وسىدان شيرەك عاسىر بۇرىن اتاۋى مەن مازمۇنى كوپشىلىككە بەيتانىس بولعان سيفرلىق تەحنولوگيالار بۇگىندە بارلىق سالاعا تەرەڭ ەنىپ، سول سالانىڭ قارىشتاپ دامۋىنا ءوز سەپتىگىن تيگىزىپ جاتىر. مەملەكەتتەگى سيفرلاندىرۋ دەڭگەيى مەن ونىڭ ازاماتتارىنىڭ مۇنداي تەحنولوگيالار تۋرالى ساۋاتتىلىق كورسەتكىشى ەلدىڭ الەمدىك ارەناداعى باسەكەلىك قابىلەتىن، حالىقتىڭ ءال‑اۋقاتىن ايقىندايتىن فاكتورلاردىڭ قاتارىنا ەندى.
وسىعان وراي، قاراشا ايىندا الماتى قالاسى جەتىسۋ اۋدانىنىڭ №129 جالپى ءبىلىم بەرەتىن مەكتەبىندە «سيفرلاندىرۋ داۋىرىندەگى قۇندىلىقتار: يننوۆاسيالار ءبىزدىڭ باسىمدىقتارىمىز باعا جۇيەسىنە قالاي اسەر ەتەدى» تاقىرىبىندا ءبىرتۇتاس تاربيە باعدارلاماسىن ىسكە اسىرۋ بويىنشا قالالىق سەمينار ۇيىمداستىرىلدى.
وعان اۋداندىق ءبىلىم بولىمدەرىنىڭ باسشىلارى، ءبىرقاتار مەكتەپ ديرەكتورلارى مەن ولاردىڭ تاربيە جۇمىسى جونىندەگى ورىنباسارلارى قاتىستى.
سەمينار بارىسىندا قازىرگى سيفرلاندىرۋ ءداۋىرى قوعامىمىزدىڭ بارلىق سالاسىنا اسەرىن تيگىزۋ بارىسى تالقىلاندى. يننوۆاسيالار ءومىرىمىزدى جەڭىلدەتىپ، جاڭا مۇمكىندىكتەر اشىپ جاتقانى ءسوزسىز. دەگەنمەن، بۇل پروسەستەر ءبىزدىڭ قۇندىلىقتارىمىز بەن باسىمدىقتارىمىزعا دا ىقپال ەتۋدە.
سەميناردىڭ نەگىزگى ماقساتى – جاستار اراسىندا رۋحاني قۇندىلىقتاردىڭ السىرەۋى، اقپاراتتىڭ شەكتەن تىس كوپتىگى ولاردىڭ دۇرىس باعىتتى تاڭداۋدا قينالۋىنا اكەلۋى. سوندىقتان مەكتەپتەر مەن قوعامنىڭ مىندەتى – ۇلتتىق جانە ادامگەرشىلىك قۇندىلىقتاردى ساقتاي وتىرىپ، زاماناۋي تەحنولوگيالاردى دۇرىس پايدالانا ءبىلۋدى ۇيرەتۋ بولىپ تابىلماق.
ءبىزدىڭ باسىمدىقتارىمىز – ءبىلىم مەن تاربيە ارقىلى سانالى ۇرپاق قالىپتاستىرۋ. سەميناردىڭ ناتيجەسى يننوۆاسيالار تەك تەحنيكالىق پروگرەسس ەمەس، ادامگەرشىلىك پەن رۋحاني دامۋعا دا قىزمەت ەتۋى ءتيىس. سونىمەن قاتار، زاماناۋي تەحنولوگيالاردى ءتيىمدى پايدالانۋ باعىتىندا جاڭا ۇسىنىستار ايتىلدى. بۇل-بولاشاققا باعىتتالعان باستى قادام.
جاڭا جۇيەگە پەداگوگتاردىڭ كوزقاراسى قالاي؟ باعدارلاما ۇستازداردىڭ ومىرىنە قانداي وزگەرىس اكەلدى. پەداگوگتاردىڭ پىكىرىن تىڭدادىق.
ديدار سەريكوۆا، الماتى قالاسى جەتىسۋ اۋدانى ءبىلىم ءبولىمىنىڭ جەتەكشىسى:
– سيفرلىق تەحنولوگيالارعا كەڭ ماعىنادا ەلەكتروندى قۇرىلعىلار، جۇيەلەر مەن مالىمەتتەردى وڭدەيتىن باعدارلامالار جاتادى. مۇنداي جاعدايدا كومپيۋتەر مەن سمارتفوندار، الەۋمەتتىك جەلىلەر، جاساندى ينتەللەكت، ءتۇرلى باعدارلامالار وسى تۇسىنىكتىڭ ىشىنە ەنەدى. سيفرلىق ساۋاتتىلىق دەگەنىمىز وسى تەحنولوگيالاردى مەڭگەرۋ جانە قولدانا ءبىلۋ. سيفرلىق تەحنولوگيالاردىڭ از مەرزىم ىشىندە ءومىرىمىزدى ترانسفورماسيالاپ، كۇندەلىكتى تىرشىلىگىمىزدىڭ ءبىر بولىگىنە اينالعانى جاسىرىن ەمەس. ولار ەڭبەك نارىعىن دا وزگەرتىپ، ءبىرقاتار ماماندىقتاردى جويىپ، ورنىنا جاڭا قىزمەت تۇرلەرىنىڭ پايدا بولۋىنا اكەلدى. سول سەبەپتى جاڭا شارتتارعا بەيىمدى بولۋ مەن وعان قاجەتتى داعدىلاردى ءبىلۋ ەڭ كەرەكتى قاسيەتتەردىڭ قاتارىندا قاراستىرىلادى.
بۇگىندە عىلىم مەن تەحنولوگيا قارقىندى دامۋ جولىندا كوپتەگەن جۇمىس ورىندارىنا بارلىق سالالاردا جاڭا تەحنولوگيانى جەتىك قولدانا الاتىن تۇلعالار شاقىرىلادى. سوندىقتان، بۇل ماسەلەلەردى شەشۋ ءۇشىن ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىن جاڭا فورماتتا، سيفرلىق تەحنولوگيالاردى قولدانۋ جولىمەن دامىتۋ ماڭىزدى. ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارىن جاپپاي سيفرلاندىرۋدىڭ ماڭىزى بولاشاق ۇرپاقتىڭ كەز كەلگەن سالادا اقپاراتتىق ساۋاتتىلىعىن ارتتىرىپ، شەبەرلىكتەرىن شىڭداپ، جان-جاقتى ىسكەرلىگىن دامىتىپ، باسەكەگە قابىلەتتى ەتىپ، ءبىلىم كەڭىستىگىندە ءوز مۇمكىندىكتەرىن ءتيىمدى پايدالانۋعا جاعداي جاسايدى. سونىمەن قاتار، بۇل – ءبىلىم ساپاسىن ارتتىرۋ، وقىتۋ ۇدەرىسىن قولجەتىمدى ەتۋ، مۇعالىمدەردىڭ، وقۋشىلاردىڭ، اتا-انالاردىڭ بايلانىستارىن جەڭىلدەتۋ تۇرعىسىنان دا وزەكتى. وسى ماقساتتا ءبىلىم سالاسىن سيفرلاندىرۋ جۇمىستارى كەڭ قانات جايىپ كەلەدى. اتاپ ايتساق، ورتا مەكتەپتەردى جاپپاي كومپيۋتەرلەندىرۋ، سوڭعى مودەلدەگى تەحنيكالارمەن جابدىقتاۋ، اقپاراتتى تاسىمالداۋدىڭ ىڭعايلى جولدارىن دامىتۋ بولىپ سانالادى. بۇل كونتەكستتە قاشىقتان وقىتۋدىڭ دا وسى سيفرلىق جۇيەگە جاتاتىنىن ايتىپ وتكەن دۇرىس.
ەلىمىزدە «سيفرلى قازاقستان» مەملەكەتتىك باعدارلاماسى شەڭبەرىندە ءبىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگى ءبىرقاتار ماڭىزدى جۇمىستار جاساعانىن ايتىپ وتكەن دۇرىس. رەسپۋبليكامىزدا مۇعالىمدەردىڭ سيفرلى ساۋاتتىلىق بويىنشا بىلىمدەرىن كەڭەيتۋ جانە ارنايى وقىتۋ كۋرستارىنان ءوتۋى جولعا قويىلعان. بۇل كۋرستاردا ۇستازدار ءبىلىم سالاسىنداعى سوڭعى جاڭالىقتارمەن، تەحنولوگيالارمەن تانىسىپ، بىلىكتىلىگىن ارتتىرادى. «سيفرلى قازاقستان» باعدارلاماسى بىرنەشە سالاعا سەرپىن بەرگەنىن ايتىپ وتكەن ءجون.
«زامان اعىمى ءبىر ورىندا تۇرمايدى، ءارقاشان وزگەرىپ، جاڭارىپ وتىرادى. ونىمەن بىرگە ادامداردىڭ تۇرمىس‑تىرشىلىگى مەن قاجەتتىلىكتەرى دە وزگەرەدى. جاڭا قاجەتتىلىكتەرگە ساي ماماندار دايارلاۋ ءۇشىن ءبىلىم جۇيەسى دە ترانسفورماسيالانىپ، ۋاقىت اعىمىنا ىلەسىپ وتىرادى. وسى جاعدايدا ءبىلىم بەرۋ تەحنولوگيالارىنىڭ، فورماتتارىنىڭ ۋاقىت وتكەن سايىن جاڭارىپ، جاڭعىرۋى قالىپتى قۇبىلىس. بۇگىن وزەكتى بولعان كەيبىر قۇرالدار مەن نورمالار، ەرتەڭ ماڭىزدىلىعىن جويادى. مىسالى، بۇگىن بىرتىندەپ دامىپ كەلە جاتقان ۆيرتۋالدى شىندىقتىڭ ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىنە ەنۋى، باسقا شارتتاردى تالاپ ەتەدى. وسىنداي وزگەرمەلى الەمدە مەملەكەتتەگى ءبىلىم سالاسىنا جاۋاپتى شەشىم قابىلداۋشىلاردىڭ مىندەتى وزەكتىلىگى ارتىپ كەلە جاتقان تەحنولوگيالاردى ەرتە اڭعارىپ، ونى باسقالاردان ءبىر ساتى بۇرىن ەنگىزە ءبىلۋ. بۇل ازاماتتاردىڭ دا، مەملەكەتتىڭ دە باسەكەلىك قابىلەتىن كۇشەيتەدى»، - دەيدى بىزگە بەرگەن سۇقباتىندا جەتىسۋ اۋدانى ءبىلىم ءبولىمىنىڭ ادىسكەرى گۇلشارات كويشىباي قىزى.
جالپى، زامان تالابىنا ساي، ەڭبەك نارىعىندا باسەكەگە قابىلەتتى ماماندار دايارلاۋ ءۇشىن ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىن سيفرلاندىرۋ وتە وزەكتى دەگەن تۇجىرىم جاساۋعا بولادى. سول سەبەپتى الەمنىڭ كوپتەگەن ەلدەرى ارنايى باعدارلامالار قابىلداپ، زاماناۋي تەحنولوگيالاردىڭ ءبىلىم سالاسىندا قولدانىلۋىن كەڭەيتۋگە ۇمتىلىپ وتىر. قازاقستان دا بۇل سالادا جاعىمدى وزگەرىستەردىڭ جۇرگىزىلىپ جاتقاندىعى، مەملەكەتتىك قولداۋ مەن ينۆەستيسيانىڭ جوعارىلىعى، ەلىمىزدىڭ وسى باعىتتا الەمنىڭ كەز كەلگەن ەلىمەن بولىسە الارلىق تاجىريبەسى بارلىعى انىقتالدى. بۇدان وتاندىق ءبىلىم جۇيەسى زاماناۋي تەحنولوگيالاردى مەڭگەرگەن، ساپالى كادرلار دايارلاۋعا قابىلەتتى دەگەن وي تۇيىندەۋگە بولادى.