باسەكەگە قابىلىەتتىلىك رەيتينگىندە قازاقستان جەتىستىككە جەتتى
2021 جىلعى 17 ماۋسىمدا حالىقارالىق مەنەدجمەنتتى دامىتۋ ينستيتۋتىنىڭ (IMD، لوزاننا، شۆەيساريا) الەمدىك باسەكەگە قابىلەتتىلىكتى زەرتتەۋ ورتالىعى 2021 جىلعى الەمدىك باسەكەگە قابىلەتتىلىك رەيتينگىسىنىڭ ناتيجەلەرىن جاريالادى.
IMD رەيتينگى – كەلەسى فاكتورلاردى باعالايتىن كەشەندى زەرتتەۋدىڭ ناتيجەسى: «ەكونوميكالىق قىزمەت»، «ۇكىمەت تيىمدىلىگى»، «بيزنەستىڭ تيىمدىلىگى» جانە «ينفراقۇرىلىم».
2021 جىلى زەرتتەۋدە الەمنىڭ 64 ەلى باعالاندى. رەيتينگتە جەتەكشى ورىنعا شۆەيساريا يە. ۇزدىك 5 ەلگە شۆەسيا، دانيا، نيدەرلاندى جانە سينگاپۋر كىرەدى.
2021 جىلعى زەرتتەۋ ناتيجەلەرى بويىنشا، قازاقستان رەسپۋبليكاسى 2020 جىلعى رەيتينگپەن سالىستىرعاندا 7 تارماققا كوتەرىلىپ، 35-ورىندى يەلەندى، دەپ حابارلايدى Almaty-akshamy.kz. ق ر ەكونوميكا مينيسترلىگىنىڭ سايتىنا سىلتەمە جاساپ.
قازاقستان پورتۋگاليا (36 ورىن)، يندونەزيا (37 ورىن)، لاتۆيا (38 ورىن)، يسپانيا (39 ورىن)، سلوۆەنيا (40 ورىن)، ءۇندىستان (43 ورىن)، رەسەي (45 ورىن)، تۇركيا (51 ورىن) سياقتى ەلدەردەن الدا كەلەدى.
بيىل قازاقستان رەيتينگتىڭ بارلىق فاكتورلارى بويىنشا ءوز پوزيسياسىن جاقسارتتى.
«ۇكىمەتتىڭ تيىمدىلىگى» فاكتورى بويىنشا قازاقستان ءوز پوزيسياسىن 8 تارماققا جاقسارتىپ، 21 ورىنعا تۇراقتادى. جاقسارۋ بارلىق 5 سۋبفاكتور بويىنشا پوزيسيالاردىڭ ارتۋىمەن تۇسىندىرىلەدى، اتاپ ايتساق: «مەملەكەتتىك قارجى» – 19 ورىن (4 پوزيسياعا جاقساردى)، «سالىق ساياساتى» – 5 ورىن (11 پوزيسياعا جاقساردى)، «ينستيتۋسيونالدىق ورتا» – 46 ورىن (4 پوزيسياعا جاقساردى)، «بيزنەس تۋرالى زاڭناما» – 25 ورىن (3 پوزيسياعا جاقساردى) جانە «قوعامدىق قۇرىلىس» – 29 ورىن (9 پوزيسياعا جاقساردى).
«بيزنەستىڭ تيىمدىلىگى» فاكتورى بويىنشا قازاقستان پوزيسياسىنىڭ 6 تارماققا – 28 ورىنعا دەيىن جاقسارعانى بايقالادى. وسى فاكتور اياسىندا 4 سۋبفاكتور بويىنشا كورسەتكىشتەر جاقساردى. قازاقستاننىڭ «ەڭبەك نارىعى» سۋبفاكتورى بويىنشا پوزيسياسى – 20 ورىن (12 پوزيسياعا جاقساردى)، «قارجى» – 46 ورىن (1 پوزيسياعا جاقساردى)، «مەنەدجمەنت پراكتيكاسى» – 13 ورىن (6 پوزيسياعا جاقساردى)، «قاتىناستار مەن قۇندىلىقتار» – 23 ورىن (6 پوزيسياعا جاقساردى).
«ەكونوميكالىق قىزمەت» فاكتورى بويىنشا قازاقستان ءۇش پوزيسياعا كوتەرىلىپ، 45-ورىنعا يە بولدى. جاقسارۋ بارلىق بەس سۋبفاكتور بويىنشا پوزيسيالاردىڭ ارتۋىمەن تۇسىندىرىلەدى: «ىشكى ەكونوميكا» – 37-ورىن (4 پوزيسياعا جاقساردى)، «حالىقارالىق ساۋدا» – 58-ورىن (2 پوزيسياعا جاقساردى)، «سىرتقى ينۆەستيسيالار» – 47-ورىن (1 پوزيسياعا جاقساردى)، «جۇمىسپەن قامتۋ» – 24-ورىن (9 پوزيسياعا جاقساردى) جانە «باعالار» – 13-ورىن (3 پوزيسياعا جاقساردى).
«ينفراقۇرىلىم» فاكتورى بويىنشا قازاقستان ءتورت پوزيسياعا كوتەرىلىپ، 47-ورىندى يەلەندى. ءۇش سۋبفاكتور بويىنشا پوزيسيالاردى كوتەرۋ جاقسى ناتيجە كورسەتتى: «بازالىق ينفراقۇرىلىم» – 25-ورىن (6 پوزيسياعا جاقساردى)، «عىلىمي ينفراقۇرىلىم» – 57-ورىن (1 پوزيسياعا جاقساردى)، «دەنساۋلىق ساقتاۋ جانە قورشاعان ورتا» – 55-ورىن (2 پوزيسياعا جاقساردى).
رەسپوندەنتتەردىڭ پىكىرىنشە، قازاقستان رەسپۋبليكاسى ەكونوميكاسىنىڭ نەعۇرلىم تارتىمدى بەس فاكتورىنىڭ قاتارىنا قولايلى بيزنەس-ورتا (رەسپوندەنتتەردىڭ 60%-ى)، ەكونوميكانىڭ سەرپىندىلىگى (46،4%)، قارجىلىق جاعدايعا قولجەتىمدىلىك (45،5%)، ساياساتتىڭ تۇراقتىلىعى مەن بولجامدىلىعى (42،7%) جانە سالىق جۇيەسىنىڭ باسەكەگە قابىلەتتىلىگى جاتادى (40،9%).
بۇعان دەيىن Boston Consulting Group Sustainable Ecot Asnomic Developmensessment 2021 (08.06.2021 ج) جاڭارتىلعان زەرتتەۋى شەڭبەرىندە قازاقستان ەكونوميكاسىنىڭ ەكونوميكالىق ورنىقتىلىق، ينفراقۇرىلىم ساپاسى، مەملەكەتتىك ينستيتۋتتار مەن قىزمەتتەر سياقتى كورسەتكىشتەرى بويىنشا باعالاۋىن ارتتىردى.