2023 جىلى رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتەن 2،3 ملن ادامعا 3،3 ترلن تەڭگەدەن استام سوماعا زەينەتاقى تولەندى، ونىڭ ىشىندە بازالىق زەينەتاقى تولەۋگە 1 ترلن 16،6 ملرد تەڭگە، ىنتىماقتى زەينەتاقى تولەۋگە – 2 ترلن 297،4 ملرد تەڭگە ءبولىندى، دەپ حابارايدى almaty-akshamy.kz
2023 جىلعى 1 قاڭتاردان باستاپ ينفلياسيا دەڭگەيىن ەسكەرە وتىرىپ، الەۋمەتتىك تولەمدەردى جىل سايىنعى يندەكستەۋ شەڭبەرىندە ىنتىماقتى زەينەتاقىنىڭ ءوسۋى 10،5 %-دى (ينفلياسيا دەڭگەيىنەن 2 %-عا ىلگەرىلەپ) قۇرادى. سونداي-اق، ەڭ تومەن كۇنكورىس دەڭگەيىنىڭ وزگەرۋىنە بايلانىستى بازالىق زەينەتاقى مولشەرى ۇلعايتىلدى.
2024 جىلعى 1 قاڭتارداعى جاعداي بويىنشا جيىنتىق زەينەتاقىنىڭ ورتاشا مولشەرى 120 744 تەڭگەنى قۇرادى، ونىڭ ىشىندە ىنتىماقتى زەينەتاقى – 82 868 تەڭگە، بازالىق زەينەتاقى – 37 876 تەڭگە.
2024 جىلعى 1 قاڭتارداعى جاعداي بويىنشا ەلىمىزدەگى زەينەتكەرلەر سانى 2 ملن 344 مىڭ ادامدى قۇرادى.
«2024 – 2026 جىلدارعا ارنالعان رەسپۋبليكالىق بيۋدجەت تۋرالى» زاڭعا سايكەس ىنتىماقتى زەينەتاقى مولشەرى 2024 جىلعى 1 قاڭتاردان باستاپ 9 %-عا ءوستى.
مەملەكەتتىك بازالىق زەينەتاقى تولەمىنىڭ مولشەرى ەڭ تومەن كۇنكورىس دەڭگەيىنىڭ ۇلعايۋىنا، سونداي-اق ەڭ تومەن مولشەردىڭ 60 %-دان 65 %-عا، ەڭ جوعارىسى ەڭ تومەن كۇنكورىس دەڭگەيىنىڭ 100 %-دان 105 %-عا دەيىن ۇلعايۋىنا بايلانىستى ارتتىرىلدى.
وسىلايشا، 2024 جىلعى 1 قاڭتاردان باستاپ جيىنتىق زەينەتاقىنىڭ ەڭ تومەن مولشەرى 77 417 تەڭگەدەن (2023 جىلى) 86 068 تەڭگەگە دەيىن ۇلعايتىلدى.
ەستەرىڭىزگە سالا كەتەيىك، 2018 جىلعى 1 شىلدەدەن باستاپ مەملەكەتتىك بازالىق زەينەتاقى تولەمى زەينەتاقى جۇيەسىنە قاتىسۋ ءوتىلىن ەسكەرە وتىرىپ، ءاربىر الۋشىعا جەكە تاعايىندالادى.
بۇل رەتتە زەينەتاقى جۇيەسىنە قاتىسۋ وتىلىنە 1998 جىلعى 1 قاڭتارعا ارنالعان ىنتىماقتى جۇيەدە ازىرلەنگەن ەڭبەك ءوتىلى، سونداي-اق مىندەتتى زەينەتاقى جارنالارى (بۇدان ءارى – مزج) تولەنگەن كەزەڭدەر ەنگىزىلەدى.
ماسەلەن، ەگەر زەينەتاقى جۇيەسىنە قاتىسۋ ءوتىلى 10 جىل نەمەسە ودان از بولسا، سونداي-اق ول بولماعان كەزدە بازالىق زەينەتاقى مولشەرى ەڭ تومەن كۇنكورىس دەڭگەيىنىڭ 65 %-نا تەڭ بولسا، بۇدان ءارى ءاربىر جىل ءۇشىن 10 جىلدان استام ونىڭ مولشەرى 2 %-عا ۇلعايادى. مىسالى، قاتىسۋ ءوتىلى 20 جىل بولعاندا بازالىق زەينەتاقى ەڭ تومەنگى كۇنكورىس دەڭگەيىنىڭ 80%-ىن قۇرايدى. 30 جانە ودان دا كوپ جىل ءوتىلى كەزىندە ول ەڭ جوعارى مولشەردە – ەڭ تومەن كۇنكورىس دەڭگەيىنىڭ 105 %-ى بەلگىلەنەدى.
ەگەر ءبىر ايدا ءبىرىڭعاي جيناقتاۋشى زەينەتاقى قورىنا مزج بىرنەشە رەت اۋدارىلسا، جيناقتاۋشى جۇيەگە قاتىسۋ كەزەڭى ءبىر ايدى قۇرايدى.
وسىلايشا، مىندەتتى زەينەتاقى جارنالارى نەعۇرلىم تۇراقتى جانە تولىق تولەنسە، زەينەتكەرلىك جاسقا جەتكەندە بازالىق زەينەتاقى تولەمىنىڭ مولشەرى سوعۇرلىم كوپ بولادى.
ءوز كەزەگىندە، جاسىنا بايلانىستى زەينەتاقى تولەمدەرىنىڭ مولشەرى 1998 جىلعى 1 قاڭتارداعى جاعداي بويىنشا ەڭبەك وتىلىنە (كەمىندە 6 اي قاجەت) جانە زەينەتاقى الدىنداعى كەزەڭدە الىنعان ورتاشا ايلىق تابىسقا بايلانىستى بولادى.
ىنتىماقتى زەينەتاقىنىڭ مولشەرى جىل سايىن ينفلياسيا دەڭگەيىنەن 2 %-عا ىلگەرىلەپ كوتەرىلۋىنە كەپىلدىك بەرىلەدى، بۇل 2014 جىلى قابىلدانعان زەينەتاقى جۇيەسىن ودان ءارى جاڭعىرتۋدىڭ 2030 جىلعا دەيىنگى تۇجىرىمداماسىنا سايكەس كەلەدى.