قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەمەر-مينيسترى ولجاس بەكتەنوۆتىڭ شەشىمىمەن 2025 جىلى 2 جەلتوقساندا قابىلدانعان قاۋلى نەگىزىندە الماتى قالاسى مادەنيەت باسقارماسىنا قاراستى مەملەكەتتىك قۋىرشاق تەاترىنا «اكادەميالىق» مارتەبە بەرىلدى، دەپ حابارلايدى aqshamnews.kz
بۇل مارتەبە بۇلدىرشىندەردىڭ بويىنا ىزگىلىكتىڭ دانەگىن ءبىر عاسىرعا جۋىق ۋاقىت بويىنشا ەگىپ كەلە جاتقان ونەر ورداسىنا ۇلت مادەنيەتىنىڭ دامۋى جولىنداعى زور ەڭبەگى ءۇشىن بەرىلىپ وتىر.
كىشكەنتاي كورەرمەندەردى ەرتەگىلەر الەمىنە جەتەلەيتىن مەملەكەتتىك قۋىرشاق تەاترىنىڭ نەگىزى 1935 جىلى بەلگىلى قوعام قايراتكەرى تەمىربەك جۇرگەنوۆتىڭ باستاماسىمەن قالانعان. 90 جىلدىق تاريحى بار ونەر ورداسى بۇگىنگى كۇندە كورەرمەننىڭ سۇرانىسىنا ساي تانىمدىق ءارى تاربيەلىك ءمانى زور ءار الۋان باعىتتاعى قىزىقتى دا كوڭىلدى، كوركەمدىك دەڭگەيى جوعارى سپەكتاكلدەر لەگىن ۇسىنىپ كەلەدى.
قازاق حالقىنىڭ ەرتەگىلەرى مەن اڭىزدارىنا نەگىزدەلگەن «ورتەكە»، «ناۋرىز قۇپياسى»، «ۇر، توقپاق!»، «ەر توستىك»، «قاڭباق شال»، «التىن ادام» سىندى بالالارعا ارنالعان سپەكتاكلدەر ۇلتتىق قۇندىلىقتارىمىزدى دارىپتەپ قانا قويماي، بالالاردى پاتريوتتىق، باتىلدىق، جاسامپازدىق سەكىلدى ىزگى قاسيەتتەرگە جەتەلەيدى. الەم ادەبيەتىنىڭ ۇزدىك ۇلگىلەرى قاتارىنان تابىلاتىن ەرتەگىلەر مەن شىعارمالار نەگىزىندە ساحنالانعان «قاسقىر مەن جەتى لاق»، «قىزىل تەلپەك»، «ءۇش توراي»، «قار حانشايىمى»، «تۇيمە قىز» سىندى قويىلىمدار بۇلدىرشىندەرگە مەيىرىمدىلىكتىڭ، قامقورلىقتىڭ، ادامگەرشىلىكتىڭ ماڭىزىن ۇيرەتەدى. ال ەرەسەكتەرگە ارنالعان «مەن كىممىن..»، «شەكپەن»، «شال مەن تەڭىز»، «انا – جەر انا»، «ماكبەت. يلليۋزيا»، «رومەو مەن دجۋلەتتا» سىندى سپەكتاكلدەر كورەرمەنگە جان-دۇنيەسىنە ءۇڭىلىپ، رۋحاني سەرپىلىس الۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.
مەملەكەتتىك قۋىرشاق تەاترى ءۇشىن سوڭعى جىلدارداعى ەڭ ءىرى مادەني باستامالاردىڭ ءبىرى – جىل سايىن تۇراقتى تۇردە ۇيىمداستىرىلىپ كەلە جاتقان حالىقارالىق «Almaty Puppet Festival» قۋىرشاق تەاترلار فەستيۆالى. اتالعان جوبا الماتىنى حالىقارالىق قۋىرشاق ونەرىنىڭ ماڭىزدى ورتالىقتارىنىڭ بىرىنە اينالدىردى. فەستيۆال اياسىندا يسپانيا، يتاليا، چەحيا، پولشا، جۇڭگو، ءۇندىستان، بولگاريا، تۇركيا، رەسەي، ءازىربايجان، وزبەكستان، قىرعىزستان جانە قازاقستاننىڭ تاڭداۋلى ۇجىمدارى باس قوسىپ، شىعارماشىلىق تاجىريبە الماسىپ، قۋىرشاق ونەرىنىڭ جاڭا باعىت-باعدارىن بىرگە تالقىلايتىن كاسىبي الاڭ قالىپتاستى. بۇلدىرشىندەر مەن ەرەسەك كورەرمەن ءۇشىن بۇل مەرەكە ناعىز رۋحاني جاڭعىرۋ كەڭىستىگىنە اينالدى.
سونىمەن قاتار، مەملەكەتتىك قۋىرشاق تەاترىنىڭ حالىقارالىق ساحناداعى بەلسەندىلىگى دە جىل ساناپ ارتىپ كەلەدى. ۇجىم فرانسيا، كانادا، بولگاريا، تۇركيا سىندى ءبىرقاتار ەلدە وتكەن ايتۋلى حالىقارالىق تەاتر فەستيۆالىنە قاتىسىپ، جۇلدەلى ورىننان كورىنە ءبىلدى. بۇل جەتىستىكتەر قازاق قۋىرشاق ونەرىنىڭ شەتەلدەردەگى تانىمالدىعىن ارتتىرىپ قانا قويماي، وتاندىق تەاتردىڭ كاسىبي دەڭگەيىن جاڭا بيىككە كوتەرۋگە ىقپال ەتتى.
الداعى ۋاقىتتا دا مەملەكەتتىك قۋىرشاق تەاترى كوركەمدىك ىزدەنىستى توقتاتپاي، تىڭ رەجيسسەرلىك شەشىمدەرمەن ەرەكشەلەنەتىن جاڭا سپەكتاكلدەردى ساحنالاۋدى، حالىقارالىق جوبالار اياسىن كەڭەيتۋدى جانە كورەرمەنمەن بايلانىستى ودان ءارى نىعايتۋدى ماقسات ەتىپ وتىر.
90 جىلعا جۋىق ۇزدىكسىز شىعارماشىلىق ىزدەنىس، ۇلتتىڭ رۋحانياتىنا ادال قىزمەت، حالىقارالىق دەڭگەيدەگى بەلسەندىلىك جانە كورەرمەن سەنىمى – مەملەكەتتىك قۋىرشاق تەاترىنىڭ قازىرگى تاڭداعى بيىك تۇعىرىنىڭ ايقىن كورىنىسى. «اكادەميالىق» مارتەبە – وسى جولدان تايماي، ونەرگە دەگەن جاۋاپكەرشىلىك پەن تالعام بيىگىن ساقتاپ كەلە جاتقان ۇجىم ەڭبەگىنىڭ زاڭدى جالعاسى.