ءماجىلىس دەپۋتاتى نارتاي ارالباي ۇلى الەۋمەتتىك جەلىلەردە بەلەڭ العان پرانك ۆيدەولاردىڭ قوعامدا الاڭداۋشىلىق تۋعىزعانىن ايتىپ، ىشكى ىستەر ءمينيسترى ەرجان سادەنوۆ پەن مادەنيەت جانە اقپارات ءمينيسترى ايدا بالايەۆاعا دەپۋتاتتىق ساۋال جولدادى، - دەپ حابارلايدى اqshamnews.kz ءتىلشىسى.
"بۇگىنگى دەپۋتاتتىق ساۋالىم "ويىن ءتۇبى - وت، تۇمان ءتۇبى - جۇت" دەگەندى ساناسىنا سىڭىرمەگەن سەلتەڭبايلار تۋرالى. ءقازىر قوعامدا پرانكپەن پاراقشاسىنداعى ءلۇپىلدىڭ سانىن ارتتىرعانمەن پاراسات بيىگىنەن وماقاسا قۇلاعاندار قاپتاپ كەتتى. ادامدى قورقىتۋدى، قوعامدىق ورىندا اقىماقتىق جاساۋدى قىزىق كورىپ ءازىلدىڭ شەكاراسىنان شىعىپ كەتكەن اركىمدەر الەۋمەتتىك جەلىدە الەك سالۋدى دوعارماي تۇر"، - دەدى ول.
دەپۋتات ناقتى مىسالداردى ايتتى.
- استانا قالاسىندا بلوگەر دوستارىمەن بىرگە ءليفتتىڭ ىشىنە "جالعان ءمايىتتى" كىرگىزىپ، كەيىن جارىقتى وشىرەدى. سول ساتتە ءمايىت كەيپىندەگى ادام قوزعالا باستايدى. جەدەلساتىنىڭ ىشىندە بولعانداردىڭ جان داۋسى شىقتى.
- ەلوردانىڭ تاعى ءبىر تۇرعىنى جەدەلساتىعا تاپانشامەن كىرىپ، ونى ادامدارعا كەزەپ جۇرتتىڭ زارە-قۇتىن الدى.
- الماتىدا بلوگەرلەر اۋلا سىپىرۋشىلارعا قوقىس لاقتىرىپ، مازاق ەتىپ بەينەجازبا ءتۇسىرىپ تاراتتى. مۇنداي مىسال مىڭ. جەلىگە جەلىمدەي جابىسقاندار "پرانك" دەپ اتايتىن بۇل ارەكەتتەردىڭ اقىلعا تومپاق ەكەنىن اڭعارۋ قيىن ەمەس.
"ول ول ما، ءبىزدىڭ بلوگەرسىماقتار شەتەلگە بارىپ، ابىرويدى ايرانداي توگىپ ءجۇر. ماسەلەن، قازاقستاندىق بلوگەر ارۋجان ايبەكوۆا قىتايدا "ۇرلىق جاساپ جاتقانداي" روليك تۇسىرگەن. ارتى ۇلكەن شۋ بولىپ، اقىرى الگى قىز جەرگىلىكتى پوليسياعا شاقىرىلدى. ءتۇسىندىرۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلدى. ءبىراق ول ءتۇسىندى مە؟ ويتكەنى ءدال وسى بلوگەردىڭ ارادا از ۋاقىت وتكەندە تاشكەنت مەتروسىندا جىگىتتەردىڭ قولىنان ۇستاپ تيىسكەنى تۋرالى بەينەجازبا تاعى تارادى. "ويىننان دا ومىرتقا سىناتىنىن" بىلمەيتىن مۇنداي بلوگەر-سىماقتاردى قاتاڭ جاۋاپقا تارتاتىن كەز كەلدى. سەبەبى بۇل ادامنىڭ جەكە ومىرىنە قول سۇعۋ، قوعامدىق ءتارتىپتى بۇزۋ"، - دەدى ول.
دەپۋتات جاساندى ينتەللەكت ارقىلى جاسالىپ جۇرگەن پرانك تۇرىنە دە توقتالدى.
"بىرىندە مەملەكەت باسشىلارىنىڭ، لاۋازىمدى تۇلعالاردىڭ قانداي دا ءبىر دۇكەنگە ساۋدا جاساۋعا كەلگەنى بەينەلەنگەن. سيفرلىق تەحنولوگيانى بىلمەيتىن ادامنىڭ ساناسى سان ساققا جۇگىرەدى، سەنىپ قالادى. ماركەتينگ ءۇشىن دەپ جاساندى ينتەلەكت ارقىلى مۇنداي جاساندىلىققا جۇگىنۋدى توقتاتۋ كەرەك. تاعى ءبىر پرانكتە بالالار اتا-انالارىنا "تانىمايتىن ادام ۇيگە كەلىپ تۇر، نە ىستەيمىز؟" دەپ جاساندى ينتەلەكت ارقىلى بەيمالىم ادامنىڭ ۇيگە كىرىپ كەتكەن، پاتەردى ارالىپ جۇرگەن سۋرەتتەرىن جىبەرەدى. زارەسى ۇشقان اتا-انا پوليسياعا تەلەفون شالادى، جۇمىسىن تاستاپ ۇيىنە بارادى. اقىرىندا بۇل پرانك دەپ بالا-شاعا بەيقام وتىرادى. ءدال سول ۋاقىتتا پوليسيا شىن مۇقتاج ادامعا كومەككە بارۋعا ۇلگەرمەي قالۋى مۇمكىن، ونى ينتەرنەتتىڭ ينەسىنە وتىرعاندار ۇقپايدى"، - دەدى نارتاي ارالباي ۇلى.
ماجىلىسمەن بۇل ماسەلەگە قاتىستى ۇسىنىس تاستادى:
1. پرانك بارىسىندا قوعامدىق ءتارتىپتى بۇزعان، جەكە ادامنىڭ ومىرىنە قول سۇققانداردى انىقتاپ، ولاردىڭ ءبىرىڭعاي ءتىزىمىن جاساپ جاريالاۋ قاجەت.
2. ءقاۋىپتى پرانك ارقىلى ادامنىڭ ار-نامىسى مەن ابىرويىنا قول سۇققانداردىڭ الەۋمەتتىك جەلىدەگى پاراقشالارىن دەرەۋ بۇعاتتاۋ كەرەك؛
3. الەۋمەتتىك جەلى اكىمشىلەرىنەن ءقاۋىپتى پرانكتەر مەن بەينەجازبا جاريالانعان پاراقشالاردى انىقتاپ، ۋاكىلەتتى ورگانعا جەدەل حابارلاۋدى تالاپ ەتۋ قاجەت؛
4. مۇنداي تەرىس قۇبىلىستىڭ الدىن الۋ ماقساتىندا ءاقپاراتتىق-تۇسىندىرۋ جۇمىستارىن جۇيەلى تۇردە، ناتيجە بەرەتىن كونتەنت رەتىندە جۇرگىزۋ كەرەك.