بيىل ءقادىرلى ەرەجەپ ايى قاڭتار ايىنىڭ 13-نە تۇسپا-تۇس كەلىپ وتىر، دەپ حابارلايدى Almaty-akshamy.kz.
ءيسى مۇسىلمان جۇرتشىلىعى ءۇشىن قاسيەتتى ءتورت اي بار. سول ۇلىق ايلاردىڭ ءبىرى - ەرەجەپ. بۇل تۋرالى قاسيەتتى قۇران كارىمنىڭ «تاۋبە» سۇرەسىنىڭ 36-اياتىندا: «راسىندا، اللانىڭ قاسىندا كوكتەر مەن جەردى جاراتقالى اللانىڭ كىتابىنداعى ايلاردىڭ سانى ون ەكى. بۇلاردان تورتەۋى – قۇرمەتتى ايلار. مىنە، وسى بەرىك ءدىن. وندا بۇل ايلاردا وزدەرىڭە زۇلىمدىق ەتپەڭدەر»، - دەلىنگەن.
Muslim.kzء-تىڭ مالىمەتىنشە، ەرەجەپ ايىنىڭ بارشا مۇسىلماندار ءۇشىن ورنى بولەك. اللانىڭ ايى سانالاتىن ەرەجەپ ايىندا قايىرىمدى ىستەردى اتقارىپ، ءناپىل جانە تۇنگى قۇلشىلىقتاردى كوپتەپ جاساساق، ساۋابىنىڭ دا مولىراق بولارى ءسوزسىز. اللادان شىن كەشىرىم سۇراپ، تاۋبەسىنە كەلگەن پەندەنىڭ دۇعا-تىلەكتەرى مەن قۇلشىلىقتارىن قابىل ەتەدى.
ەرەجەپ – ەڭ ۇلىق اي. ويتكەنى، بۇل – اللانىڭ ايى. وعان دالەل پايعامبارىمىز مۇحاممەدتىڭ (س.ع.س.) ءبىر حاديسىندە بىلاي كەلەدى: «ەرەجەپ – اللا تاعالانىڭ ايى، شاعبان – مەنىڭ ايىم، رامازان – ۇمبەتىمنىڭ ايى». كوپتەگەن يسلام عۇلامالارى بۇل قاسيەتتى ايلاردى بىلايشا جىكتەگەن: «ەرەجەپ – قۇرمەت ايى، شاعبان – قىزمەت ايى، رامازان – نىعمەت ايى» نەمەسە «ەرەجەپ – عيبادات، شاعبان – تاقۋالىق، رامازان – وسى ەكەۋىنىڭ جەمىسىن ارتتىراتىن اي» نەمەسە «ەرەجەپ – ەگىن سالۋ، شاعبان – سۋعارۋ، رامازان – ورۋ»، ت.ب.
پايعامبارىمىز (س.ع.س.) ايتادى: «كىمدە-كىم قاسيەتتى (حارام) ايلاردا (زۋلقاعدا، زۋلحيججا، مۇحاررام جانە ەرەجەپ) ءۇش-ۇش كۇننەن ورازا ۇستاسا، امال داپتەرىنە توعىز ءجۇز جىلدىق عيباداتتىڭ ساۋابى جازىلادى». ءحاديستى ريۋايات ەتكەن ءاناس يبن ماليك (ر.ا.) بۇل حاديس جايلى «ەگەر وسى ءحاديستى پايعامبارىمىزدىڭ اۋزىنان ەستىمەگەن بولسام، كەرەڭ بولايىن»، – دەگەن ەكەن. پايعامباردىڭ بۇل ءسوزى ەرەجەپ ايىن قۇلشىلىقپەن وتكىزگەن پەندەسىنە اللانىڭ جاقسىلىعى مول كەلەتىندىگىن بايقاتۋدا.
وسى ايدا ۇستاعان ءناپىل ورازانىڭ ساۋابىنىڭ كوپتىگى جايىنداعى حاديستە: «شىندىعىندا، ءجانناتتا ءبىر وزەن بار. ونى «ەرەجەپ» دەپ اتايدى. ونىڭ سۋى سۇتتەن اق، بالدان ءتاتتى. كىمدە-كىم ەرەجەپ ايىندا ءبىر كۇن ورازا ۇستاسا، اللا تاعالا ول پەندەسىنە وسى وزەننىڭ سۋىن ىشكىزىپ، ءدامىن تاتقىزادى»، - دەلىنگەن. اللا ەلشىسى (س.ع.س.) تاعى ءبىر حاديستە: «مەنى مۇقيات تىڭداڭدار! ەرەجەپ ادامداردىڭ ۇرىس-كەرىسكە ارالاسپاي تىنىش، بەيبىت جۇرەتىن اللانىڭ ايى بولىپ تابىلادى. كىمدە-كىم جۇرەگىمەن سەنىپ جانە شىن پەيىلمەن ماڭىز بەرىپ، ەرەجەپ ايىندا ءبىر كۇن ورازا ۇستاسا، ۇلى اللانىڭ ريزالىعىنا بولەنەدى»،- دەپ ايتقان.
ەرەجەپ ايىندا قاسيەتتى ءتۇن بار. ول - ميعراج ءتۇنى. ميعراج – ەرەجەپ ايىنىڭ 26-نان 27-سىنە (ءساۋىردىڭ 3-نەن 4-نە) قاراعان ءتۇن. ميعراج وقيعاسى حيجرەتتەن ءبىر جارىم جىل بۇرىن ەرەجەپ ايىنىڭ جيىرما جەتىنشى تۇنىندە بولدى. «ميعراج» ءسوزى «جوعارى شىعۋ»، ال «يسرا» ءسوزىنىڭ ماعىناسى «تۇنگى ساپار» دەگەندى بىلدىرەدى. اللا تاعالا قاسيەتتى قۇران كارىمدە ميعراج وقيعاسىن بىلايشا بايان ەتەدى: «قۇلىن (مۇحاممەدتى ع.س.) ءبىر ءتۇنى وزىنە بەلگىلەرىمىزدى كورسەتۋ ءۇشىن ماسجيد حارامنان ءبىز اينالاسىن مۇباراك قىلعان ماسجيد اقساعا اپارعان اللا، ءارتۇرلى كەمشىلىكتەن پاك. شاكسىز، ول ەستۋشى، ءبىلۋشى».
قورىتا ايتقاندا، حاق ەلشىسىنىڭ (س.ع.س.) ءوزى ەرەجەپ، شاعبان، مۇحاررام، ءشاۋۋال ايلارىندا اۋىز بەكىتىپ، رۋحانياتقا ەرەكشە كوڭىل بولگەن. ەرەجەپ ايىنىڭ جۇلدىزى تۋعاندا، پاراسات پاديشاسى (س.ع.س.): «ۋا، ۇلى جاراتۋشى! ەرەجەپ پەن شاعبان ايلارىن بەرەكەلى ەتە كور! ءبىزدى قاسيەتتى رامازانعا امان ەسەن جەتكىزگەيسىڭ!» دەپ دۇعا جاساعان. سونداي-اق، اللا ەلشىسى (س.ع.س.) ەرەجەپ پەن شاعبان ۇدايى اۋىز بەكىتىپ، ءناپىل عيباداتتاردى مولىنان اتقارعان.
اقيقاتتىڭ اقجال تولقىنى ساحابالار دا وسى مەزگىلدە ءبىر ەرەكشە قارقىنمەن قۇلشىلىق جاسايتىن. پارىزبەن قوسا ءناپىل قۇلشىلىقتارىن ورىنداپ، جوق-جىتىككە، جەتىمدەر مەن كەمباعالدارعا قول ۇشىن سوزىپ كومەكتەسەتىن. سول ءۇشىن ءيسى مۇسىلمان جۇراعاتى مۇنداي قاسيەتتى ايلاردى قۇر جىبەرمەي، قادىر-قاسيەتىن باعالاپ، بەينە قۇلشىلىق پەن ىزگىلىك جاساۋدا جارىسقان جاندارداي كۇي كەشكەنى ءجون.
ەرەجەپ ايىنىڭ كەلۋىمەن الداعى رامازان ايىنىڭ دا لەبىن سەزە تۇسەمىز. رامازان ايىنا دەگەن رۋحاني دايىندىعىمىزدى پىسىقتاي تۇسۋدە ەرەجەپ ايىنىڭ بەرەرى مول. ويتكەنى، ەرەجەپ – اللادان كەلەر جاقسىلىقتىڭ باستاماسى. اللا ەلىمىزگە وسى ايدىڭ بەرەكەسىن ءناسىپ ەتسىن. جۇرت تىنىش، ەل امان، ءدىنىمىز ءبۇتىن، حالقىمىز امان بولعاي!