قۇلاقتاندىرۋ قوندىرعىلارى ىسكە قوسىلعان كەزدە ءبىلىم بەرۋ مەكەمەلەرىندە، ادامدار كوپ جينالاتىن ورىنداردا ازاماتتاردى عيماراتتاردان الدىن الا بەلگىلەنگەن ءقاۋىپسىز ورىندارعا ەۆاكۋاسيالاۋ ەلەمەنتتەرىن پىسىقتاي وتىرىپ، سبەكتىلىك سەيسميكالىق جاتتىعۋلار جۇرگىزىلەدى.
وسىعان بايلانىستى، الماتى قالاسى تج دەپارتامەنتى تۇرعىندار مەن قالا قوناقتارىنا سابىر ساقتاپ، عيماراتتاردان (تۇرعىن ءۇي، پاتەر) جەدەل ەۆاكۋاسيالاۋ ەلەمەنتىن پىسىقتاۋىمەن قاتىسۋدى سۇرايدى!
«بارشانىڭ نازارىنا!» حالىقتى قۇلاقتاندىرۋ جۇيەسىنىڭ تەحنيكالىق دايىندىعىنا تەكسەرۋ جۇرگىزۋ جانە سەيسميكالىق جاتتىعۋدىڭ باستالۋى تۋرالى حاباردار ەتىلەدى.
الماتى سەيسميكالىق ايماقتا ورنالاسقان، سوندىقتان ءاربىر ازاماتتىڭ تج كەزىندەگى جانە ودان كەيىنگى ءىس-قيمىلدارعا جەكە دايىندىعى ۇلكەن ماڭىزعا يە.
- الماتىلىقتار ءۇشىن جەر سىلكىنىسى كەزىندە وتباسىلىق نەمەسە ۇجىمدىق ءىس-قيمىل جوسپارىن جاساۋ ماڭىزدى:
- جەر سىلكىنىسىنەن كەيىن وتباسىڭىزدىڭ جينالۋ ورنىن الدىن الا انىقتاڭىز.
- جەر استى ءدۇمپۋى كەزىندە ارەكەت ەتۋ ءۇشىن ۇيىڭىزدەگى ەڭ ءقاۋىپسىز جەرلەردى الدىن-الا انىقتاۋ قاجەت. مۇنداي ورىندارعا مىنالار جاتادى: كۇردەلى ىشكى قابىرعالاردىڭ ساڭىلاۋلارى، ىشكى قابىرعالاردان پايدا بولعان بۇرىشتار (تەحنيكالىق جوسپاردان، سول ءتولقۇجاتتان كورۋگە بولادى)؛
- عيماراتتان ەۆاكۋاسيالاۋدىڭ ەڭ قىسقا جولىن انىقتاڭىز نەمەسە عيمارات ىشىندە ءقاۋىپسىز ورىن تابىڭىز؛ جيھازدىڭ جوعارعى سورەلەردى اۋىر زاتتاردان بوساتىڭىز. ءتىپتى قۇلايتىن جيhازدى بەكىتىپ تاستاۋ قاجەت.
- كوپقاباتتى ۇيلەردە تۇراتىن الماتىلىقتار ءبىلۋى ءتيىس 10 قاراپايىم ەرەجەنى ەستە ساقتاۋدى ۇسىنامىز:
1. دۇربەلەڭگە تۇسپەڭىز، سابىرلىق ساقتاڭىز؛
2. جەر استى دۇمپۋلەرى كەزىندە ليفت پەن باسپالداقتى پايدالانباڭىز، جەر سىلكىنىپ جاتقان ۋاقىت وتكەنشە ۇيدە كۇتىڭىز؛
3. جيھازدان، تەرەزەلەردەن، ليۋسترادان الىستاڭىز؛
4. جاسىرىناتىن ورىن تابىڭىز (جۇك كوتەرگىش/كاپيتال/ىشكى قابىرعالاردىڭ بۇرىشى)؛
5. عيماراتتان شىعىڭىز (كوپقاباتتى ۇيلەردە – جەراستى دۇمپۋلەرى توقتاعاننان كەيىن)؛
6. سۋدى، گازدى، ەلەكتر قۋاتىن ءوشىرىڭىز؛
7. الدىن-الا دايىندالعان «دابىل شابادانىن» الىڭىز؛
8. عيماراتتان ەۆاكۋاسيالاۋ كەزىندە ەلەكتر جەلىلەرىنەن، عيماراتتاردان، اعاشتاردان اۋلاق بولىڭىز؛
9. جەر سىلكىنىسىنىڭ قايتالانۋى مۇمكىن ەكەنىنە دايىن بولىڭىز؛
10. بالالارعا، قارتتارعا، مۇمكىندىگى شەكتەۋلى جاندارعا كومەك كورسەتىڭىز.
- ەۆاكۋاسيادان كەيىن قاجەت بولعان جاعدايدا، اۋقىمدى توتەنشە جاعداي كەزىندە ورنالاستىرىلاتىن حالىقتى قابىلداۋ پۋنكتىنە بارۋ كەرەك. الماتىدا زارداپ شەككەن حالىقتى قابىلدايتىن 384 پۋنكت بار.
- ادەتتە حالىقتى جانە تج كەزىندە زارداپ شەككەندەردىڭ جينالۋ نۇكتەسى ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارىندا: مەكتەپتە، بالاباقشادا، كوللەدجدە، جوعارى وقۋ ورىندارىندا ورنالاستىرىلادى.
- «بارشانىڭ نازارىنا!» سيگنالىن ەستىگەن سوڭ دابىل شابانىڭىزداعى قابىلداعىشتى قوسىپ، ءارى قاراي نۇسقاۋلىققا سايكەس قيمىلداۋ قاجەت.