قازاقستان ۇكىمەتىنىڭ وتىرىسىندا «جايلى مەكتەپ» ۇلتتىق جوباسىن ىسكە اسىرۋ بارىسى قارالدى، دەپ حابارلايدى almaty-akshamy.kz
وقۋ-اعارتۋ ءمينيسترى عاني بەيسەمبايەۆتىڭ ايتۋىنشا، 2024-2025 جىلدارى 740 مىڭ وقۋشىعا ارنالعان 369 جايلى مەكتەپتى، ونىڭ ىشىندە بيىل 217 مەكتەپتى پايدالانۋعا بەرۋ جوسپارلانىپ وتىر. قۇرىلىس ءبىرىڭعاي ستاندارت بويىنشا جۇزەگە اسىرىلاتىن بولادى. بۇل رەتتە 163 مەكتەپ (44%) اۋىلدىق جەرلەردە سالىنباق.
بۇل وقۋ نىساندارى زاماناۋي قۇرالدارمەن جابدىقتالاتىن بولادى. باستاۋىش جانە جوعارى سىنىپتار ءۇشىن وقۋ كابينەتتەرى، سانيتاريالىق توراپتارى جانە سپورت زالدارى بار جەكە بلوكتار قاراستىلىرىپ وتىر. مەكتەپتەردى زاماناۋي تەحنيكالىق قۇرالداردى ەنگىزۋ جانە كۇزەتتى كۇشەيتۋ ەسەبىنەن جوعارى دەڭگەيدەگى قاۋىپسىزدىك شارالارىمەن قامتاماسىز ەتۋ جوسپارلانۋدا. سونداي-اق وقۋشىلارعا ىڭعايلى بولۋ ءۇشىن وقۋ قۇرالدارى مەن كيىمدەردى ساقتاۋعا ارنالعان جەكە شكافتار دا قاراستىرىلعان. وعان قوسا جايلى مەكتەپتەر ەرەكشە ءبىلىم الۋ قاجەتتىلىكتەرى بار بالالار ءۇشىن كەدەرگىسىز ورتا بولماق.
مينيستر «اتامەكەن» ۇكپ مەن سالالىق قاۋىمداستىقتار وكىلدەرىنىڭ ۇسىنىستارىن ەسكەرە وتىرىپ، وتاندىق وندىرۋشىلەردى قولداۋ بويىنشا قوسىمشا شارالار قابىلدانعانىن ايتتى. ماسەلەن، جيھاز ونىمدەرىن تەك «سامۇرىق-قازىنا» جانە «اتامەكەن» تىزىلىمىندەگى قازاقستاندىق كومپانيالاردان ساتىپ الۋ كوزدەلگەن. بۇدان باسقا وتاندىق وندىرىستەگى قۇرىلىس ماتەريالدارىن قولدانۋ بويىنشا تالاپتار ەنگىزىلدى.
وڭىرلەردە مەكتەپ سالۋ بارىسى تۋرالى تۇركىستان وبلىسىنىڭ اكىمى دارحان ساتىبالدى مەن الماتى وبلىسىنىڭ اكىمى مارات سۇلتانعازييەۆ ايتىپ بەردى.
پرەمەر-مينيستردىڭ ايتۋىنشا، مەملەكەت باسشىسىنىڭ باستاماسى بويىنشا ىسكە اسىرىلىپ جاتقان «جايلى مەكتەپ» ۇلتتىق جوباسىنىڭ ەل ءۇشىن ماڭىزى زور، ونىڭ ارقاسىندا ءۇش اۋىسىممەن وقىتاتىن جانە اپاتتى مەكتەپتەر پروبلەمالارى شەشىلۋى ءتيىس. جالپى سالىنىپ جاتقان مەكتەپتەردىڭ سانى ءار ءوڭىردىڭ قاجەتتىلىگىن جانە ونىڭ دەموگرافيالىق احۋالىن ەسكەرە وتىرىپ انىقتالادى.
«ولاردىڭ بارلىعى جاڭا مەكتەپتەرگە اسا مۇقتاج وڭىرلەردە سالىنۋى قاجەت. ونىڭ ۇستىنە، جايلى مەكتەپتەر اتىنا زاتى ساي، وقۋشىلارعا ىڭعايلى ءارى ءبىلىم بەرۋ دەڭگەيى جوعارى بولۋى ءتيىس. ولار ءقاۋىپسىز جانە ساپالى ءبىلىم بەرۋ ورتاسىنا اينالۋى كەرەك»، — دەدى ولجاس بەكتەنوۆ.
ۇكىمەت باسشىسىنىڭ ايتۋىنشا، اتالعان مەكتەپتەر ءاۋ باستان سيفرلىق كامەرالارمەن جابدىقتالىپ، پوليسيانىڭ جەدەل باسقارۋ ورتالىقتارىنا جالعانۋى ءتيىس. وعان قوسا جاڭا، ينتەراكتيۆتى وقىتۋ ادىستەرىن قولدانۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن جىلدامدىعى جوعارى ينتەرنەت جۇرگىزىلۋى كەرەك.
سونىمەن قاتار پرەمەر-مينيستر جايلى مەكتەپتەردى وقۋ پروسەسىنە قاجەتتى زامانعا ساي جابدىقتارمەن جانە جيھازدارمەن قامتاماسىز ەتۋ قاجەتتىگىن ايتتى.
«بۇل مەكتەپتەردى وسكەلەڭ ۇرپاقتى، اسىرەسە شاعىن قالالار مەن اۋىلداردا وقۋشىلاردى باۋراپ الاتىن بىرەگەي ورتالىقتارعا اينالدىرۋ قاجەت. وندا سپورت سەكسيالارى مەن شىعارماشىلىق ۇيىرمەلەرى جۇمىس ىستەۋى كەرەك. بالالارعا قوسىمشا ءبىلىم الۋ ماقساتىندا فيلمدەر كورىپ، ينتەرنەتتەن قاجەتتى اقپارات ىزدەۋ، كىتاپحانادا دايىندالۋ مۇمكىندىگى بەرىلۋى ءتيىس»، — دەدى ولجاس بەكتەنوۆ.
ۇكىمەت باسشىسىنىڭ ايتۋىنشا، ۇلتتىق جوبانى ىسكە اسىرۋدا بەلگىلى ءبىر شيكىلىكتەر دە بار. اتاپ ايتقاندا، مەملەكەت باسشىسى ۋچاسكەلەردى ءبولۋ جانە جوبالىق قۇجاتتامانى ازىرلەۋ قارقىنىن سىنعا الدى. وسىعان بايلانىستى بارلىق پروبلەمانى قىسقا مەرزىمدە جويۋ تاپسىرىلدى.
«قۇرىلىس ماتەريالدارىن، جابدىقتار مەن جيھازداردى ساتىپ الۋ ىسىنە بارىنشا وتاندىق وندىرۋشىلەردى تارتۋ قاجەت. جالپى مەملەكەت باسشىسىنىڭ جاڭا فورماتتاعى مەكتەپتەر سالۋ تۋرالى تاپسىرماسىن ورىنداۋ ءۇشىن بار كۇشىمىزدى جۇمىلدىرۋىمىز كەرەك»، — دەدى پرەمەر-مينيستر.
ولجاس بەكتەنوۆ «سامۇرىق-قازىنا» قورىنا 1 قىركۇيەككە دەيىن 98 مەكتەپتى، ال قالعان 119 مەكتەپتى جىل سوڭىنا دەيىن پايدالانۋعا بەرۋدى تاپسىردى.
«مەرزىمدەردىڭ بۇزىلۋىنا ەشقانداي جول بەرۋگە بولمايدى. بۇل رەتتە جۇمىستاردىڭ ساپاسى اقساماۋى ءتيىس»، — دەدى ول.
وڭىرلەر اكىمدەرىنە 15 ناۋرىزعا دەيىن مەكتەپ قۇرىلىسىنا ارنالعان جەر ۋچاسكەلەرىن راسىمدەۋگە قاتىستى بارلىق پروبلەمالاردى شەشۋ تاپسىرىلدى.
«بيىل پايدالانۋعا بەرىلەتىن مەكتەپتەرگە باراتىن جولدار مەن ينجەنەرلىك-كوممۋنيكاسيالىق ينفراقۇرىلىمنىڭ قۇرىلىسىن 1 تامىزعا دەيىن اياقتاۋ قاجەت»، — دەدى ولجاس بەكتەنوۆ.
وعان قوسا ۇكىمەت باسشىسى وبەكتىلەر اشىلعاننان كەيىن بىردەن ناقتى جوسپارلى وقۋ پروسەسىن ۇيىمداستىرۋ ءۇشىن سالىنىپ جاتقان مەكتەپتەردى الدىن الا پەداگوگ كادرلارمەن قامتاماسىز ەتۋ كەرەكتىگىن ايتتى.
«ءبىز ۇلتتىق جوبانى ىسكە اسىرۋ بارىسىن ماۋسىم ايىندا قايتا قارايمىز. ەگەر جۇمىس ءتاسىلى وزگەرمەسە، جاۋاپتى تۇلعالارعا قاتاڭ شارالار قولدانىلاتىن بولادى»، — دەپ تۇيىندەدى ولجاس بەكتەنوۆ.