جاڭا كودەكس: 2026 جىلى ازاماتتار قانداي سالىق تولەيدى؟..

جاڭا كودەكس: 2026 جىلى ازاماتتار قانداي سالىق تولەيدى؟.. سۋرەت: naryk.kz

2026 جىلعى 1 قاڭتاردان باستاپ جاڭا سالىق كودەكسى قولدانىسقا ەنەدى. اتالعان كودەكس نەگىزىندە سالىق تولەۋ ءتارتىبى مەن مولشەرى وزگەرەدى. سالىق جەڭىلدىكتەرىن الۋ ءتارتىبى دە ايتارلىقتاي وزگەرىسكە ۇشىرايدى. وسى ورايدا،  ەڭ ماڭىزدى وزگەرىستەرگە توقتالعاندى ءجون كوردىك.

2025 جىلدىڭ باسىندا ۇكىمەت سالىق رەفورماسىن قولعا الىپ، قوسىلعان قۇن سالىعىن (ققس) 20%-عا دەيىن كوتەرۋدى ۇسىنعان. كاسىپكەرلەر ءۋاجىن ەسكەرگەن بيلىك، جارتى جىلعا سوزىلعان قىزۋ پىكىرتالاستان كەيىن، 16%-عا توقتادى. بيىل 18 شىلدەدە پرەزيدەنت جاڭا سالىق كودەكسىنە قول قويدى. زاڭ ەرەجەلەرى 2026 جىلدان باستاپ كۇشىنە ەنەدى. 

كورپوراتيۆتىك تابىس سالىعى

قازاقستانداعى رەزيدەنت زاڭدى تۇلعالار، سونىمەن بىرگە، ەلدە قىزمەتىن تۇراقتى مەكەمە ارقىلى جۇزەگە اسىراتىن بەيرەزيدەنت زاڭدى تۇلعالار كورپوراتيۆتىك تابىس سالىعىن (كتس) تولەيدى. مەملەكەتتىك مەكەمەلەر عانا سالىقتىڭ بۇل تۇرىنەن بوساتىلادى.

سالىقتىڭ وسى تۇرىنە قاتىستى باستى وزگەرىس: 2026 جىلدان باستاپ رەسپۋبليكاداعى ءبىلىم بەرۋ مەكەمەلەرى دە كتس تولەيدى. وقۋ ورىندارى وسى ۋاقىتقا دەيىن كتس تولەۋدەن بوساتىلىپ كەلدى. ەندى ولار 2026 جىلى 5%، ال 2027 جىلدىڭ 1 قاڭتارىنان باستاپ 10% كتس تولەيدى. ولاردىڭ اراسىندا مەكتەپتەر دە بار.

ەلدەگى زاڭدى تۇلعالاردىڭ باسىم بولىگىنە 20% مولشەرىندە كتس بەلگىلەندى. الايدا ويىن بيزنەسى مەن بانك قىزمەتى (بيزنەستى نەسيەلەۋدى قوسپاعاندا) 25% كتس تولەيدى.

ينۆەستورلارعا ارنالعان جەڭىلدىكتەر

قازاقستان ۇكىمەتى ەل ەكونوميكاسىنا ينۆەستورلاردى كوبىرەك تارتۋ ماقساتىندا ءتۇرلى سالىق جەڭىلدىكتەرىن ۇسىنىپ وتىر. سونىڭ ارقاسىندا ولاردىڭ كەيبىرى كورپوراتيۆتىك تابىس سالىعىنىنان بوساتىلادى. 2026 جىلدان باستاپ مۇنداي جەڭىلدىك ءتۇرى كوبەيەدى.

وسى ۋاقىتقا دەيىن قازاقستان اۋماعىندا العاش رەت ىسكە قوسىلاتىن وندىرىستىك نىساندار كتس-تەن بوساتىلىپ كەلدى. 2026 جىلدان باستاپ مۇنداي نىساندار سانى ەسەلەپ ارتادى. ولار: عيماراتتار؛ قۇرىلىستار؛ ماشينالار؛ قۇرال-جابدىقتار؛ باعدارلامالىق قامتۋ. ەندى مۇنداي نىسانداردىڭ ەلدە ءبىرىنشى رەت سالىنعان-سالىنباعانى، ونىڭ ءوندىرىس ەمەستىگى دە ەسەپكە الىنبايدى. ماسەلەن، جەڭىلدىك الاتىن نىسان ءوندىرىس سەحى عانا ەمەس، قوناق ءۇي سەكىلدى قۇرىلىس بولۋى دا مۇمكىن.

قوسىلعان قۇن سالىعى

سالىق تولەۋشىلەر بازاسىنا قوسىلعان قۇن سالىعى (ققس) بويىنشا تىركەۋگە تۇرعان تۇلعالار، سونىمەن بىرگە، قازاقستان مەن ەاەو كەدەن زاڭناماسىنا ساي ەل اۋماعىنا تاۋار يمپورتتايتىن تۇلعالار ققس تولەيدى.

جىل باسىندا ۇكىمەت ققس مولشەرلەمەسىن 20%-عا دەيىن كوتەرۋدى ۇسىنعان. الايدا كاسىپكەرلەر وعان قارسى بولىپ، جاڭا سالىق كودەكسىندە ققس مولشەرلەمەسى 16% دەپ بەلگىلەنگەن.

ەندى 2026 جىلدان باستاپ تاۋار اينالىمى مەن يمپورتقا 16% قوسىلعان قۇن سالىعى سالىنادى. قۇجاتتا ققس تولەۋدەن بوساتىلاتىن نەمەسە مولشەرلەمەسى تومەن بىرنەشە كاسىپ ءتۇرى كورسەتىلگەن.  2026 جىلعى 1 قاڭتاردان – 5%، 2027 جىلعى 1 قاڭتاردان – 10%:  دارىلىك زاتتار؛ مەديسينالىق بۇيىمدار، سولاردىڭ بولشەكتەرى مەن تەحنيكالىق قوسىمشا قۇرالدارى. وتاندىق مەرزىمدى باسپا اينالىمىنا 10% تومەندەتىلگەن ققس بەلگىلەندى.

قوسىلعان قۇن سالىعىنان بوساتىلاتىن كاسىپ تۇرلەرى دە بار. ولار: تەگىن مەديسينالىق كومەكتىڭ كەپىلدىك بەرىلگەن كولەمى جانە ءمامس اياسىندا، سونىمەن بىرگە، ۇكىمەت تىزىمىنە ەنگەن الەۋمەتتىك ماڭىزى بار اۋرۋلاردى ەمدەۋ ءۇشىن دارىلىك زاتتاردى وتكىزۋ جانە يمپورتتاۋ؛ ورفاندىق جانە الەۋمەتتىك ماڭىزى بار اۋرۋلاردى ەمدەۋ ءۇشىن مەديسينالىق قىزمەت كورسەتۋ.

بۇعان قوسا، ساۋدا اينالىمى بويىنشا ققس تولەۋدەن بوساتىلاتىن كاسىپ تۇرلەرى انىقتالدى. ولار: ىشكى تۋريزم بويىنشا تۋروپەراتوردىڭ قىزمەتتەرى (ءقازىر تەك ەلگە كىرۋ ءتۋريزمى عانا وسى سالىقتان بوساتىلادى)؛ وتاندىق باسىلىم كىتاپتارى، باسپا تۇرىندە كىتاپ شىعارۋ بويىنشا قىزمەتتەر؛ ارحەولوگيالىق جۇمىستار.

ارناۋلى سالىق جۇيەسىمەن جۇمىس ىستەيتىن كاسىپكەرلەر ققس تولەمەيدى.

پاتەردى جالعا بەرۋگە قاتىستى ماڭىزدى وزگەرىس: جاڭا جىلدان باستاپ تۇرعىن ءۇي-جايدى (پاتەردى) ساتۋ نەمەسە جالعا بەرۋ كەزىندە ققس-تان بوساتۋ ءتارتىبى كۇشىن جويادى. قۇرىلىسى 2026 جىلى باستالاتىن نىسانداردى ساتۋ نەمەسە جالعا بەرۋ ءۇشىن ققس تولەۋ قاجەت بولادى. ال قۇرىلىسى جىل اياعىنا دەيىن باستالعان نىساندار ساۋداعا تۇسكەنگە دەيىن ولاردىڭ اينالىمى سالىقتىڭ وسى تۇرىنەن بوساتىلادى.

جەكە تابىس سالىعى

مولشەرى 8500 اەك-كە دەيىن تابىس تاباتىن جەكە تۇلعالار 10% جەكە تابىس سالىعىن (جتس) تولەيدى. ال تابىسى ودان (35 096 500 تەڭگە) جوعارى كاسىپكەرلەر ءۇشىن – 15%.  ادۆوكاتتار، مەدياتورلار جانە نوتاريۋستار سەكىلدى جەكە پراكتيكامەن اينالىساتىندار 9% جتس تولەيدى.

ديۆيدەند كولەمى 230 مىڭ اەك-تەن (949 670 000 تەڭگە) اسپاسا – 5%، اسىپ كەتسە – 15% جتس تولەنۋى كەرەك. بۇعان دەيىن 30 مىڭ اەك-كە دەيىنگى كولەمدەگى ديۆيدەندكە جتس ۇستالمايتىن. جاڭا سالىق كودەكسىندە مۇنداي ەرەجە جوق. 2026 جىلدان باستاپ ءبارى ديۆيدەند ءۇشىن سالىق تولەۋى ءتيىس.

جەكە كاسىپكەردىڭ، شارۋا نەمەسە فەرمەر قوجالىعىنىڭ تابىسى 230 مىڭ اەك-تەن اسپاسا – 10%، اسىپ كەتسە – 15% جەكە تابىس سالىعىن تولەيدى.

الەۋمەتتىك سالىق

جاڭا سالىق كودەكسىندە الەۋمەتتىك سالىققا قاتىستى باستى وزگەرىس – 2026 جىلدان باستاپ الەۋمەتتىك اۋدارىمدارعا دا سالىقتىڭ وسى ءتۇرى ۇستالادى. بۇعان دەيىن مۇنداي اۋدارىمداردان الەۋمەتتىك سالىق ۇستالمايتىن. الەۋمەتتىك سالىق كولەمى – 6%.  اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرىن ءوزى وندىرۋشىلەر ءۇشىن بەلگىلەنگەن مولشەرلەمە – 1،8%.

الەۋمەتتىك سالىق تولەيتىن جەكە كاسىپكەرلەر نەمەسە جەكە پراكتيكامەن اينالىساتىن ادامدار:  ءوزى ءۇشىن – 2 اەك؛ ءاربىر جۇمىسكەر ءۇشىن – 1 اەك. شارۋا نەمەسە فەرمەر قوجالىقتارى الەمەتتىك سالىقتى: وزدەرى ءۇشىن – 0،6 اەك؛ ءاربىر جۇمىسكەر ءۇشىن – 0،3 اەك تولەيدى. الكوگول ءونىمى، كونياك، شاراپ، سىرا جانە تەمەكىگە اكسيز مولشەرلەمەسى 10%-عا ۇلعايتىلدى.

2026 جىلدان باستاپ ەنەرگەتيكالىق سۋسىندارعا دا سالىقتىڭ جاڭا ءتۇرى ەنگىزىلدى. وسىنداي سۋسىندار ءۇشىن 2026 جىلعى اكسيز مولشەرى – 1 ليترىنە 100 تەڭگە، ال 2030 جىلى 240 تەڭگە بولادى.

جەكە تۇلعالار 18 مىڭ اەك-تەن (77 850 000) اساتىن سوماعا اۆتوكولىك ساتىپ السا، 10% اكسيز سالىعىن تولەۋى ءتيىس. مۇنداي ءتارتىپتىڭ يمپورتقا عانا ەمەس، ىشكى ساۋداعا دا قاتىسى بار. سۋ جانە اۋە كولىكتەرى ءۇشىن بەلگىلەنگەن شەك – 24 اەك.

مەنشىككە سالىناتىن سالىق

جاڭا سالىق كودەكسىندە كولىك سالىعىنىڭ مولشەرلەمەلەرى قايتا قارالدى. 2013 جىلعا دەيىن جانە كەيىن دەپ ءبولۋ الىپ تاستالىندى. ەندى پايدالانۋ مەرزىمى 10 جىلدان اسقان كولىكتەر ءۇشىن 0،7، ال 20 جىلدان اسسا – 0،5 تۇزەتۋ كوەففيسيەنتى قولدانىلادى. وسىلايشا سالىق كولەمى 30 جانە 50 پايىزعا تومەندەيدى.

شارۋا قوجالىقتارى ءبىر پيكاپ ءۇشىن كولىك سالىعىن تولەۋدەن بوساتىلدى.  بۇعان قوسا، اعىمداعى تولەمدەردىڭ ەسەبى (سالىق ەسەپتىلىگى) الىنىپ تاستالدى.

جەر سالىعى

مۇندا دا اعىمداعى تولەمدەردىڭ ەسەبى (سالىق ەسەپتىلىگى) الىپ تاستالدى.  قالا اۋماعىندا ورنالاسقان اۋىل شارۋاشىلىعى ماقساتىنداعى جەرلەر بويىنشا سالىق ەسەپتەۋ ناقتىلاندى. جەر اۋىل شارۋاشىلىعىندا پايدالانىلسا، سوعان سايكەس تومەن مولشەرلەمە ەسەپتەلەدى. ال وعان ساي بولماسا، ەلدى مەكەن جەرى رەتىندە جوعارى مولشەرلەمەمەن سالىق ۇستالادى. بازالىق مولشەرلەمە 40 ەسەگە ۇلعايتىلادى.

مۇلىك سالىعى

تولەنەتىن سالىق كولەمى 300 اەك-تەن (1 296 000 تەڭگە) اسپاسا، مۇلىك سالىعى بويىنشا اعىمداعى تولەمدەر ەسەبى تاپسىرىلمايدى. وسى شەكتەن اسىپ كەتسە، وندا تولەم ەسەبىن جىلىنا ءتورت رەت، ياعني توقسان سايىن جانە دەكلاراسيا تاپسىرۋ قاجەت بولادى.

ارناۋلى سالىق رەجيمدەرى

ءقازىر 7 ارناۋلى سالىق ءتارتىبى بار بولسا، 2026 جىلى سولاردىڭ ۇشەۋى عانا قالادى. شارۋا قوجالىقتارى ءۇشىن جاڭا زاڭنامادا وزگەرىس جوق – كىرىستەن ۇستالاتىن سالىق مولشەرى 0،5 % بولىپ قالا بەرەدى. جالعىز وزگەرىس – ءبىرىڭعاي جەر سالىعىنىڭ ورنىنا جەكە تابىس سالىعى ۇستالادى.

ءوزىن-وزى جۇمىسپەن قامتىپ وتىرعان ازاماتتار ءۇشىن ارناۋلى سالىق ءتارتىبى ەنگىزىلەدى. وسىنداي سالىق رەجيمىمەن جۇمىس ىستەپ جۇرگەن ازاماتقا جەكە كاسىپكەر رەتىندە تىركەلۋ قاجەت ەمەس. ءبىراق تابىسى ايىنا 300 اەك-تەن اسپاۋى كەرەك. جۇمىسسىز ازاماتتار ءۇشىن بەلگىلەنگەن مولشەرلەمە – 4%. ولار جەكە تابىس سالىعىن تولەمەيدى. ءبىراق زەينەتاقى جيناعىنا، مامس-كە اقشا اۋدارىپ، الەۋمەتتىك الىم تولەۋى كەرەك.

ارناۋلى سالىق تارتىبىمەن جۇمىس ىستەۋگە بولاتىن قىزمەت تۇرلەرىن ۇكىمەت انىقتايدى. وعان 46 كاسىپ باعىتى كىرەدى. اسر قولدانۋ قۇقىعى اياق كيىم جوندەۋ، سپورت پەن دەمالىس سالاسىنداعى ءبىلىم بەرۋ، مادەنيەت سالاسىنداعى ءبىلىم بەرۋ، ءبىلىم بەرۋ سالاسىنداعى باسقا دا كومەكشى قىزمەت، تۇرعىن ءۇيدى جيناۋ، فوتوسۋرەت قىزمەتى، سۇلۋلىق سالونى قىزمەتى، مامانداندىرىلعان قۇرىلىس جۇمىسى، تاكسي قىزمەتى، جالداۋ جانە جالعا بەرۋ، كومپيۋتەرلەردى، جەكە تۇتىنۋ زاتىن، تۇرمىستىق تاۋار جوندەۋ، سونىمەن بىرگە وزگە دە جەكە قىزمەتتەردە ساقتالادى.

وڭايلاتىلعان دەكلاراسيا

جەكە كاسىپكەرلەر مەن زاڭدى تۇلعالار وڭايلاتىلعان دەكلاراسيا نەگىزىندە ارناۋلى سالىق تارتىبىمەن جۇمىس ىستەي الادى. شەگى – ءبىر جىلعا 600 مىڭ اەك (2،4 ملرد تەڭگە). جۇمىسشى سانىنا شەكتەۋ جوق. سالىق مولشەرلەمەسى – 4%. جەرگىلىكتى ءماسليحاتتار ونى 2 پايىزعا دەيىن تۇسىرە، 6 پايىزعا دەيىن ارتتىرا الادى. وسى تۇستا ايتا كەتەتىن ماڭىزدى ءبىر ماسەلە – جەڭىلدىگى بار سالىق ءتارتىبىن ۇكىمەت دايىندايتىن «قولدانۋعا تىيىم سالىنعان قىزمەت تۇرلەرىنىڭ تىزىمىندەگى» كاسىپتەرگە عانا قولدانۋعا بولادى.

جاقىندا ۇلتتىق ەكونوميكا مينيسترلىگى ارنايى سالىق رەجيمىن قولدانۋشىلار ءتىزىمىن تالقىلاۋعا شىعاردى. 1111 كاسىپ ءتۇرىنىڭ 795ء-ى سالىق جەڭىلدىگىن پايدالانا المايدى. جوبا اشىق نقا پورتالىندا جاريالاندى.

تىيىم سالۋ ءتىزىمى

سالىق جەڭىلدىگىن پايدالانا المايتىندار:  تابىسى جىلىنا 600 مىڭ اەك-تەن (2، 359 ملرد تەڭگە) اساتىن بيزنەس سۋبەكتىلەرى؛ باسقا كومپانيالاردىڭ ۇلەسى 25%-دان اساتىن زاڭدى تۇلعالار؛ قۇرىلتايشىلارى نەمەسە قاتىسۋشىلارى ءبىر مەزگىلدە، اسر-دەگى باسقا زاڭدى تۇلعالارعا قاتىساتىن نەمەسە قۇرىلتايشىسى بولىپ تابىلاتىن ۇيىمدار؛ كوممەرسيالىق ەمەس ۇيىمدار؛ ارنايى سالىق رەجيمىن قولداناتىن زاڭدى تۇلعانىڭ قۇرىلتايشىسى نەمەسە قاتىسۋشىسى بولىپ تابىلاتىن سالىق تولەۋشىلەر (جەكە تۇلعالار، جەكە كاسىپكەرلەر)؛ اەا، «استانا حاب» قاتىسۋشىلارى؛ بىرلەسكەن قىزمەت شارتى بويىنشا جۇمىس ىستەيتىن سالىق تولەۋشىلەر.

تىيىم سالىنعاندار تىزبەسىنە ءىرى بيزنەسپەن بايلانىستى سالالار: وڭدەۋ ونەركاسىبى، قۇرىلىس، جەر قويناۋىن پايدالانۋ، تابيعي مونوپوليا سۋبەكتىلەرىنىڭ قىزمەتى، كوتەرمە ساۋدا، 2000 شارشى مەتردەن استام الاڭداعى ريتەيل، تەلەكوممۋنيكاسيا، ينتەرنەت پەن IT، قارجىلىق جانە ساقتاندىرۋ قىزمەتى، كاسىبي اگەنتتىك جانە كونسالتينگتىك قىزمەت، عزتكج جانە تاعى باسقالارى كىرەدى.

سالىق جەڭىلدىگىن پايدالانا الاتىندار

300-گە جۋىق قىزمەت ءتۇرى جەڭىلدىكتەردى پايدالانا الادى. ولار: 2000 شارشى مەترگە دەيىنگى الاڭداعى بولشەك ساۋدا (ءدارىحانالاردى قوسا العاندا)؛ تاۋارلارعا پوشتا ارقىلى نەمەسە ينتەرنەت جەلىسى ارقىلى تاپسىرىس بەرۋ ارقىلى جاسالاتىن بولشەك ساۋدا، جەلىلىك ماركەتينگ، سونداي-اق دۇكەننەن تىس باسقا دا بولشەك ساۋدا؛ تۇرۋ، تاماقتانۋ، تۇرعىن ءۇيدى جالعا الۋ مەن كولىك قىزمەتى؛ جەڭىل جانە تاماق ونەركاسىبى؛ جولاۋشى تاسىمالى؛ مەكتەپكە دەيىنگى جانە قوسىمشا ءبىلىم بەرۋ سالاسىنداعى قىزمەت، مەديسينالىق جانە الەۋمەتتىك قىزمەت؛ تۇرعىندارعا ارنالعان تۇرمىستىق جانە قۇرىلىس جۇمىسى؛ شىعارماشىلىق يندۋستريا، سپورت، مادەنيەت؛ اۋىل شارۋاشىلىعى.

مينيسترلىك مالىمەتىنشە، جەڭىلدىك كاسىپكەرلەردىڭ شامامەن 70%-ىنا بەرىلەدى. B2C-گە باعىتتالعان شاعىن بيزنەس اسر بويىنشا جۇمىسىن جالعاستىرىپ، ال ءىرى قىزمەت ءتۇرى جالپىعا بىردەي بەلگىلەنگەن رەجيمگە كوشەدى.

 

(مەملەكەتتىك كىرىستەر كوميتەتىنىڭ مالىمەتى بويىنشا ازىرلەندى)

ءسىزدىڭ رەاكسياڭىز؟
ۇنايدى
0
ۇنامايدى
0
كۇلكىلى
0
شەكتەن شىققان
0
سوڭعى جاڭالىقتار

16:57

16:37

16:37

16:28

16:25

16:18

15:55

15:34

15:26

15:16

14:56

14:46

14:45

14:37

14:28

14:04

13:32

12:42

12:30

12:30

12:24

12:16

12:14

11:55

11:51