ول ءۇيدى جىلىتۋعا نەمەسە سالقىنداتۋعا (جەلدەتكىش) كەتەتىن ەنەرگيانى ۇنەمدەۋگە ءارى جىلۋ مەن جەلدەتكىش ءۇشىن ەنەرگيا وندىرۋدە اتموسفەراعا بولىنەتىن پارنيكتى گازدى ازايتۋعا مۇمكىندىك بەرمەك.
بۇل جايىندا islam.kz پورتالى Proceedings of the National Academy of Sciences مەرزىمدى باسىلىمىنا سىلتەمە جاساي وتىرىپ ءمالىم ەتەدى، دەپ حابارلايدى Almaty-akshamy.kz.
ستاتيستيكالىق دەرەككە قاراعاندا، كۇللى الەم بويىنشا عيماراتتاردى جىلىتۋعا نەمەسە سالقىنداتۋعا جاھاندىق ەنەرگيانىڭ شامامەن 13%-ى جۇمسالادى جانە وسى شاماداعى ەنەرگيا وندىرۋدە اتموسفەراعا پارنيكتى گازداردىڭ 11%-ى بولىنەدى. امەريكا قۇراما شتاتتارىنىڭ ستەنفورد ۋنيۆەرسيتەتى جۇرگىزگەن تاجىريبە ناتيجەسىنە سايكەس وزگەشە بوياۋمەن سىرلانعان عيمارات جىلۋعا قاجەتتى ەنەرگيا شىعىنىن 36%-عا دەيىن كەمىتكەن، ال اپتاپ ىستىقتا عيماراتتى سالقىنداتۋعا كەتەتىن ەنەرگيا شىعىنىن 21%-عا تومەندەتكەن.
اقش-تاعى ءتۇرلى كليماتتىق ايماقتارىنداعى ادەتتەگى كوپپاتەرلى ءۇيدى مودەلدەۋ ارقىلى ساراپشىلار سىرتقى قابىرعالار مەن شاتىرعا جاڭا بوياۋدى قولدانۋ ءوز كەزەگىندە ءبىر جىل ىشىندە جالپى جىلۋ مەن جەلدەتۋ ەنەرگياسىن تۇتىنۋدى 7،4%-عا ازايتاتىنىن انىقتادى. بۇگىنگى تاڭدا قولدانىلاتىن تومەن ەميسسيالىق بوياۋلار (ياعني، ۇيلەردىڭ ەنەرگيا شىعىنىن ازايتاتىندار) ادەتتە كۇمىس-سۇر نەمەسە بولات ءتۇستى بولىپ كەلەدى. الايدا، مۇنداي تۇستەر بارلىق تۇتىنۋشىلارعا جارامايدى، بۇل ولاردى ءىس جۇزىندە پايدالانۋ اياسىن شەكتەيدى. ستەنفورد قابىرعاسىندا ويلاپ تابىلعان بوياۋدىڭ ەكى قاباتى بولەك قولدانىلادى: قۇرامىندا اليۋمينيي ۇنتاعىنا بايلانىستى ينفراقىزىل ساۋلەلەنۋدى كورسەتەتىن تومەنگى قابات جانە ينفراقىزىل ساۋلەلەردى وتكىزەتىن جوعارعى قابات (ءتۇرلى ءتۇستى بەيورگانيكالىق نانوبولشەكتەرى بار وتە جۇقا قابات). ستەنفوردتىڭ بۇل بوياۋى عيماراتتارعا عانا پايدالى ەمەس، سونىمەن قاتار، جۇك كولىكتەرى مەن رەفريجەراتورلى ۆاگوندارعا قولدانىلسا، ول تاسىمالداۋ كەزىندەگى توڭازىتقىشتىڭ قۇنىن (توڭازىتۋعا كەتەتىن ەنەرگيانى ۇنەمدەۋ ەسەبىنەن)، دەمەك، تاسىمالداۋ قۇنىن تومەندەتەدى.
ونىڭ ەكى قاباتى دا ىلعالدى ورتادا سۋ وتكىزبەيتىن قاسيەتتەرگە يە. عالىمداردىڭ ايتۋىنشا، مۇنداي بوياۋمەن بويالعان قانداي دا ءبىر زاتتىڭ بەتكى جاعىن دىمقىل شۇبەرەكپەن وڭاي تازالاۋعا نەمەسە سۋمەن جۋىپ، كەتىرۋگە بولادى. سىناقتار جوعارى جانە تومەن تەمپەراتۋرالاردىڭ (سەلسيا بويىنشا پليۋس 80 جانە مينۋس 196 گرادۋس) اسەرىنەن ءبىر اپتا وتكەننەن كەيىن، سونداي-اق، قىشقىلدىعى تومەن جانە جوعارى ورتادا بولعاننان كەيىن بوياۋدىڭ ەستەتيكالىق (ياعني، ءوڭى كەتپەيتىنىن) جانە ونىمدىلىك (ساپاسىنىڭ تومەندەمەيتىنىن) قاسيەتتەرىنىڭ ناشارلامايتىنىن كورسەتتى.