جىل باسىنان بەرى مەگاپوليستە 1560 ينتەرنەت-الاياقتىق فاكتىسى تىركەلدى. وڭىرلىك كوممۋنيكاسيالار قىزمەتىندە وتكەن بريفينگتە الماتى قالالىق پوليسيا دەپارتامەنتى كريمينالدىق پوليسيا باسقارماسىنىڭ باستىعى قۋاتبەك ناۋاتوۆ وسىنداي ستاتيستيكالىق مالىمەتتەردى كەلتىردى، دەپ حابارلايدى اlmaty-akshamy.kz.
پوليسيا ۆەدومستۆوسىندا 5 جىل ىشىندە مۇنداي قىلمىستاردى سارالاپ، 2017 جىلى قالادا 90 ينتەرنەت-الاياقتىق تىركەلسە، 2018 جىلى – 142، 2019 جىلى – 666، 2020 جىلى – 1677، 2021 جىلى ولاردىڭ سانى 3398-گە ارتىپ، مۇنداي قىلمىس تۇرلەرىنىڭ اشىلۋى 4،3 ەسە ءوستى.
«جىل باسىنان بەرى الماتى اۋماعىندا 1560 ينتەرنەت-الاياقتىق تىركەلگەن. ەگەر وتكەن جىلدىڭ سايكەس كەزەڭىمەن سالىستىراتىن بولساق، قىلمىس سانى 34،6%-عا تومەندەدى. 2022 جىلدىڭ 7 ايىندا قىلمىستاردى اشۋ پايىزى 30%-دان استى»، - دەدى قۋاتبەك ناۋاتوۆ.
ينتەرنەت سالاسىنداعى قىلمىستار سانىنىڭ ازايۋىنا ءتارتىپ ساقشىلارى جۇرگىزەتىن پروفيلاكتيكالىق جۇمىس اسەر ەتتى. ۆەدومستۆونىڭ جەدەل قىزمەتكەرلەرى مەن باسپا ءسوز قىزمەتى حابارلامالاردى تاراتادى، الاياقتاردىڭ قىلمىستىق سىزبالارى تۋرالى باياندايتىن بەينەروليكتەر دايىندايدى. سونىمەن قاتار، اقپارات ورتالىق كوشەلەر مەن كينوتەاترلاردىڭ ەلەكتروندى بيلبوردتارىندا ورنالاستىرىلعان.
الماتى قالاسى پوليسيا دەپارتامەنتى كريمينالدىق پوليسيا باسقارماسىنىڭ باستىعى قۋاتبەك ناۋاتوۆ ازاماتتاردى قىراعى بولۋعا جانە نەگىزگى ساقتىق شارالارىن ۇستانۋعا شاقىردى. مىسالى، بەيتانىس ادامداردىڭ ءوتىنىشى بويىنشا Anydesk جانە Teamviewer سىندى قاشىقتان كىرۋ باعدارلامالارىن ورناتپاۋ. بۇل باعدارلامالار الاياقتارعا تەلەفون كىتاپشاسىنا، ءموبيلدى بانكتەرگە جانە گادجەتتىڭ جادىندا ساقتالعان باسقا جەكە مالىمەتتەرگە تولىق قول جەتكىزۋگە مۇمكىندىك بەرەدى.
«الداۋدىڭ تانىمال تاسىلدەرىنىڭ ءبىرى – وزدەرىن بانكتىڭ قاۋىپسىزدىك قىزمەتكەرى رەتىندە تانىستىراتىن قاسكۇنەمدەردىڭ قوڭىراۋلارى. جابىرلەنۋشىلەرمەن اڭگىمە بارىسىندا ولار وزدەرىنىڭ شوتتارىنان كۇدىكتى ترانزاكسيالار جاسالىپ، جاڭىلىستىرىلعانىن ايتادى. جابىرلەنۋشىلەردەن اقشا قاراجاتىن ۇنەمدەۋ ماقساتىندا ۇيالى تەلەفونىنا Anydesk نەمەسە Teamviewer قوسىمشالارىن جۇكتەۋدى سۇرايدى. الايدا، كەيىننەن بۇل باعدارلامالار ولاردىڭ يەلەرىنىڭ سمارتفونىنا جانە سايكەسىنشە ءموبيلدى بانكينگ قوسىمشاسىنا تولىق قول جەتكىزۋگە مۇمكىندىك بەرەدى. قول جەتكىزگەننەن كەيىن الاياقتار جالعان شوتتارعا زاڭسىز ترانزاكسيالار جۇرگىزەدى»، - دەپ جەدەل قىزمەتكەر الاياقتاردىڭ ءجيى ارەكەت ەتەتىن سحەماسىن سيپاتتادى.
وسى سحەما بويىنشا سوتتارعا 461 قىلمىستىق ءىس جىبەرىلدى.
قۋاتبەك ناۋاتوۆ دەرەۋ پوليسياعا حابارلاسۋدى، سونىمەن بىرگە بارلىق حات-حابارلاردى ساقتاۋدى، ەكراننىڭ سكرينشوتىن ءتۇسىرۋدى (كەيبىر مەسسەندجەرلەردە قىلمىسكەرلەر بارلىق ديالوگتى وزدەرى جويا الادى)، ەگەر ءسىز بانكوماتتى نەمەسە اقشا سالۋ تەرمينالىن قولدانساڭىز، چەكتەردى ساقتاۋدى ۇسىنادى.
باسقارما باستىعىنىڭ ايتۋىنشا، ينتەرنەتتەگى الاياقتىقتى اشۋ جانە تەرگەۋ بەلگىلى ءبىر قيىندىق تۋدىرادى، ويتكەنى ول ترانسشەكارالىق سيپاتقا يە، جابىرلەنۋشى ءبىر ايماقتا، ال قىلمىسكەر باسقا ايماقتا.
«ءار ءتۇرلى بانكتىك شوتتار، پلاستيكالىق كارتالار، ءۇشىنشى تۇلعالارعا رەسىمدەلگەن ابونەنتتىك نومىرلەر پايدالانىلادى، قولما-قول اقشانى قولما-قول اقشاعا اينالدىرۋ جالعان تۇلعالار ارقىلى جۇرگىزىلەدى. Olx.kz، Kolesa.kz، Krisha.kz، Market.kz، Instagram.com جانە Vkontakte.com الەۋمەتتىك جەلىلەرى - قالاداعى ينتەرنەت-الاياقتىق ەڭ زاقىمدالعان پلاتفورمالارى»، - دەپ ايتتى وكق سپيكەرى.