اۋدان اجارى ايشىقتالىپ كەلەدى

المالى اۋدانىندا اۋدان اكىمى ارمان ءشامشيننىڭ قاتىسۋىمەن ب ا ق وكىلدەرىنە ارنالعان پرەسس-تۋر ءوتتى.
 
پرەسس-تۋردا جۋرناليستەر «حالىق قاتىساتىن بيۋدجەت» باعدارلاماسى اياسىندا جاڭارتىلعان پانفيلوۆ كوشەسىن، اباتتاندىرىلعان «ازتم»، «شيپا دەنت» سكۆەرلەرى مەن كۇردەلى جوندەۋدەن وتكەن م.دۋلاتوۆ اتىنداعى №136 مەكتەپ-گيمنازيانى ارالاپ كوردى.  
 
الىستان كوز تارتاتىن ايماق
 
الدىمەن جۋرناليستەر الماتىنىڭ ەڭ تانىمال جاياۋ جۇرگىنشىلەر كوشەلەرىنىڭ بىرىنە اينالعان پانفيلوۆ كوشەسىندە اتقارىلعان جۇمىستارمەن تانىستى.
المالى اۋدانىنىڭ اكىمى ارمان شامشين اتالمىش كوشەنىڭ قالا تۇرعىندارى مەن قوناقتارى ءۇشىن جايلى دەمالىس ورنىنا اينالعانىن تىلگە تيەك ەتىپ، ايماققا اعىمداعى جىلى قانداي جۇمىستار جۇرگىزىلگەنى تۋرالى باياندادى.
– 2017 جىلى كوشەنى قايتا جاڭارتۋ جوباسى اياسىندا پانفيلوۆ كوشەسى جاياۋ جۇرگىنشىلەرگە ارنالعان دەمالىس ايماعىنا اينالعان بولاتىن. سودان بەرى كوشەگە ەشقانداي جوندەۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلمەگەن ەدى. بيىل قابانباي باتىر كوشەسىنەن جىبەك جولى داڭعىلىنا دەيىنگى ۇزىندىعى 1،3 شاقىرىم ارالىققا جاڭعىرتۋ جۇمىستارىن جۇرگىزدىك، - دەدى اۋدان اكىمى.
سپيكەردىڭ ايتۋىنشا، اعىمداعى جوندەۋ جۇمىستارى «Sity Development Service»ج ش س قىركۇيەك ايىندا باستالىپ، 30 قاراشادا تولىعىمەن اياقتالعان. جوبا بويىنشا كوشەنىڭ جاسىل ايماعى كەڭەيتىلىپ، 13 مىڭ كوپجىلدىق بۇتالار مەن 45 دانا ليپا، الما، المۇرت سەكىلدى جەمىس اعاشتارى وتىرعىزىلدى. 8 500 م2 ايماققا اسفالت، 2000 م2 جەرگە قالىڭدىعى 8 سم بولاتىن برۋسچاتكا توسەلگەن. 3500 م2 اۋماقتاعى ەسكى تاس توسەنىشتەر اۋىستىرىلدى. جول بويىنا بورديۋرلەر مەن شويىننان جاسالعان ءتورتبۇرىشتى ليۋكتەر ورناتىلدى. 130 دانا جايلى ورىندىقتار مەن  كومپوزيتتىك سكامەيكالار، بىرەۋىندە ينكليۋزيا ەلەمەنتتەرى بار، 2 ويىن الاڭدارى قويىلدى. 3 سپورت الاڭىنا شاتىرلار ورناتىلىپ، 2 سۋبۇرقاق جوندەلدى. جارىقتاندىرۋ بويىنشا 2،6 شاقىرىم كابەلدەر اۋىستىرىلىپ، جول بەلگىلەرى ورناتىلعان. سونداي-اق، كوشە بويىنان شەتەلدىك تۋريستەر ءۇشىن «ۆيزيت ورتالىق»، «پوليسيا» پۋنكتى سەكىلدى ارنايى ۇيشىكتەردى كورۋگە بولادى.
پانفيلوۆ كوشەسى اسىرەسە، كەشكى مەزگىلدە ەرەكشە كۇيگە ەنەدى. قىزىل-جاسىل شامدارمەن بەزەندىرىلگەن ايماققا اپتاسىنا شامامەن 10-15 مىڭ ادام كەلىپ، سەرۋەندەيدى. ال مەرەكە كۇندەرى ولاردىڭ سانى ەكى ەسەگە ارتادى. تۇرعىنداردان سۇراعانىمىزدا، كوشە بويىنداعى ءتۇرلى يلليۋستراسيالار مەن جاڭا جىلدىق شىرشانىڭ قاسىندا سۋرەتكە تۇسكەندى ۇناتادى ەكەن.    
ايتا كەتەيىك، پانفيلوۆ كوشەسى الماتىنىڭ ورتالىعىندا ورنالاسقان. ول وڭتۇستىك-شىعىسىندا قابانباي باتىر كوشەسىنەن باستالىپ، سولتۇستىك-باتىسىندا رايىمبەك داڭعىلىنا دەيىن سوزىلادى.
 
زاماناۋي ءبىلىم ورداسى
 
پرەسس-تۋرعا قاتىسۋشىلار ودان كەيىن بايزاقوۆ كوشەسى، 130-مەكەنجايىندا ورنالاسقان م.دۋلاتوۆ اتىنداعى №136 مەكتەپ-گيمنازياعا باردى. وندا ب ا ق وكىلدەرىن مەكتەپ ديرەكتورى تالعار تورەقۇلوۆ قارسى الىپ، كۇردەلى جوندەۋدەن وتكەن عيماراتتىڭ تىنىس-تىرشىلىگىمەن تانىستىردى.
بۇگىندە 750 وقۋشى ءبىلىم الىپ جاتقان №136 گيمنازيا مەكتەبى 1989 جىلى سالىنعان. قالا اكىمىنىڭ تاپسىرماسىمەن مەكتەپتە 35 جىل ىشىندە العاش رەت كۇردەلى جوندەۋ جۇرگىزىلدى. سونداي-اق، عيماراتتىڭ سەيسميكالىق توزىمدىلىگى كۇشەيتىلدى. ءبىلىم بەرۋ ۇدەرىسى بيىلعى 2 قازاندا قايتا باستالعان.  
– مەكتەبىمىز سەيسميكالىق توزىمدىلىكتى ارتتىرا وتىرىپ جاسالعان كۇردەلى  جوندەۋ جۇمىستارىنان كەيىن 2 قازاندا قايتادان اشىلىپ، جۇمىسىن باستاعان بولاتىن. حيميا، بيولوگيا، فيزيكا، روبوتوتەحنيكا، ينفورماتيكا پاندەرىنە ارنالعان جاڭارتىلعان كابينەتتەر جۇمىس جاساۋدا. بارلىق پاندىك اۋديتوريا ينتەراكتيۆتى پانەلدەرمەن جانە جاڭا جيھازدارمەن جابدىقتالعان. وقۋشىلارعا قوسىمشا ءبىلىم بەرۋ ماقساتىنداعى شاحمات، توعىزقۇمالاق، فۋتبول، ۆولەيبول، بي، دومبىرا سەكىلدى ءتۇرلى ۇيىرمەلەر مەن سپورت الاڭدارى جۇمىس ىستەيدى. اكت زالىندا زاماناۋي ۇلكەن ينتەراكتيۆتى تاقتا ورناتىلىپ،  اسحانامىز ارنايى جابدىقتارمەن، ىدىس-اياقتارمەن تولىعىمەن جاڭارتىلدى. مەكتەپ اۋماعى كوگالداندىرىلعان، قورشالعان جانە وقۋشىلاردىڭ دەمالۋى ءۇشىن تولىق اباتتاندىرىلعان. عيمارات دابىل، بەينەباقىلاۋ سىندى بارلىق قاجەتتى قاۋىپسىزدىك جۇيەلەرىمەن قامتاماسىز ەتىلگەن. مەكتەبىمىزدى زاماناۋي تالاپتارعا ساي جابدىقتاپ، وقۋشىلارىمىزدىڭ تولىققاندى ءبىلىم الۋىنا جاعداي جاساعان الماتى قالاسى اكىمدىگىنە مەكتەپ اكىمشىلىگى مەن ۇستازدار، اتا-انالار تاراپىنان قالا اكىمدىگىنە العىس بىلدىرەمىز، - دەيدى مەكتەپ ديرەكتورى ت.تالعات ۇلى.
 
بوس جاتقان جەر ادەمى سياباققا اينالدى
 
ءباسپاسوز-تۋرى اياسىنداعى ءۇشىنشى نىسان - «شىعىس ازتم» سكۆەرى بولدى، اۋدان اكىمىنىڭ ايتۋىنشا، بۇل سكۆەر 2023 جىلى «نوماد» تۇرعىن ءۇي كەشەنى تۇرعىندارىنىڭ ءوتىنىشى بويىنشا «حالىق قاتىساتىن بيۋدجەت» جوباسى اياسىندا اباتتاندىرىلعان.
تولە بي كوشەسى مەن جاروكوۆ كوشەلەرى قيىلىسىندا پايدا بولعان دەمالىس ايماعى بۇرىن قاراۋسىز بوس جاتقان جەر بولعان. اباتتاندىرۋ، كوگالداندىرۋ جانە اۆتوماتتى سۋارۋ قۇرىلعىلارىمەن جابدىقتالعاننان كەيىن بۇل ايماق تۇرعىنداردىڭ سۇيىكتى دەمالىس ايماعىنا اينالعان. سكۆەر بۇگىندە بارلىق جاستاعى تۇرعىنداردىڭ سۇرانىستارىنا جاۋاپ بەرەتىن وتباسىلىق جانە بوس ۋاقىتتى ءتيىمدى وتكىزەتىن تاپتىرماس ورىن دەۋگە بولادى.
جاياۋ جۇرگىنشىلەر جولى مەن دەمالىس ورىندارىن ىسكە اسىرا وتىرىپ نەگىزگى كۇشتى تولىقتاي كوگالداندىرۋعا باعىتتادىق. سپورت الاڭى، بالالاردىڭ ويىن الاڭى مەن work out الاڭدار ورناتىلدى. سونداي-اق، مۇندا جوبا اۆتورلارىنىڭ يدەياسىمەن پايدا بولعان جاساندى توعان بار. جازدا توعاننىڭ ءىشى ءتۇرلى گۇلدەرگە تولادى. توعانعا سۋ جاروكوۆ كوشەسىندەگى ارىق جەلىلەرى ارقىلى كەلەدى. سكۆەرگە 5000 مىڭنان استام گۇل مەن 80 داناعا جۋىق اعاش وتىرعىزىلعان. اعاشتىڭ ءار شۇڭقىرى بولەك اۆتوماتتى سۋارۋ جۇيەسىمەن جابدىقتالعان. بۇل جالپى جاسىل قوردىڭ قۋراپ، جويىلىپ كەتۋىنە جول بەرمەيدى. كۇن جىلىنعاندا سكۆەر جاسىل جەلەك پەن حوش ءيىستى گۇلدەرگە تولعان تاماشا دەمالىس ايماعىنا اينالادى.
– «نوماد» تك تۇرعىنىمىن. ءبىز اكىمدىككە بوس جاتقان جەردى اباتتاندىرۋعا ۇسىنىس جولداعان بولاتىنبىز. ءوتىنىشىمىز قابىلدانىپ، بۇگىندە وسىنداي كەرەمەت دەمالىس ايماقا قول جەتكىزىپ وتىرمىز. ماعان بۇل جەردەگى ەڭ قاتتى ۇنايتىنى – جاساندى توعان. وندا جاز كەزىندە لوتوستار وتىرعىزىلادى. مۇندا بالالار وينايتىن الاڭ، سپورت الاڭدارى سەكىلدى بارلىق قاجەتتى جابدىقتار بار. سكۆەر وتە جايلى ءارى ءقاۋىپسىز، - دەيدى اۋدان تۇرعىنى الەنا شين.
 
ادام تانىماستاي وزگەرگەن ايماق
 
باسپا ءسوز تۋرى بويىنشا سوڭعى بارعان نىسانىمىز روزىباكييەۆ كوشەسى مەن دۇيسەنوۆ كوشەلەرى قيىلىسىندا پايدا بولعان «شيپا دەنت» سكۆەرى بولدى.
«حالىق قاتىساتىن بيۋدجەت» باعدارلاماسى اياسىندا اباتتاندىرىلعان ايماقتا بۇرىن جابايى ساۋدا مەن رەتسىز كولىك تۇراعى بولعان.
بۇگىندە الماتى قالاسىنداعى قوعامدىق كەڭىستىكتەردىڭ بىرىنە اينالعان ايماق تولىعىمەن جاڭعىرتىلىپ، تۇرعىندار ءۇشىن جايلى دەمالىس ورنىنا اينالدى. سكۆەردە جاسىل جەلەكتەر، دەمالىس ورىندارى جانە جاياۋ جۇرگىنشىلەر ايماعى قاراستىرىلعان.  
– «حالىق قاتىساتىن بيۋدجەت» باعدارلاماسى – تاماشا جوبا. بۇرىن ادام ايتسا سەنگىسىز ستيحيالىق ساۋدا ورنى بولعان جەر بۇگىندە ادام تانىماستاي وزگەرىپ، تۇرعىنداردىڭ بوس ۋاقىتىن وتكىزۋگە ارنالعان ارنايى اباتتاندىرىلعان كەڭىستىككە اينالدى. حالىق ءۇنىن ەستىپ، وتىنىشىمىزگە قۇلاق اسقان قالا بيلىگىنە، اۋدان اكىمدىگىنە العىس ايتامىز. بىزدە جاياۋ جۇرگىنشىلەر جولى، بالالار وينايتىن الاڭ، قولايلى ورىندىقتار، ءبارى بار. سكۆەر كەشكە قاراي جارقىراپ تۇرادى.، - دەيدى اۋدان تۇرعىنى اسەل نۇرعازينا.  
 
تۋر بارىسىندا اۋدان اكىمى ارمان شامشين جۇزەگە اسىرىلعان جوبالاردىڭ ماڭىزدىلىعىن ايتا كەلىپ، جۋرناليستەردىڭ ساۋالدارىنا جاۋاپ بەردى.
– سوڭعى جىلدارى الماتىنىڭ كوركەيۋىنە «حالىق قاتىساتىن بيۋدجەت» باعدارلاماسىنىڭ اسەرى كوپ. دەمالىس ايماقتارى قوعامدىق كەڭىستىكتەردى جاقسارتۋ جانە قالانىڭ ەكولوگيالىق جاعدايىن ارتتىرۋ ماقساتىندا ماڭىزدى ءرول اتقارادى. ءبىز ءارقاشان اۋدان تۇرعىندارىنىڭ باستامالارىن قولدايمىز، - دەيدى اۋدان اكىمى ارمان شامشين.    
   
ايتا كەتەيىك، المالى اۋدانىندا 2023 جىلى «حالىق قاتىساتىن بيۋدجەت» باعدارلاماسى اياسىندا 34 جوبا جۇزەگە اسىرىلسا، بيىل بارلىعى 52 جوبا ىسكە قوسىلعان.