جەتىسۋ جۇگەرىدەن الىنعان ءونىمدى ساتاتىن ورىن جوق

اۋىل شارۋاشىلىعى ءمينيسترى جەتىسۋلىق شارۋالاردىڭ ماسەلەلەرىن تالقىلادى.

بۇگىندە، جەتىسۋدا جۇگەرىدەن الىنعان ءونىمدى ساتاتىن ورىن جوق.

2023 جىلى فەرمەرلەر ەگىن ساتۋدان جوعارى پايدا الۋ ۇمىتىمەن وسى داقىلدىڭ ەگىس القاپتارىن ۇلعايتتى، ويتكەنى جۇگەرى باعاسى تۇراقتى جوعارى بولدى. جەتىسۋ وبلىسىندا داقىلدىڭ بۇل ءتۇرى 13 مىڭ گەكتارعا ۇلعايىپ، فەرمەرلەر 367 مىڭ توننا ءونىم جينادى. ناتيجەسىندە قازىرگى ۋاقىتتا شارۋالار 100 مىڭ تونناعا جۋىق ءونىمدى ساتا الماي وتىر.

مينيستر ا. ساپاروۆ ءبىزدىڭ نارىققا الەمدىك باعالار مەن سۇرانىس دەڭگەيى اسەر ەتەتىنىن ءتۇسىندىردى.

2023 جىلى جۇگەرىنىڭ ارتىق ءوندىرىسى تىركەلدى، ارتىق ۇسىنىستىڭ قىسىمىمەن، ارينە، باعالار تومەندەي باستادى.

«الەمدىك باعالار ءبىر جىلدا 30%-دان استام تومەندەدى، بۇل 10 جىل ىشىندەگى ەڭ ۇلكەن قۇلدىراۋ»، - دەدى ايداربەك ساپاروۆ.

جەتىسۋ وبلىسىنداعى پروبلەمانى الماتى وبلىسىنىڭ فەرمەرلەرى دە سەزىنىپ وتىر.

سونىمەن قاتار، ءمينيستردىڭ ايتۋىنشا، رەسەي ۇلكەن ءونىم الدى: 2023 جىلى 17،5 ملن توننا، 2022 جىلى 15،9 ملن توننامەن سالىستىرعاندا، تيىسىنشە، رەسەيلىك قايتا وڭدەۋشىلەر شيكىزاتتى تومەن باعامەن ساتىپ الادى، ءوز تاۋارلارىنىڭ وزىندىك قۇنىن تومەندەتەدى جانە ءداستۇرلى وتكىزۋ نارىقتارىندا قازاقستاندىق كاسىپورىندارمەن باسەكەلەسەدى، دەمپينگ جاسايدى. رەسەيلىك جۇگەرى نارىعى قازاقستاننان ۇلكەن بولعاندىقتان (ءوندىرىس سايكەسىنشە 17،5 ميلليون توننا جانە 1،17 ميلليون توننا)، رەسەيلىك جەتكىزۋشىلەرمەن باسەكەلەستىك ايتارلىقتاي فاكتور بولىپ تابىلادى. 

دەگەنمەن، جۇگەرى داقىلىنىڭ كوپ بولىگى وڭدەۋشىلەرگە جانە جەمگە ساتىلدى. ايداربەك ساپاروۆ فەرمەرلەرگە جۇگەرىنى ساتۋعا كومەكتەسۋ ءۇشىن بارىنشا كۇش سالۋعا ۋادە بەردى.

«جۇگەرىنى «ازىق-تۇلىك كورپوراسياسى» ساتىپ الىپ، ونى قۇس وسىرۋشىلەرگە 3 ايعا ءبولىپ تولەۋ مۇمكىندىگىمەن بەرەدى»، - دەپ ءتۇسىندىردى مينيستر.

الداعى ۋاقىتتا جەتىسۋ مەن الماتى وبلىسىنىڭ شارۋالارىنان 40 مىڭ توننا جۇگەرى ساتىپ الىنادى. "ازىق – تۇلىك كورپوراسياسى "ۇك" اق ارقىلى قۇس وسىرۋشىلەر ءۇشىن 20 مىڭ توننا، "ازيا اگروفۋد"اق ءۇشىن تاعى 20 مىڭ توننا.

جاعداي كاسىپكەرلەردىڭ وزدەرى الەمدىك تەندەنسيالاردى باقىلاۋى كەرەك ەكەنىن كورسەتەدى، ويتكەنى نارىقتىق ەكونوميكادا مەملەكەت فەرمەرلەر وندىرگەن ءونىمدى ساتىپ الا المايدى. ىشكى نارىقتىڭ قاجەتتىلىگى شەكتەۋلى، ال ەكسپورت 10 مىڭ تونناعا وسكەن، 2023 جىلدىڭ قورىتىندىسى بويىنشا 114 مىڭ توننانى قۇرادى.

«جۇگەرىنى ساتۋ ماسەلەلەرىنەن باسقا، ەكى وبلىستاعى كەزدەسۋلەردە شارۋالار سۋبسيديالاۋدىڭ كەشىگۋىنەن زارداپ شەكپەۋى ءۇشىن، بىردەن جەڭىلدەتىلگەن نەسيە بەرۋشىلەرگە پايىزدىق مولشەرلەمەنى سۋبسيديالاۋدى تىكەلەي ەسەپتەۋ بويىنشا ۇسىنىستار ەنگىزدى. سونداي-اق، اۋىل شارۋاشىلىعى تاۋارىن وندىرۋشىلەر تىڭايتقىشتاردى ەنگىزۋ جانە جەڭىلدىكتى جانارماي الۋ نورمالارىن ارتتىرۋدى ۇسىندى. مينيستر بارلىق ۇسىنىستاردى مينيسترلىك قاراستىرىپ، نازاردان تىس قالمايتىنىن جەتكىزدى.