ، شەتەلدىك كومپانيالارمەن كەلىسىم-شارت جاسالعان. ولار 2025 جىلدىڭ باسىندا گەرمانيادا 45 كۇندىك تاجىريبەدەن ءوتىپ كەلدى. جاتىن ورىندارى تەگىن بولدى جانە ولارعا 1500–1700 ەۆرو كولەمىندە شاكىرتاقى تولەنگەن. الماتىلىق شاكىرتتەر شەتەلدىك تاعىلىمدامادان وتە جاقسى ءوتىپ، توعىز ءبىلىم الۋشى «AMP LEUNA GmbH SITEX Textile»، «Hans Kupfer Sohn GmbH»، «Actmemium Gegelec Mitte GmbH»، ت.ب. كومپانيالارعا جولداما الىپتى. بۇل دەگەنىڭىز، قازاقستاننىڭ كاسىپتىك ءبىلىم بەرۋ سالاسى حالىقارالىق دەڭگەيگە شىقتى دەگەن ءسوز. قاراپايىم ەڭبەك ادامىنىڭ كاسىبي جۇمىسشى ماماندىعىن يگەرۋدەگى جەتىستىگىن وسى تاجىريبەدەن كورۋگە بولار.