Нақшбандия тариқатының басқа сопылық мектептерден айырмашылығы – қоғаммен араласуды насихаттап, өмірдің рухани және дүнияуи жақтарын біріктіруі. Нақшбандия дәстүрлі сопылық әдістерден ерекшеленіп, дүниеден толық бас тартуды емес, керісінше, ішкі рухани тазару арқылы Аллаға жақындауды, ал сыртқы өмірде қоғаммен тығыз байланыста болуды ұстанады.
Тариқаттың негізгі ұраны – «Халықтың ішінде, бірақ жүрегі – Алламен».
Біз Нақшбандия тариқатының қазіргі Қазақстандағы жағдайы мен оның қоғамда алатын орны туралы «Бербанг» Қазақстан күрдтері ассоциациясы Басқарма кеңесінің төрағасы, Қазақстан халқы Ассамблеясы республикалық қорының төрағасы, Қазақстан халқы Ассамблеясы кеңесінің мүшесі МИРЗОЕВ Рафик Якубовичтің пікірін сұраған едік.
Қазақстандағы Нақшбандия тариқатының өкілдері, негізінен, елдің оңтүстік және оңтүстік-шығыс аймақтарында шоғырланған. Бұл аймақтарға Түркістан, Алматы, Шымкент және Жамбыл облыстары жатады. Нақшбандия тариқаты қоғамды рухани тәрбиелеуге және бейбітшілікке шақырады. Алайда, тариқаттың сыртқы саяси күштер тарапынан манипуляцияға ұшырауы мүмкін екендігін ескере отырып, оның қызметін мұқият бақылау және дұрыс бағытта дамыту маңызды.
Осы жерде кейінгі кездері елді адастырып жүрген Құрбанәлі Ахметке қатысты қарама-қайшы көзқарас қоғамда кеңінен талқыланып жүр. Құрбанәлі Ахмет қажы – сопылық дәстүрдің өкілі ретінде танылған тұлғалардың бірі. Шәкірттері оны Нақшбандия тариқатының 36-ншы пірі деп біледі. Оның Құран сөздерін бұрмалағаны және өзінің рухани мәртебесін асыра көрсетуі сыни пікірлерге негіз болуда. Құрбанәлі Ахмет қажы кейбір әрекеттері мен уағыздарында исламның бастапқы қағидаттарына қайшы келетін элементтер бар. Айналасындағылар аяғын сүйіп, оған ерекше құрмет көрсетуі мұсылман қауымы арасында үлкен наразылық туғызды. Сол сияқты, кейбір сопылық ағымдарда кездесетін пірге ерекше құрмет көрсету де шектен шығу болып саналады. Құрбанәлі Ахмет қажыға қатысты осындай жайттар оның сопылық дәстүрдің негізгі қағидаларынан ауытқығанын көрсетеді. Сонымен қатар, бұл жерде мәселенің бір ұшы адамдардың соқыр сенімі мен адасушылығына, діни білімінің төмендігіне келіп тіреледі.
Исламда Мұхаммед пайғамбардың өзі де ешқашан аяғын сүйгізген емес және өзін пір тұтуға жол бермеген. Сондықтан Құрбанәлі Ахмет қажының ізбасарларының әрекеттері ислам дінінің негізгі қағидаттарына қайшы екені айдан анық.
Сол себепті күмәнді діни ағымдардан аулақ болып, сұрақтар туындаған жағдайда тек ресми діни бірлестіктерге жүгінуге кеңес береміз.
