Otandyq ǵalymdar bıogaz keshenin iske qosty
Ǵalymdar oılap tapqan qurylǵy arqyly táýligine 16 tonna bıotyńaıtqysh jáne 30 tekshe metr bıometan shyǵarylady. Sondaı-aq gazdyń kómegimen elektr energıasyn únemdeýge bolady. Jobanyń taǵy bir ereksheligi – onyń qoljetimdiligi. Sebebi keshenge qajetti materıaldardyń 80 prosenti óz elimizde jasalǵan, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz 24.kz-ke silteme jasap.
Almaty oblysy Eltaı eldi mekeninde ashylaǵan «Mobıldi avtomattandyrylǵan bıogaz kesheni» aýyl sharýashylyǵynyń damýyna ǵana emes ekologıanyń tazarýyna da óz úlesin qosady. Óıtkeni maldyń bıoqaldyqtarynan bólinetin metan aýanyń lastanýyna ákep soǵady. Sondaı-aq sońǵy ýaqyttary qoldanyp júrgen hımıalyq tyńaıtqyshtar jerdiń qunarlyǵyn qurtady deıdi mamandar.
«Maldyń tirideı bıomassasyn jerge sebetin bolsań, ol shirimeıinshe, onyń ishinde aramshópter qaptaıdy. Iaǵnı maldyń jegen shóbiniń dánderi ólmeıdi. Myna jerde dánder tolyqqandy ólip, aramshóp shyqpaıdy. Jylyjaılarǵa tolyqqandy qoldanýǵa bolady», - deıdi jobanyń bas ınjeneri Salaýat Daýylbaev.
Gaz alý úshin iri qaranyń qaldyqtary sýmen aralastyrylyp, arnaıy metandyq bakterıa qosylǵan reaktorǵa quıylady. 18 kúnnen keıin tolyqqandy bıogaz paıda bolady. Al qalǵan bıomassa tazartylyp, tyńaıtqysh jasalady. Osylaısha fermerler qosymsha paıda taba alady.
«Ǵylym qory qarjylandyryp otyrǵan joba. Ońtústik oblystarda bir aımaqta eki retten, úsh retten ónim alady. Mine, osy jaǵdaılardyń bárine tyńaıtqysh qajet bolyp otyr. Onyń ústine qazirgi zamanda tyńaıtqyshtardyń baǵasy kóterilýde. Nemese hımıalyq tyńaıtqyshtar», - deıdi joba jetekshisi Edilhan Ámirǵalıev.
Bizdiń usynyp otyrǵaneymyz taza bıologıalyq tyńaıtqyshtar. Bul jobany mamandar otandyq qural-jabdyqtardy paıdalana otyryp júzege asyrǵan. Úsh jyl synaqtan ótken soń, bıogaz kesheni komersıalandyryla bastaıdy. Ázirshe táýligine 16 tonna bıotyńaıtqysh pen 30 tekshe metr bıogaz óndirý josparlanýda. Joba jetekshileri bul kórsetkishti bolashaqta birneshe ese ulǵaıtýdy kózdeıdi. Sol kezde sheteldik kompanıalarǵa eshqandaı táýeldilik bolmaıdy dep otyr.