Қазақстанда үкіметтік емес ұйымдар (ҮЕҰ) стратегиялық маңызды мемлекеттік міндеттерді табысты жүзеге асыру үшін ерекше мәнге ие болатын салаларда кең ауқымды тәжірибесі және әлеуеті бар, арнайы білімге және әлеуетке ие болғандықтан, мемлекеттік басқару органдары үшін әріптес ретінде танылды.
ҮЕҰ мен мемлекеттік басқару органдары арасындағы диалог пен ынтымақтастықтың түпкі мақсаты олардың өзара іс-қимылы мен қолда бар әлеуетті кеңейту, сондай-ақ азаматтардың жергілікті, өңірлік және республикалық деңгейлердегі әлеуметтік процестерге қатысуы болып табылады. ҮЕҰ қызметі үшін қолайлы жағдайлар жасауға жәрдемдесу мемлекеттің ҮЕҰ-мен өзара іс-қимылын реттеу (жауапкершілік пен есептілікті қамтамасыз ету) және азаматтық қоғамның ашықтығы мен жариялылығын қамтамасыз етуде қабылданатын шаралардың тиімділігін арттыру үдерісіне айналды. Бұл тетіктер мен құралдардың барлығы Қазақстан Республикасы мемлекеттік ұйымдарының тізілімінің цифрлық сегментінде – «ҮЕҰ деректер базасында» бекітілген.
Үкіметтік емес ұйымдар дерекқоры (бұдан әрі – Дерекқор) – үкіметтік емес ұйымдар қызметінің ашықтығын қамтамасыз ету және жұртшылыққа олар туралы ақпарат беру мақсатында, сондай-ақ мемлекеттік әлеуметтік тапсырысты, стратегиялық әріптестікті іске асыруға орналастыру шеңберінде пайдалану, гранттар ұсыну және сыйлықақылар беру үшін қалыптастырылатын ақпараттық дерекқор.
2023 жылғы қаңтар айынан бастап Үкіметтік емес ұйымдарымен өз қызметі жөніндегі мәліметтерін ұсыну және олар туралы дерекқорды қалыптастыру қағидаларында жаңартулар қолданылатынын атап өту маңызды («Әділет» ақпараттық-құқықтық жүйесін қараңыз). Енді, ҮЕҰ өз қызметі туралы ақпаратты электрондық нысанда (infonpo.gov.kz) веб-порталы арқылы уәкілетті органға ұсынады және заңды тұлғаға берілген электрондық цифрлық қолтаңбамен куәландырылады.
Бұдан басқа, есептілік нысаны жаңа жеке талаппен толықтырылды, онда ҮЕҰ мемлекеттері қайырымдылық немесе демеушілік көмек алған немесе берген ұйымдарды/органдарды көрсету қажет. Мұндай ақпаратты ҮЕҰ қаржы ағындарының ашықтығын қамтамасыз ету үшін Қазақстанның халықаралық міндеттемелерін іске асыруға сәйкес (*БҰҰ Қауіпсіздік Кеңесінің 1373 қарары, ФАТФ ұсынымының 6-талабы) ұсынуға тиіс.
Үкіметтік емес ұйымның қызметі туралы есепті кезеңдегі мәліметтерді ұсынудың соңғы мерзімі - ағымдағы жылдың 31 наурызынан кешіктірілмей болып өзгеріссіз қалады.
"Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы (Салық кодексі)" Қазақстан Республикасы Кодексінің 213-бабына сәйкес есепті кезең басталғанға дейін салық есептілігін табыс етуді тоқтата тұрған және есепті кезең ішінде қызметін қайта бастамаған, сондай-ақ есепті кезеңнен кейін тіркелген үкіметтік емес ұйымдар өз қызметі туралы мәліметтерді Үкіметтік емес ұйымдардың дерекқорына бермейді.
ҮЕҰ дерекқорын уақтылы ұсынбағаны және жалған немесе көрінеу жалған мәліметтерді бергені үшін Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жауапкершілік көзделген.
Естеріңізге сала кетсек, Алматыда Азаматтық орталық базасында жыл сайын ҮЕҰ Дерекқорын толтыру қағидаларына кеңестер беріледі және оқыту курстарынан өтеді, сондай-ақ «Ақпараттық-ресурстық орталық» қоғамдық қорының сарапшыларымен және серіктестерімен ҮЕҰ институционалдық дамуының кез келген мәселесі бойынша офлайн форматтағы іс-шаралар қолжетімді.
«ҮЕҰ Дерекқорына» мәліметтерді толтыру бойынша толық кеңесті Алматының азаматтық орталығынан мына байланыстар арқылы алуға болады: тел.: 8 (727) 398 95 25, e-mail: info@civilcenteralmaty.kz.
Азаматтық орталықтың мекенжайы: Алматы қаласы, Сәтбаев көшесі, 30/8, № 139 кеңсе («Тенгиз Тауэрс» ТК).