Qazaqstannyń Profılaktıkalyq medısına akademıasynyń prezıdenti Almaz Sharman Facebook-tegi paraqshasynda Pfizer kompanıasynyń Comirnaty preparatymen tek jasóspirimderdi, júkti jáne bala emizetin áıelderdi ǵana emes, ózgelerdi de vaksınalaýdy usyndy. Bul aqparatty ol Óńirlik komýnıkasıalar qyzmetiniń baspasóz konferensıasy barysynda rastady, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz
«Elge Pfizer vaksınasynyń 4 mıllıonnan astam dozasy ákelindi jáne ol júkti áıelder men jasóspirimderdi vaksınalaıdy dep boljandy. "Omıkronmen" kúresýdiń basymdyqtaryn, sondaı-aq Comirnaty-diń shekteýli saqtaý merzimin eskere otyryp, onymen basqa osal toptardyń ókilderin, atap aıtqanda, 60 jastan asqan jáne sozylmaly derti bar adamdardy qamtamasyz etý mańyzdy», - dedi medısına profesory.
Ol osy vaksınamen egý úshin jas mólsherin keńeıtý kerek dep sanaıdy. Sondaı-aq, Almaz Sharman koronavırýs dıagnozyna jedel testter engizýdi usyndy. Onyń aıtýynsha, "omıkron" týdyrǵan ınfeksıa jedel debútpen jáne joǵary ınfeksıamen sıpattalady. Mundaı jaǵdaılarda shara qoldaný úshin patogendi múmkindiginshe tezirek anyqtaý qajet.
Bul úshin dıagnostıkalyq synaqtar senimdi, jyldam jáne qol jetimdi bolýy kerek. Vırýstyń genetıkalyq materıalyn anyqtaýǵa baǵyttalǵan PTR dıagnozy kórsetilgen ólshemderge sáıkes kelmeıdi, óıtkeni ony zerthanalyq jaǵdaıda júrgizý kerek, bul nátıjelerdi shyǵarý úshin shamamen bir kúndi qajet etedi. Sonymen qatar, bul óte qymbat bolyp qalady.
«Jedel testter vırýsty tezirek anyqtaýǵa múmkindik beredi. Infeksıadan bastap "omıkron" nusqasyndaǵy alǵashqy belgilerdiń bastalýyna deıingi ýaqyt 5-ten 2 kúnge deıin qysqardy. Bul óte qysqa kezeń, PTR vırýsty anyqtaýǵa uzaq ýaqyt qajet. Qazir joǵary dáldiktegi jedel testter bar, olar 15 mınýt ishinde antıgendi, ıaǵnı vırýstyq aqýyzdy anyqtaýǵa múmkindik beredi. Olardy óz betinshe júrgizýge bolady, sımptomdar bolǵan kezde olar sezimtaldyǵy men ereksheligi boıynsha PTR-dan kem túspeıdi», - dedi A. Sharman.
Profesor usynǵan úshinshi shara – bul ýaqtyly oqshaýlaý, eger sýyq nemese jótel paıda bolsa, COVID-19 dıagnozyn qoıýǵa jáne basqalarǵa juqtyrmas úshin oqshaýlanýǵa bolady.
Almaz Sharman óziniń usynysyn kóptegen elderde COVID-19 juqtyrǵan adamdardy oqshaýlaýdyń usynylǵan ýaqyty shamamen 7 kún ekenin túsindirdi. Alaıda, apta saıynǵy tabystyń bolmaýy árkimniń qolynan kele bermeıdi.
«Mundaı jaǵdaılarda ózine ınfeksıa juqtyrdy dep kúdiktengen, aýrýdy óz betinshe dıagnostıkalaýdy, sodan keıin aınalasyndaǵylarǵa juqtyrmas úshin ózin-ózi oqshaýlaýdy sheship, áleýmettik jaýapkershilik tanytqan adamdar úshin bir eń tómengi eseptik kórsetkish (AEK) boıynsha táýliktik tólemderdi qarastyrýǵa bolady. Mundaı tásildi men bir jarym jyl buryn usynǵan edim», - deıdi A. Sharman.
Jedel dıagnostıkanyń qoljetimdiligi ony júzege asyrý úshin jańa múmkindikter jasaıdy. Erte dıagnostıka men ózin-ózi oqshaýlaýdy qoldaýǵa baǵyttalǵan sharalar koronavırýstyq ınfeksıanyń taralýyn aıtarlyqtaı shekteıdi. Olar lokdaýndy ınfeksıa men aýrýdy baqylaý quraly retinde aýystyrý arqyly ekonomıkalyq belsendilikti saqtaýǵa arnalǵan.