Qazaqstan Respýblıkasynyń Táýelsizdiginiń 30-jyldyǵyna oraı Abaı atyndaǵy Qazaq Ulttyq akademıalyq opera jáne balet teatrynyń Nur-Sultan qalasynda «Astana Opera» sahnasynda 26 jáne 27 tamyz kúnderi gastróldik sapary ótedi, dep habarlaıdy almaty-akshamy.kz
Abaı atyndaǵy QazUAOBT – qazaq halqynyń rýhanı nyshany. Onyń tarıhy ulttyq opera jáne balet óneriniń týyndaýymen, damýymen jáne órkendeýimen tikeleı baılanysty. Teatrdyń úlken sahnasynda Qazaqstandaǵy joǵary mádenıet pen sheberliktiń irgetasyn qalaǵan, álemdik ataqqa ıe bolǵan 300-den astam týyndy qoıyldy. Olar tuńǵysh qazaq opera jáne baletteri, orys jáne eýropa klasıkasynyń jaýharlary edi.
Gastróldik baǵdarlamaǵa almatylyq, sondaı-aq talǵampaz eýropalyq kórermenderdiń kóńilinen shyqqan spektáklder endi. Elorda turǵyndary men qonaqtary uly kompozıtorlardyń áýenimen spektáklderdiń klasıkalyq oqylýy men jańashyl kórkemdik sheshimderdi paıdalana otyryp, revolúsıalyq klasıka-modern kezeńderine saıahat jasaıdy.
26 tamyz kúngi gastról Gaetano Donısettıdiń «Don Paskýale» operasymen ıtalándyq rejıser, senograf, kostúmder boıynsha dızaıner Matteo Massonıdiń qoıylymynda ashylady. Jańa qoıylym ıtalándyq atmosfera men stıldi qaıta óńdeýdiń talǵampaz máni bar kúrdeli senografıalyq sújetti quraıtyn kóptegen arnaıy effektter men «ýaqyttan ýaqytqa aýysatyn» qozǵalystardy qamtıdy, barlyǵy zamanaýı tehnologıany opera álemimen úılestiretin beıne proeksıalarmen tolyqtyrylǵan.
27 tamyz kúni kópshilikke F.Shopenniń «Shopenıana», I.S. Bahtyń «Bah shyǵarmashylyǵyn taný», M. Raveldiń «Bolero» úsh aktili baletteri usynylady.
Frıderık Shopenniń mýzykasyna qoıylǵan «Shopenıana» - romantıkalyq balet klasıkasy. Sújetsiz spektákl – bul arman men shyndyq arasyndaǵy máńgilik qaqtyǵystar men ıdealdyqtyń jetispeýshiligi bar romantızm dáýirine eliktep jasalynǵan jumys.
Baletmeıster Gúljan Tútkibaeva plasıkalyq obrazdardyń tilimen Shopenniń mýzykasyna tán beınelerdi jetkizdi. «Shopenıana» baletter premerasyn ashady. Bul klasıkalyq qoıylym balet artıseriniń «pa» bı qadamdarynyń, jańa kostúmder men dekorasıalardyń ózgerisinen turady.
Neoklassıkalyq «Bah shyǵarmashylyǵyn taný» baleti – klasısızmniń dereksiz dekonstrýksıasy. Bahtyń mýzykasy buljymas biriktirýshi klasıkalyq element, biraq bıdiń erekshe jáne kútpegen horeografıalyq tili bul tamyrlardyń buzylýyna silteme jasaıdy. Birinshi notalarynan bastap-aq konsert mýzykanyń sulýlyǵymen baýrap alyp, tyńdarmandardy ishki álem keńistigine jeteleıdi. Barlyǵy bizdiń ómirimizde ózimiz oılaǵannan góri úlken ról atqaratyn ártúrlilik, kórinis, paıymdaý úshin jumys isteıdi. «Bah shyǵarmashylyǵyn taný» revolúsıalyq qoıylymy – bul kórermen kópten kútken emosıalar tolqyny! Barlyq klasıkalyq dúnıeniń dekonstrýksıasy jańa dúnıege aınaldyrý retinde qarastyrý kerek, aldymen buzylý prosesi, keıin qaıta qalypqa kelý prosesi. Shyn máninde, bul «Dance Europe» jýrnalynyń «New name to watch» nomınasıasymen sulýlyǵyn odan beter arttyrady.
Ispan eliniń erekshe ónerin jaqsy biletin Morıs Ravel, «Bolero» biregeı shyǵarmasyn jazýdy qolǵa alady. Oǵan tanymal bıshi, orys baletiniń solısi Ida Rýbınshteın zor yqpal etedi, óz kezinde Rýbınshteın Parıjdegi «Grand Opera» sahnasynda ıspan kórinisinde horeografıalyq kompozısıa oryndaýdy uıǵarady. Baletmeıster Rıkardo Amarantenyń qoıylymyndaǵy «Bolero» áıel zatynyń minsiz sulýlyǵy men sezimtaldyǵyn jyrlaıdy. Klasıkalyq moderndi sahnada bolyp jatqan ár kórinisten baıqaýǵa bolady – bıshilerdiń qozǵalysy, dekorasıa men jaryqtyń túsýi kórermenniń kóńil-kúıin ózgertedi. Mýzyka, árıne, kórinistiń áserin kúsheıtedi.
Gastrólder «Rýhanı jańǵyrý» baǵdarlamasyn júzege asyrý aıasynda QR Mádenıet jáne sport mınıstriniń qoldaýymen ótedi.