الماتى قالاسىندا ۇلى وتان سوعىسىنداعى جەڭىستىڭ 80 جىلدىعىنا ارنالعان «جەڭىس جولى» اتتى پاتريوتتىق ونلاين-اكسيا باستالدى. يگى باستامانى قالا جاستارى، بلوگەرلەر، ۆولونتەرلەر مەن ءتۇرلى قوعامدىق ۇيىم وكىلدەرى قولداپ، بەلسەندى تۇردە قاتىسۋدا، دەپ حابارلايدى aqshamnews.kz
اكسيانىڭ باستى ماقساتى – الەۋمەتتىك جەلىلەردە الماتى قالاسىنداعى تاريحي-ەسكەرتكىش ورىندار تۋرالى اقپارات تاراتۋ. قاتىسۋشىلار ءوز پاراقشالارىندا مەموريالدار، ەسكەرتكىشتەر، مۋزەيلەر مەن سوعىسقا قاتىسى بار كوشە اتاۋلارى كورسەتىلگەن فوتولار مەن ۆيدەولار جاريالاپ، سول ورىنداردىڭ تاريحي ماڭىزىن ايتىپ بەرەدى. بۇل ارقىلى جاستار تاريحتى جاڭعىرتىپ، تاريحي وقيعانىڭ رۋحاني مۇراسىن ساقتاۋعا ۇلەس قوسىپ جاتىر.
الماتىلىق جاستار اكسياعا ەرەكشە بەلسەندىلىكپەن قاتىسۋدا. ستۋدەنتتەر، ەرىكتىلەر مەن جاستار ۇيىمدارىنىڭ وكىلدەرى تەك جازبا جاريالاپ قانا قويماي، شاعىن ەكسكۋرسيالار وتكىزىپ، بەينەروليكتەر ءتۇسىرىپ، ءوز وقىرماندارىن پاتريوتتىق چەللەندجگە شاقىرۋدا. جاستاردىڭ باستاماسىمەن بۇل اكسيا شىنايى ەموسياعا، ناقتى دەرەكتەرگە تولى بىرەگەي جوباعا اينالۋدا.
قاتىسۋشىلار جاريالانىمدارىنا ارنايى حەشتەگتەرءدى بەلگىلەۋدە: #ۇلىجەڭىس، #دەنپوبەدى، #دوروگاكپوبەدە80، #جەڭىسجولى80. بۇل حەشتەگتەر ارقىلى بارلىق جازبالار ءبىر ورتاق سيفرلىق ەستەلىك كەڭىستىگىنە بىرىكتىرىلەدى. اكسيا جاس ۇرپاقتىڭ تاريحي مۇرامەن تانىسىپ، پاتريوتتىق سانا-سەزىمىن وياتۋعا جول اشادى.
«مەن پانفيلوۆشىلار ساياباعىنداعى داڭق مەموريالىن تاڭدادىم. بۇل جەر مەن ءۇشىن بالا كەزدەن ەرەكشە ماڭىزعا يە. ءار جىلى اتا-اناممەن بىرگە وسى جەرگە گۇل قويىپ، ءۇنسىز تاعزىم ەتەتىنبىز. بۇگىن ءوزىم باۋىرىما سول جەردى كورسەتىپ، پانفيلوۆشىلار ەرلىگى جايلى ايتىپ، ۆيدەو ءتۇسىردىم. مەنىڭشە، تاريحتى ەستە ساقتاۋ جەتكىلىكسىز – ونى ءبولىسۋ ماڭىزدى»، – دەيدى اكسياعا قاتىسۋشى، ءال-فارابي اتىنداعى قازۇۋ ستۋدەنتى دانيار ساپاربەك.
قالالىق ءىس-شارالارعا بەلسەندى قاتىسىپ جۇرگەن بلوگەر اننا توروسيان بۇل اكسيانى قولداپ، ءوزىنىڭ پاراقشاسىندا كەلەسى جازبانى جاريالادى:
«الماتىنىڭ قاق ورتاسىندا، 28 گۆاردياشى-پانفيلوۆشىلار ساياباعىندا ماڭگىلىك الاۋ جانىپ تۇر — بۇل ۇلى وتان سوعىسىندا قازا تاپقان قازاقستاندىقتاردى ماڭگى ەستە ساقتاۋدىڭ بەلگىسى. ول 1975 جىلى جەڭىستىڭ 30 جىلدىعىنا وراي جاعىلىپ، سودان بەرى بۇل جەرگە وتباسىلار، وقۋشىلار، ارداگەرلەر مەن قالا قوناقتارى كەلىپ، قۇرمەتپەن باس يەدى. گەوبەلگى: 28 گۆاردياشى-پانفيلوۆشىلار ساياباعى».
بوس ۋاقىتتى ءتيىمدى ۇيىمداستىرۋ ورتالىقتارىنىڭ ءبىرى جاسوسپىرىمدەردىڭ داڭق مۋزەيىنە ۇجىمدىق ساپارى تۋرالى ءبولىستى:
«بۇل مۋزەي — تاريحي جادىمىزدى ساقتاۋشى ماڭىزدى ورىن. ونىڭ زالدارىندا ۇلى وتان سوعىسىنا، قازاقستاندىق جاۋىنگەرلەردىڭ مايدان مەن تىلداعى ەرلىگىنە ارنالعان باي ەكسپوزيسيا قويىلعان. مۇندا ساربازداردىڭ جەكە زاتتارى، مايداننان كەلگەن حاتتار، قارۋ-جاراقتار، فوتوسۋرەتتەر مەن قۇجاتتار بار. ولار جەڭىس جولىنداعى ەرلىك پەن جانقيارلىقتى باياندايدى. وسىنداي ورىندارعا بارۋ ارقىلى ءبىز تەك تاريحتى ءبىلىپ قانا قويماي، ونى جۇرەگىمىزدە ساقتايمىز».
الەۋمەتتىك جەلى قولدانۋشىلارى دا ەستەلىك ورىندارى تۋرالى اقپاراتپەن ءبولىسىپ، ولاردىڭ ورنالاسقان جەرىن جانە كىمگە ارنالعانىن كورسەتتى:
«كەڭەس وداعىنىڭ باتىرى ءاليا مولداعۇلوۆاعا ارنالعان ەسكەرتكىش – 1944 جىلى شايقاستا ەرلىكپەن قازا تاپقان اتى اڭىزعا اينالعان مەرگەن قىزدىڭ قۇرمەتىنە ورناتىلعان. ءاليا بەينەسى تەك مايدانداعى باتىر رەتىندە عانا ەمەس، سونىمەن قاتار ايەلدەرگە ءتان قايسارلىق پەن ەرلىكتىڭ سيمۆولى رەتىندە ەل جادىندا ساقتالعان. ورنالىسقان جەرى: تولە بي كوشەسى مەن نازاربايەۆ داڭعىلىنىڭ قيىلىسى، قازۇپۋ جانىندا.».
ۇيىمداستىرۋشىلاردىڭ ايتۋىنشا، اكسيا مامىر ايىنىڭ سوڭىنا دەيىن جالعاسادى. وعان كەز كەلگەن قالا تۇرعىنى قاتىسا الادى. ول ءۇشىن قالاداعى ءبىر ەسكەرتكىش نەمەسە تاريحي ورىندى تاڭداپ، ونىڭ تاريحىن بايانداپ، ارنايى حەشتەگتەرمەن بىرگە جاريالاۋ جەتكىلىكتى.