الماتى اكىمى ەربولات دوسايەۆتىڭ تاپسىرماسى بويىنشا الماتىنىڭ شاعىن اۋداندارىندا سۋ ماسەلەسى شەشىلۋدە
الماتىنىڭ مەدەۋ اۋدانىنداعى كولساي شاعىن اۋدانىندا ورتالىق سۋمەن جابدىقتاۋ جۇيەسىنە قولجەتىمدىلىكتى قامتاماسىز ەتەتىن جاڭا سۋ ينفراقۇرىلىمى وبەكتىلەرى ىسكە قوسىلدى. مەدەۋ اۋدانىنا جۇمىس ساپارى بارىسىندا الماتى اكىمى ەربولات دوسايەۆ قۇرىلىس جۇمىستارىنىڭ ناتيجەلەرىمەن تانىستى، دەپ حابارلايدى aqshamnews.kz
2014 جىلى قالاعا قوسىلعان تۇرعىن ءۇي ماسسيۆىندە ينجەنەرلىك جەلىلەر بولماعان. ولار تەك 2021 جىلى سالىندى، الايدا، اعىمداعى جىلى الماتى اكىمىنىڭ تاپسىرماسى بويىنشا جۇزەگە اسىرىلعان «بالقاش» اۋقىمدى جوباسىن ىسكە اسىرۋدىڭ ارقاسىندا سۋ بەرۋ مۇمكىن بولدى. تج جەلىسى بويىنشا تاۋلىگىنە 6،9 مىڭ تەكشە مەترگە 5 رەزەرۆۋار جانە 7،3 مىڭ تەكشە مەترگە 3 سكۆاجينا سالىندى.
وسى جوبا اياسىندا كولساي شاعىن اۋدانىندا بيىل سۋ كوزىمەن – «بالقاش» سۋ قابىلداۋ ستانسياسىمەن بايلانىستىراتىن، كولەمى 400 تەكشە مەتر سورعى ستانسياسى مەن رەزەرۆۋار ورناتاتىن ماگيسترالدىق سۋ قۇبىرى جەلىسى سالىندى.
ناتيجەسىندە كولساي شاعىن اۋدانىنىڭ 2 مىڭنان استام تۇرعىنى ورتالىق كوممۋنيكاسيالارمەن قامتىلدى. سونىمەن قاتار، بۇل ماگيسترال 4 مىڭعا جۋىق ادام تۇراتىن يۋبيلەينىي شاعىن اۋدانىن دا ۇزدىكسىز سۋمەن قامتاماسىز ەتەدى.
«مەملەكەت باسشىسى الماتى قالاسىن سۋمەن جابدىقتاۋعا جانە سۋ بۇرۋعا ەرەكشە كوڭىل بولەدى. پرەزيدەنتتىڭ تاپسىرماسىنا سايكەس، ءبىز، اسىرەسە قالانىڭ جوعارعى بولىگىندە قالاعا قوسىلعان، ءبىراق نازاردان تىس قالعان قوسىلعان اۋماقتارعا ەرەكشە كوڭىل بولۋدەمىز، ولار مەدەۋ جانە بوستاندىق اۋداندارىندا ورنالاسقان، بۇلاردى سۋمەن جابدىقتاۋدى 100%-عا جەتكىزۋگە نيەتتىمىز. بۇعان دالەل – كولساي شاعىن اۋدانى. مۇندا ەشتەڭە بولماعان، بۇرىنعى باۋ-باقشا سەرىكتەستىكتەرى، تار دالىزدەر. ءبىز جاڭا جەلىلەردى عانا ەمەس، سونىمەن قاتار وسى ايماقتاردى تۇراقتى جانە ۇزدىكسىز سۋمەن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن قوسىمشا سورعى ستانسيالارىن، سۋ قويمالارىن ورناتتىق. ءبىز تەك جەلىلەرمەن عانا ەمەس، جول ينفراقۇرىلىمىن دا جاقسارتامىز. وسىنداي جوبالاردى ىسكە اسىرۋ بويىنشا جاڭا ستاندارتتارعا سايكەس، قالا تۇرعىندارىنىڭ جايلىلىعىن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن كوشەلەردىڭ بۇكىل ەنىنە اسفالت توسەمءىن قالپىنا كەلتىرۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلۋدە»، - دەدى ەربولات دوسايەۆ.
قالا باسشىسى 2025-2026 جىلدارعا بۇل جۇمىس اۋداندا جالعاساتىنىن اتاپ ءوتتى. ەكى جىل ىشىندە اۋداننىڭ 20 مىڭنان استام تۇرعىنىن قامتي وتىرىپ، جالپى ۇزىندىعى 136 كم ينجەنەرلىك جەلىلەر سالۋ جوسپارلانۋدا.
«مەدەۋ اۋدانىنا ەرەكشە كوڭىل ءبولىنىپ، بارلىق شاعىن اۋداندار تارتىپكە كەلتىرىلەتىن بولادى. اتاپ ايتقاندا، كامەنسكوە پلاتو شاعىن اۋدانى، وندا ءبىز 50 كم-گە جۋىق جەلى سالامىز. سونداي-اق، ءبىز تاۋلى قىرات شاعىن اۋدانىن دا قامتيمىز. كوپتەگەن ادامدار گۇلدەنگەن ايماق رەتىندە قابىلداناتىن تاۋلى قىراتتىڭ جوعارعى بولىگىندە ينجەنەرلىك جەلىلەر جوق، سوندىقتان 30 كم-گە جۋىق جاڭا جەلىلەر سالىنادى. ينجەنەرلىك كوممۋنيكاسيالارمەن قالادان 25 كم جەردە ورنالاسقان الاتاۋ شاعىن اۋدانى دا قامتىلادى.مەنىڭ ويىمشا، 2025 جىلدىڭ سوڭىنا قاراي اينالما جۇيەلەردىڭ كونتۋرلارى انىقتالىپ، سۋمەن بارىنشا قامتاماسىز ەتىلەتىن بولادى»، - دەپ تۇيىندەدى ءسوزىن الماتى اكىمى.
ايتا كەتەيىك، مەدەۋ اۋدانىنىڭ جوعارعى بولىگىن سۋمەن جابدىقتاۋ جەر ءۇستى كوزدەرىنىڭ اسەر ەتۋ ايماعىندا ورنالاسقان. 2022 جىلى سكۆاجينالارداعى سۋ دەڭگەيىنىڭ 2،5 ەسە – 150-دەن 60 م3-گە دەيىن تومەندەۋى بايقالدى. سودان كەيىن قالا اكىمى تۇرعىنداردى جەراستى سۋمەن جابدىقتاۋ كوزدەرىنە قوسۋ بويىنشا العاشقى اۋقىمدى جوبانى ىسكە اسىرۋ تۋرالى شەشىم قابىلدادى. ونىڭ جۇزەگە اسۋى ارقاسىندا بۇگىنگى تاڭدا مەدەۋ اۋدانىنىڭ 20 مىڭنان استام تۇرعىنى ورتالىق كوممۋنيكاسيالارمەن قامتاماسىز ەتىلگەن.
سونىمەن قاتار، ەكى جىل ىشىندە اۋداندا 79،3 كم ماگيسترالدىق جانە تاراتۋ ينجەنەرلىك جەلىلەرى سالىندى. 14 سورعى ستانسياسى، 7 تازا سۋ قويماسى، 3 سكۆاجينا، سۋ مۇناراسى ورناتىلدى. بۇگىندە اۋداننىڭ 35 مىڭنان استام تۇرعىنى، ونىڭ ىشىندە ەشقاشان كارىز بولماعان شالعايداعى ماسسيۆتەر ورتالىق كوممۋنيكاسيالارمەن قامتاماسىز ەتىلگەن.
جالپى، الماتىدا ەربولات دوسايەۆتىڭ تاپسىرماسى بويىنشا 2024 جىلدىڭ باسىنان بەرى 219 كم جاڭا سۋمەن جابدىقتاۋ جانە سۋ بۇرۋ جەلىلەرى سالىندى، 27،3 كم قولدانىستاعى جەلىلەر جاڭعىرتىلدى، بۇل 60 مىڭعا جۋىق ابونەنتتى قامتۋعا مۇمكىندىك بەردى. 2025 جىلى 240 كم قۇرىلىس جانە 48 كم جەلىنى جاڭعىرتۋ جوسپارلانعان.