118-19 ناۋرىزدا وزبەكستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ كومەكشىسى سايدا ميرزيويەۆا قازاقستانعا جۇمىس ساپارىمەن كەلدى. الماتى قالاسىندا وتكەن ساپارى بارىسىندا ق ر مەملەكەتتىك كەڭەسشىسى ەرلان قارينمەن كەزدەستى. كەزدەسۋدە ەكى ەل اراسىنداعى مادەني-گۋمانيتارلىق قارىم-قاتىناستىڭ وزەكتى ماسەلەلەرى تالقىلاندى. بۇدان بولەك، سايدا ميرزيويەۆا بىرنەشە مادەني ءىس-شارالارعا قاتىستى. وزبەكستان پرەزيدەنتىنىڭ كومەكشىسى ەلىمىزگە ەكىنشى رەت جۇمىس ساپارىمەن كەلدى. العاشقى ساپارىن 2024 جىلى 6 تامىزدا جاساعان بولاتىن.
مادەني-گۋمانيتارلىق بايلانىس نىعايا تۇسپەك
18 ناۋرىزدا ق ر مەملەكەتتىك كەڭەسشىسى ەرلان قارين ەلىمىزگە جۇمىس ساپارىمەن كەلگەن وزبەكستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ كومەكشىسى سايدا ميرزيويەۆامەن الماتىدا كەزدەستى. وندا تاراپتار مادەني-گۋمانيتارلىق سالاداعى قارىم-قاتىناس ماسەلەلەرىن جانە بىرلەسكەن جوبالار جايلى پىكىر الماستى. سونداي ءساتتى جوبالاردىڭ ءبىرى «زاكوۆات» ينتەللەكتۋالدىق ويىنى. 2024 جىلى 6 تامىزدا استانادا ينتەللەكتۋالدىق ويىننىڭ تانىستىرىلىمى وتكەن بولاتىن. زياتكەرلىك ويىنعا جاستار، وقۋشىلار قاتىسادى.
بۇدان بولەك، ەرلان قارين ەلىمىزدە جۇرگىزىلىپ جاتقان وزگەرىستەر، ۇلتتىق قۇرىلتاي جۇمىسى جايلى ايتقان. شىنىندا قازاقستان مەن وزبەكستان اراسىندا وداقتاستىق جانە ستراتەگيالىق ارىپتەستىك ءبىر-بىرىنىڭ تاجىريبەسىن الماسۋ ارقىلى بەكي تۇسەدى. بىر-بىرىمىزدەن الارىمىز، ۇيرەنەر تۇستارىمىز بار.
سونىمەن قاتار، تاراپتار «ورتالىق ازيا-ەو» جانە ارال مادەني سامميتتەرىنە دايىندىق ماسەلەلەرىن تالقىلاعان. «وا-ەو» ءسامميتى 2025 جىلى 3-4 ساۋىردە وزبەكستاننىڭ سامارقاند قالاسىندا وتەدى. قازاقستاننىڭ كوپجاقتى سىرتقى ساياساتى مەن وزبەكستاننىڭ سىرتقى ساياساتىندا ايماعىمىزدىڭ ەۋروپالىق وداقپەن بايلانىسى ماڭىزدى ءرول اتقارادى. سوندىقتان كەزدەسۋدە كەيبىر ماسەلەلەردە ورتاق پوزيسيالار ايقىندالعان شىعار.
ارال مادەني ءسامميتى 2025 جىلدىڭ 4–6 ساۋىرىندە وزبەكستاننىڭ نۇكىس قالاسىندا وتەدى. بۇل ءسامميتتى وتكىزۋگە وزبەكستان باستاما كوتەرگەن. بيىل العاش رەت وتپەك. ءسامميتتى وزبەكستاننىڭ مادەنيەت جانە ونەرىن دامىتۋ قورى ۇيىمداستىرۋدا. سامميت كورشى ەلدىڭ مادەني-گۋمانيتارلىق سالاسىن الەمگە تانىتۋ، ورتالىق ازيا مەن الەم اراسىندا بۇل سالادا بايلانىستى نىعايتۋعا اسەر ەتپەك.
سايدا ميرزيويەۆانىڭ قازاقستانعا جۇمىس ساپارى بارىسىندا ءا.ناۋاي اتىنداعى وزبەكستان مەملەكەتتىك وپەرا جانە بالەت ۇلكەن تەاترىنىڭ «لازگي. تانەس دۋشي ي ليۋبۆي» اتتى قويىلىمى، سۋرەتشى ورال تاڭسىقبايەۆتىڭ كەسكىندەمەلىك جانە گرافيكالىق جۇمىستارىنىڭ كورمەسى ءوتتى. بۇل ءىس-شارالار ەكى ەلدىڭ مادەني-گۋمانيتارلىق سالاداعى بايلانىسىن نىعايتا تۇسەتىنى ءسوزسىز.
تۇتاس ايماقتىڭ ساياسي مادەنيتى ماڭىزدى
سايدا ميرزيويەۆا 2024 جىلى 6 تامىزدا العاش رەت ەلىمىزگە جۇمىس ساپارىمەن كەلگەندە الەۋمەتتىك جەلىدە «وزبەكستاندىق مەملەكەتتىك قىزمەتشىگە نەگە مۇنداي كوڭىل بولىنۋدە؟» دەگەن سۇراق ءجيى قويىلدى. بۇل سۇراققا جاۋاپ بەرىپ كورەيىك.
بىرىنشىدەن، وزبەكستان قازاقستاننىڭ وداقتاسى ءارى ستراتەگيالىق ارىپتەسى. ەكى ەل اراسىنداعى قارىم-قاتىناس تەڭگەرىمدى جانە ۇزاق مەرزىمگە ارنالعان. ديپلوماتيالىق قارىم-قاتىناس 1992 جىلى 23 قاراشادان باستاۋ الادى. ودان كەيىن بىرنەشە ماڭىزدى قۇجاتتار قابىلداندى. اتاپ وتەر بولساق، 1998 جىلى «ماڭگىلىك دوستىق تۋرالى»، 2023 جىلى «ستراتەگيالىق سەرىكتەستىك تۋرالى» جانە 2022 جىلى «وداقتاستىق قاتىناستار تۋرالى»، «مەملەكەتتىك شەكارانى بەلگىلەۋ تۋرالى» شارتتارعا قول قويىلدى.
ەكىنشىدەن، وزبەكستان مەن قازاقستاننىڭ عانا ەمەس، تۇتاس ايماقتىڭ ساياسي مادەنيەتىن ەسكەرۋ قاجەت. ءبىز كورشى ەلدىڭ ىشكى ىسىنە ارالاسا المايمىز. قالاي ءومىر كەرەك ەكەنى جايلى اقىل دا ايتا المايمىز. بۇل تۇرعىدان قىتايدىڭ سىرتقى ساياساتى بىزگە جاقىنداۋ. اقش دەموكراتتاردىڭ كوزقاراستارىنا ۇقسامايدى. سوندىقتان ءار مەملەكەتتىڭ ىشكى ساياسي ەرەكشەلىكتەرىن ەسكەرۋىمىز قاجەت. ديپلوماتيانىڭ زاڭى سولاي.
ايماقتىڭ ساياساتىندا تۇلعا ەرەكشە ءرول اتقارادى. ساياسي ينستيتۋتتار جوعارى دەڭگەيدە دامىعانىمەن، تاريحتاعى تۇلعانىڭ ءرولىن ەشكىم جوققا شىعارا المايدى. پرەزيدەنتتەر جانە وزگە دە ساياساتكەرلەردىڭ اراسىنداعى تۇلعالىق قارىم-قاتىناس ايماق ەلدەرى اراسىنداعى ساياساتقا اسەر ەتەدى.
سايدا ميرزيويەۆا وزبەكستاننىڭ پرەزيدەنتى شاۆكات ميرزيويەۆتىڭ ۇلكەن قىزى. 2023 جىلى تامىزدا پرەزيدەنتتىڭ كومەكشىسى لاۋازىمىنا تاعايىندالعان. بۇعان دەيىن شاۆكات ميرزيويەۆ پرەزيدەنت اكىمشىلىگى قۇرىلىمىنا وزگەرىس ەنگىزگەن. جاڭا قۇرىلىم بويىنشا سايدا ميرزيويەۆا اقپاراتتىق ساياسات، الەۋمەتتىك دامۋ، ءبىلىم بەرۋ، جاستار ساياساتى سەكىلدى ماڭىزدى سالالارعا جەتەكشىلىك ەتۋدە.
ۇشىنشىدەن، پرەزيدەنتتىڭ كومەكشىسى جەتەكشىلىك ەتەتىن سالالار وزبەكستاننىڭ وزىنە عانا ەمەس، ەكى ەل اراسىنداعى قارىم-قاتىناسقا دا وڭ اسەر ەتەدى. سەبەبى6 حالىقتار اراسىنداعى بايلانىس مادەني-گۋمانيتارلىق، الەۋمەتتىك قارىم-قاتىناس جاساۋ ارقىلى نىعايادى. سوندىقتان بۇل باعىتتاعى جۇمىس ەكى تاراپقا دا ءتيىمدى.