Саясатта халықпен қарым-қатынасқа ерекше мән беріледі. Қандай саяси режим болмасын коммуникация маңызды болып саналады. Тек әр режимде коммуникация өзінше жүргізіледі. Өзге елдер секілді Қазақстанда да өзіндік саяси коммуникация моделі қалыптасуда. Бұл бағытта жетістіктеріміз бар. Соның бірі «Халық үніне құлақ асатын мемлекет» тұжырымдамасы. Бұл тұжырымдаманы жүзеге асыру арқылы орталық және жергілікті атқарушы органдар халықпен тікелей қарым-қатынас моделін жетілдіруде. Мұнда, әсіресе, Алматы қаласын ерекше атап өтуге болады.
Серпін берген жыл
• «Халық үніне құлақ асатын мемлекет» тұжырымдамасы өміршең екенін уақыттың өзі көрсетуде.
Әрине, бұл тұжырымдаманы жүзеге асыру ұзақ уақыт пен саяси жігерді
талап етеді. Себебі, ұзақ жыл бойы қалыптасқан саяси құндылықтарды заман талабына сай өзгерту оңай шаруа емес. Кейбір құндылықтардың тамыры тіпті кеңестік жүйеге келіп тіреледі.
Аталмыш тұжырымдаманы Мемлекет басшысы 2019 жылы ұсынған еді. Содан бері 5 жыл өтті. 2022 жылға дейін оны жүзеге асыруға түрлі қоғамдық-саяси процестер жол бермеді. Бұл қандай процестер деген сұраққа Президент былтырғы және биылғы сұхбатында егжей-тегжейлі айтып берді.
2022 жылдан бері қарай жасалған өзгерістерге тоқталайық.
Халықпен кім тікелей коммуникация жасайды? Әрине, әкімдер. Сондықтан Президент 2022 жылы 3 наурызда «Әкімдердің халықпен кездесулерін өткізу туралы» Жарлыққа қол қойды. Жарлықта әкімдерге мынадай міндеттер жүктелген:
• Барлық деңгейдегі әкімдер халықпен жыл бойы кездесу өткізуі тиіс;
• Кездесулерде халық көтеретін әлеуметтік мәселелерге назар аударылуы тиіс;
• Елімізді жаңғыртудың жаңа бағдарының негізгі бағыттары туралы хабардар ету;
• Проблемалық мәселелерді шешудің жолдары мен мерзімдерін түсіндіруі тиіс.
Жарлыққа сәйкес республикалық маңызы бар қала әкімдері бір жылда әр ауданда кемінде бір рет көшпелі кездесу өткізуі тиіс. Алматы қаласында 8 аудан бар. Демек, қала әкімі жылына кемінде 8 кездесу өткізуі тиіс.
Қала әкімі қанша кездесу өткізді?
• 2022 жылы 29 наурызда қала мәслихатының шешімімен Алматы қаласы әкімі мен аудан әкімдерінің халықпен кездесу кестесі бекітілді.
Кестеге сәйкес қала әкімі әр тоқсанда 8 кездесу өткізді. Осылайша жыл соңына дейін 24 рет халықпен кездесті. Ал аудан әкімдері айына 1 рет аудан тұрғындарымен кездесу өткізген. Яғни шаһар басшысы 2022 жылдың соңына дейін 24 кездесу өткен.
2023 жылы халықпен кездесу саны артты. Осылайша Ерболат Досаев 1 жыл ішінде 32 кездесу өткізген. Яғни әр аудан тұрғындарымен 4 реттен кездесіп, оларды толғандырған сұрақтарға жауап берді. Ал 2024 жылы қалабасы тұрғындармен 16 рет кездесті. Осы тұста «кездесу саны не үшін азайды?» деген сұрақ туындауы мүмкін. Оған екі себеп бар.
Біріншіден, 2023 жылы Президенттің жоғарыдағы Жарлығына өзгеріс енгізілген. Сол өзгеріске сәйкес жылына кемінде бір рет қаланың әр аудан тұрғындарымен көшпелі кездесу өткізуі тиіс. Бұған дейін әр тоқсан сайын еді.
Екіншіден, жыл өткен сайын кездесуде көтерілетін мәселелер саны азайды. Басым көпшілігі 2022-2023 жылдары шешімін тапты. Мұны кездесулерге қатысатын тұрғындардың санынан көруге болады. Егер мұқият қарайтын болсақ, кездесулерге қатысатын тұрғындардың саны әр жыл сайын азайғанын байқаймыз. Бұл қала әкімдігінің халықпен коммуникациясының тиімділігін көрсетеді.
Бұдан бөлек, барлық кездесулер тікелей эфирде көрсетілетінін атап өткен жөн. Сонымен қатар, кездесулердің қалай өткенін кейін де көруге болады.