ەربولات دوسايەۆتىڭ توراعالىعىمەن قالانىڭ ينكليۋزيۆتى ورتاسىن دامىتۋ جونىندەگى كەڭەستىڭ II وتىرىسى ءوتتى.
وتىرىس بارىسىندا «ينكليۋزيۆتى الماتى» تۇجىرىمداماسىن ازىرلەۋ، ينكليۋزيۆتى ءبىلىم بەرۋدى دامىتۋ، ەرەكشە قاجەتتىلىگى بار ادامداردى الەۋمەتتىك قامسىزداندىرۋ ماسەلەسى قاراستىرىلدى، دەپ حابارلايدى aqshamnews.kz
ءىس-شاراعا قالا اكىمىنىڭ ينكليۋزيا ماسەلەسى، مۇگەدەكتىگى بار ادامداردىڭ قۇقىعىن قورعاۋ جانە ءومىر ءسۇرۋ ساپاسىن جاقسارتۋ جونىندەگى شتاتتان تىس كەڭەسشىسى، كەڭەس ءتوراعاسىنىڭ ورىنباسارى قاسيەت وماروۆا، الماتى قالاسى اكىمىنىڭ شتاتتان تىس كەڭەسشىسى – بالالار قۇقىقتارى جونىندەگى ۋاكىل ديانا ەرلان، ەرەكشە قاجەتتىلىگى بار ادامداردىڭ مۇددەسىن قورعايتىن قوعامدىق بىرلەستىكتەردىڭ باسشىلارى، قوعامدىق كەڭەس مۇشەلەرى جانە مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ باسشىلارى قاتىستى.
كەزدەسۋ بارىسىندا قالا اكىمى ينكليۋزيۆتى ورتانى قۇرۋ اكىمدىك پەن ازاماتتىق قوعامدى بىرىكتىرۋشى ميسسيا ەكەنىن اتادى.
«بۇگىنگى جاساپ جاتقان ءاربىر قادامىمىز قالامىزدىڭ بولاشاعىن ايقىندايدى. الماتى ءاربىر تۇرعىنعا دەگەن ءادىل ءارى قامقور قارىم-قاتىناستا ۇلگى بولۋى كەرەك. ءبارىمىز وسى ماقساتقا جەتۋ ءۇشىن جۇمىسىمىزدى بەلسەندى تۇردە جالعاستىرىپ، جاڭا يدەيالاردى ەنگىزىپ، باستامالارىمىزدى قورعاۋىمىز قاجەت»، - دەدى ەربولات دوسايەۆ.
اكىمنىڭ ينكليۋزيا ماسەلەسى جونىندەگى شتاتتان تىس كەڭەسشىسى قاسيەت وماروۆا وتىرىس بارىسىندا بۇۇ-نىڭ مۇگەدەكتىگى بار ادامداردىڭ قۇقىعى تۋرالى كونۆەنسياسىن جۇزەگە اسىرۋعا ارنالعان 2020-2025 جىلدارعا ارنالعان بەرلين ءىس-قيمىل جوسپارىنىڭ نەگىزىندە «ينكليۋزيۆتى الماتى» باعدارلاماسىنىڭ تۇجىرىمداماسىن ازىرلەۋ تۋرالى ايتىپ بەردى.
مەملەكەتتىك قىزمەت پەن ازاماتتىق قوعام قۇرىلىمىندا ارنايى ۇيىمدار – فەدەرالدىق، قالالىق جانە اۋداندىق دەڭگەيدەگى ۇيلەستىرۋ ورتالىعىن ىسكە اسىرۋدىڭ مەحانيزمى مەن قۇرالى رەتىندە قۇرىلدى.
«ءبىز باسقارمالارعا دايىندىقتان وتكەن ۇيلەستىرۋشىلەردى تاعايىنداي وتىرىپ، «ينكليۋزيۆتى الماتى» تۇجىرىمداماسىن جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن جوبالىق كەڭسە قۇرۋدى، سونداي-اق كەدەرگىسىز قۇرىلىس ورتالىعى، سيفرلىق ينكليۋزيا ءبولىمى جانە باسقا دا جاڭا قۇرىلىمداردى قۇرۋدى ۇسىنامىز»، - دەدى قاسيەت وماروۆا.
قالا اكىمى ۇسىنىلعان باستامالاردى قولداپ، «ينكليۋزيۆتى الماتى» تۇجىرىمداماسىن جانە وسى باعىتتاعى جۇمىستاردى باقىلاۋ ءۇشىن مەملەكەتتىك تاپسىرىستى ورنالاستىرۋعا ارنالعان جەكە بيۋدجەت باعدارلاماسىن ازىرلەۋ مۇمكىندىگىن قاراستىرۋدى تاپسىردى.
وتىرىستا ەرەكشە قاجەتتىلىگى بار بالالارعا ءبىلىم بەرۋ مۇمكىندىكتەرىنە تەڭ قولجەتىمدىلىكتى قامتاماسىز ەتۋ ماسەلەسىنە ەرەكشە نازار اۋدارىلدى.
الماتى قالاسى ءبىلىم باسقارماسىنىڭ باسشىسى سايران سايفەدەنوۆتىڭ ايتۋىنشا، 2023-2024 وقۋ جىلىندا بالاباقشالاردا، مەكتەپتەردە جانە كوللەدجدەردە ينكليۋزيۆتى بىلىممەن 4663 بالا قامتىلعان.
سونىمەن قاتار، الماتى قالاسى اكىمىنىڭ تاپسىرماسىمەن 21 جەكە ۇيىمدا قوسىمشا ينكليۋزيۆتى ءبىلىم بەرۋگە مەملەكەتتىك ءبىلىم بەرۋ تاپسىرىسى جۇزەگە اسىرىلىپ جاتىر. وڭ ناتيجە كورسەتكەن بۇل تاجىريبە جالعاسادى.
«ەرەكشە قاجەتتىلىگى بار 650 بالا العاش رەت قوسىمشا بىلىممەن قامتىلدى، وعان 480 ميلليون تەڭگە ءبولىندى. ءبىز وسى سالادا جۇمىس ىستەيتىن ۇەۇ-داردى شاقىرۋعا جانە قاجەتتى مەملەكەتتىك تاپسىرىستى ورنالاستىرۋعا دايىنبىز، وسىلايشا ەرەكشە بالالاردى قوسىمشا بىلىممەن كوبىرەك قامتۋعا مۇمكىندىك الامىز. سونىمەن قاتار، بۇل ماسەلەدە بىلىكتى مامان دايارلاۋعا دا بيۋدجەتتەن قاراجات بولۋگە دايىنبىز»، - دەدى قالا اكىمى.
جيىندا ەرەكشە قاجەتتىلىگى بار ازاماتتاردىڭ ءومىر ءسۇرۋ ساپاسىن جاقسارتۋ جانە الەۋمەتتىك قولداۋ ماسەلەسى دە قاعىس قالمادى. جۇمىسپەن قامتۋ جانە الەۋمەتتىك باعدارلامالار باسقارماسىنىڭ باسشىسى باۋىرجان جاۋباسوۆتىڭ ايتۋىنشا، بيىل جىل سوڭىنا دەيىن الماتىنىڭ ءاربىر اۋدانىندا باسقارماعا قاراستى ۇيىمدار بازاسىندا ەرتە ارالاسۋ قىزمەتى قۇرىلادى. بۇل جۇمىستى ۇيلەستىرۋ ءۇشىن ءبىلىم بەرۋ، دەنساۋلىق ساقتاۋ، جۇمىسپەن قامتۋ جانە الەۋمەتتىك باعدارلامالار باسقارمالارىنىڭ وكىلدەرىنەن جاساقتالعان كوميسسيا قۇرىلدى.
قالا اكىمىنىڭ تاپسىرماسىمەن 288 ادامعا 1،3 ميلليارد تەڭگەگە جەكە يننوۆاسيالىق قىمبات تەحنيكالىق وڭالتۋ قۇرالدارىمەن قامتاماسىز ەتۋ جۇمىستارى جالعاسۋدا. موبيلدىلىكتى ارتتىرۋ ءۇشىن بيىل ينۆاتاكسي سانى 100 كولىككە دەيىن ارتتى. بيىل شىعارماشىلىق قابىلەتتەر مەن الەۋمەتتەندىرۋدى دامىتۋ ماقساتىندا «الەۋمەتتىك ينتەگراسيا ورتالىعى» اشىلدى. ساناتورلىق-كۋرورتتىق ۇيىمداردىڭ ءتىزىمى ەكى ەسە كوبەيىپ، جۇمىسقا ورنالاستىرۋ بويىنشا جۇمىستار جالعاسىپ وتىر.
15 مىڭ نىساننىڭ ءتولقۇجاتى جاسالىپ جاتىر. قابىلدانعان «مساك ءبىرىڭعاي ستاندارتى» باعدارلاماسىندا فيزيكالىق، اقپاراتتىق جانە سيفرلىق قولجەتىمدىلىكتى قامتاماسىز ەتۋ كوزدەلگەن. سونداي-اق، بۇرىن سالىنعان الەۋمەتتىك نىساندار بۇل تالاپتارعا ءاردايىم ساي كەلمەيدى. وسىعان بايلانىستى ەربولات دوسايەۆ قالالىق جوسپارلاۋ جانە ۋربانيستيكا باسقارماسىنىڭ باسشىسىنا كەڭەس مۇشەلەرىمەن بىرلەسىپ، قۇرىلىس ەرەجەلەرىنە ينكليۋزيا نورمالارىن قوسۋ بويىنشا ۇسىنىستار ەنگىزۋدى تاپسىردى.
بۇعان قوسا، جيىندا قوعام قايراتكەرلەرى دە ۇسىنىس ايتتى. اتاپ ايتقاندا، ينكليۋزيۆتى ءبىلىم بەرۋ سالاسىنىڭ ساراپشىسى ءاليا ارحاروۆا ۆەدومستۆوارالىق ءوزارا ءىس-قيمىلدى كۇشەيتۋ جانە پەداگوگيكالىق كادرلاردىڭ الەۋەتىن نىعايتۋ قاجەتتىگىن اتاپ ءوتتى. «ەرەكشە بالالارى بار اتا-انالار وداعى» رقب باسقارما ءتوراعاسى راۋانا ساعادييەۆا ينكليۋزيۆتى حاب - ماماندىقتار اكادەمياسىن قۇرۋ ماسەلەسىن كوتەردى، وندا مۇگەدەكتىگى بار بالالاردى تاربيەلەپ وتىرعان اتا-انالار قوسىمشا ءبىلىم الىپ نەمەسە كوررەكسيالىق پەداگوگيكا بويىنشا قايتا دايارلاۋدان وتە الار ەدى. «جان» مۇگەدەكتەر قۇقىقتارى جونىندەگى ازيالىق قوعام» قوعامدىق بىرلەستىگىنىڭ ءتوراعاسى ءىلياس فاتكۋلين كورۋ قابىلەتى بۇزىلعان مۇگەدەكتىگى بار بالالاردى سيفرلىق داعدىلارعا وقىتۋ بويىنشا پيلوتتىق جوبانى ۇسىندى. كاسىبي الەۋمەتتىك قىزمەتكەرلەردىڭ ۇلتتىق اليانسىنىڭ فيليال جەتەكشىسى جانار ءابدىحالىقوۆا مۇگەدەكتىگى بار بالالارعا مەكتەپتەردە ءبىلىم الۋ جاعدايىن جاساۋ قاجەتتىلىگى تۋرالى ماسەلەنى كوتەردى. «قايرات يمانالييەۆ اتىنداعى مۇگەدەكتەردىڭ قۇقىعى جونىندەگى كوميسسيا» قب ءتورايىمى گۇلميرا بۋراشيەۆا مۇگەدەكتىگى بار ادامداردى سالالىق ساراپشىلار عانا ەمەس، مەملەكەتتىك قىزمەتشىلەر رەتىندە دە اكىمدىكتىڭ بارلىق قۇرىلىمدىق بولىمشەسىنە تارتۋ تۋرالى ۇسىنىس ايتتى.
ءوز كەزەگىندە الماتى قالاسى مۇگەدەكتەر قوعامىنىڭ ءتوراعاسى ۇلان ىڭكاربەكوۆ كەڭەستىڭ اكىمدىك پەن ۇەۇ اراسىنداعى ءتيىمدى ديالوگ الاڭىنا اينالعانىن، مۇندا مىڭداعان ازاماتتىڭ قولجەتىمدى ورتاسىن قامتاماسىز ەتۋ ماسەلەسى شەشىلەتىنىن اتاپ ءوتتى.
وتىرىستىڭ قورىتىندىسى بويىنشا الماتىداعى ينكليۋزيۆتى ورتانى ودان ءارى دامىتۋ بويىنشا قۇرىلىمدىق بولىمشەلەرگە ۇسىنىستار مەن كەڭەستەر ازىرلەندى. قالا اكىمى كەڭەس مۇشەلەرىمەن «ينكليۋزيۆتى الماتى» تۇجىرىمداماسىن ازىرلەۋ بويىنشا ىنتىماقتاستىقتى جالعاستىرۋدى تاپسىردى.