TMD elderinen bizge negizgi dári-dármek tasymaldaýshy - Reseı, Ýkraına jáne Belorýsıa memleketteri.
Farmasevtıkalyq ónimder men dári-dármek baǵasy bir jyl buryn 10%-ǵa qymbattasa, bıylǵy baǵa 3%-ǵa esken, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz Energyprom.kz saıtyna silteme jasap.
Aǵymdaǵy jyldyń qańtar aıynda Qazaqstan Respýblıkasynda negizgi farmasevtıkalyq ónimder men preparattardy óndirý kólemi 11,1 mlrd teńgeni qurady; ónerkásip óndirisiniń ındeksi ótken jyldyń qańtaryna qatysty 113,1% boldy.
Óndiris kóleminiń úshten ekisi eki oblysqa ǵana tıesili boldy: Shymkent (3,9 mlrd teńge) jáne Almaty oblysy (3,5 mlrd teńge). Dári-dármek óndirýdiń aıtarlyqtaı kólemi Almaty qalasynyń (2 mlrd. teńge) úlesinde.
2022 jylǵy qańtarda dárilik zattardy óndirý kólemi aqshalaı túrde 13,8%-ǵa, ıaǵnı 9,8 mlrd teńgege deıin, basqa farmasevtıkalyq ónimder 37%-ǵa, ıaǵnı 1,1 mlrd teńgege deıin ósti.
Bıylǵy qańtarda farmasevtıkalyq ónimderdiń baǵasy ótken jyldyń osy kezeńimen salystyrǵanda 3,3%-ǵa ósti, bul bir jyl burynǵydan aıtarlyqtaı az, bul sektordaǵy baǵanyń ósýi birden 9,8%-dy qurady.
Ótken jyly «Hılak forte» (42,1%-ǵa), asıklovır (12,3%-ǵa), «Essensıale forte N» (11,4%-ǵa), «No-shpa» (10,1%-ǵa) qymbattady, basqa da preparattardyń baǵasy aıtarlyqtaı ósti.
Sonymen qatar parasetamol men nýrofenniń (14,3%-ǵa) jáne asetılsalısıl qyshqylynyń (9,5%-ǵa) baǵasy aıtarlyqtaı arzandaǵan.
Negizgi farmasevtıkalyq ónimder men preparattar óndirisiniń ósýine qaramastan, Qazaqstan Respýblıkasynyń halqyna negizinen ımporttyq dárilik zattar usynylady. Mysaly, el naryǵyndaǵy ımporttyq antıbıotıkterdiń úlesi 2021 jyly 85,2% qurasa, provıtamınder men vıtamınder 100% derlik ımporttyq ónimder boldy.
2021 jyly Qazaqstanǵa 1,1 mıllıard dollarǵa 21,7 myń tonna dári-dármek jetkizildi. Naqtyraq aıtsaq, Reseıdiń úlesine bul kólemniń úshten birinen astamy tıesili: 7,6 myń tonna dári-dármek, biraq qundyq mánde ol nebári 8,3% nemese 92,7 mln AQSH dollaryn quraıdy.
TMD elderiniń ishinde Reseıden basqa Qazaqstan Respýblıkasy úshin Ýkraına men Belarýs dári-dármektiń negizgi tasymaldaýshylary sanalady. 2021 jyly Ýkraınadan 22,4 mıllıon dollarǵa 879 tonna dári-dármek ımporttaldy, onyń ústine dári-dármek - Qazaqstan Respýblıkasy úshin Ýkraınadan ımporttalatyn negizgi ónimniń biri. Belarýs 13,3 mıllıon dollarǵa 863,8 tonna dári-dármek ımporttady.
Dál qazirgi ýaqytta bul úsh el de Reseıdiń Ýkraınadaǵy «arnaıy áskerı operasıasynyń» shyrmaýynda. Bolyp jatqan jaǵdaıdyń Qazaqstan Respýblıkasyndaǵy dári-dármektiń ımportyna qalaı áser etetinin boljaý áli qıyn, biraq bul asa qolaıly jaǵdaı emes.
Qazaqstan Respýblıkasyn dári-dármekpen qamtamasyz etetin TMD-ǵa kirmeıtin elderge keletin bolsaq, bul Úndistan, Germanıa jáne Qytaı.
