Bizdiń kıimimizdiń 70%-y shıki munaıdan jasalǵan jáne odan aınalaǵa mıkroplastık qaldyqtary bólinedi. Mysaly, polıesterden jasalǵan kúrteni jýǵan kezde sýǵa 250 myńǵa deıin mıkroskopıalyq talshyqtar túsedi, sý lastanady. Ol topyraqqa sińedi.
🔹 Sán ındýstrıasynyń qarqyny tipti qatty: qazirgi adamdar 15 jyl burynǵymen salystyrǵanda, 60%-ǵa kıimdi kóp satyp alady, garderobyn jıi jańartady.
🔹Jyl saıyn 100 mıllıard dana neshe túrli kıim satylady jáne bul kıimniń 85%-y qoqysqa ketedi, tek 1%-y ǵana qaıta óńdeledi.
🔹Plasık bizdiń denemizde de bar. Adamnyń jasyna, jynysyna jáne turǵylyqty jerine baılanysty jylyna ortasha eseppen 70-120 myń mıkroplastık bólshekti sińiredi. Biz ony aýadan, sýmen jáne tamaqpen birge jutamyz.
🔹 Tek plasık bótelkedegi sýdy ishetinder jylyna taǵy 90 myń bólshekti denesine sińiredi. Bul ımýndyq júıege áser etedi.
🔹Plasmassa ýly bolýy da múmkin. Qajetti qasıetterdi berý úshin plasıkke hımıalyq qospa qosylady. Plasıktegi ýly zattar: bısfenol A (DPA) jáne ftalattar.
🔹Zertteýler halyqtyń 93 paıyzynyń aǵzasynda osy zattardyń izi bar ekenin kórsetti. Mıkroplastık jańa týǵan nárestelerdiń mıyna zıan keltirýi múmkin. Ftalattar aǵzadaǵy gormondy tepe-teńdikti buzady.
🔹 Munaı óńdeý zaýyttarynan kóptegen zıandy zat shyǵady, MÓZ-der sýdy jáne ártúrli hımıalyq zattardy kóp tutynady. Óndiris prosesinde qorshaǵan ortany lastaıdy.