Ол балалар арасындағы буллинг жақын арада тоқтамайтынын айтты.
Соңғы жылдары Қазақстанда балалар арасындағы буллинг мәселесі қоғамдық назарға жиі ілігіп, бұл тақырып кеңінен талқылануда. Мәселенің себептері мен шешімдері туралы пікірлер көбейіп келеді. Сарапшылар буллингтің жайылып, көбеюіне түрлі әлеуметтік факторлардың әсер етіп жатқанын айтады. Бұл үрдіс әсіресе әлеуметтік желілердің дамуымен және қоғамдағы тәрбие жүйесінің әлсіреуімен байланысты деп саналады.
Әлімжеттікпен күресуге қатысты айтылған пікірлердің бірі — балаларға жеткілікті көңіл бөлінбеуі мен отбасы мен мектеп арасындағы үйлесімсіздіктің артуы. Сонымен қатар, интернеттің дамуы мен әлеуметтік желілердің қарқынды қолданысы да буллингтің өсуіне әсер етуде. Бұл мәселеге уақытында көңіл бөлмеген жағдайда оның салдары өте ауыр болуы мүмкін екендігі туралы мамандар ескертіп отыр.
Ұстаз Аятжан Ахметжанның пікірі бойынша, қазіргі уақытта буллингпен күресуде жүйелі жұмыс жүргізілмейді. Сарапшы мәселенің түпкі себептеріне назар аудару керек екенін атап өтеді. Ол мектептерде буллинг пен төбелес жағдайлары тек уақытша шешілетіндігіне алаңдаулы. "Шыққан өртті сөндірумен айналысу ешқашан нәтиже бермейді", — дейді ұстаз. Оның айтуынша, мектептердің қоғамдық ортасын, тәрбие жүйесін қайта қарастыру қажет. Аятжан Ахметжан балалар арасындағы әлімжеттіктің бұрыннан бар екендігін, алайда оның қазіргі уақытта әлеуметтік желілердің арқасында көрініс тапқанын айтады.
Назерке Кенжеғарина, педагог-психолог, буллингтің кең таралуына түрлі факторлардың әсер ететіндігін жеткізді. Ол отбасының әлеуметтік жағдайы, тәртіпсіздік, отбасындағы ауызбіршіліктің болмауы — бұлардың барлығы балалар арасындағы әлімжеттікті туындататын негізгі себептер деп санайды. Бұдан бөлек, компьютерлік ойындар мен қоғамдағы қатыгездікке бағытталған ақпараттар да балалардың психологиясына теріс әсер етеді. Оның пікірінше, қазіргі уақытта мектептердегі психологиялық кабинеттердің санын арттыру, ата-аналар мен мұғалімдердің бірлесе жұмыс істеуі арқылы буллингтің алдын алуға болады.
Ата-аналар мен мектептер арасындағы тығыз байланыс болуы тиіс екендігін атап өткен педагог балалар мен ата-аналар арасындағы қарым-қатынасты жақсарту керек деп есептейді. Ол ата-аналарға балаларының психологиялық жағдайына көңіл бөлу қажеттігін және буллинг құрбандарына психологиялық көмек көрсету қажеттігін айтады. Балаларға буллингтің салдары ұзақ уақыт бойы әсер етіп, олардың өзіне деген сенімін жоғалтуына, әлеуметтік ортаға бейімделуіне қиындық туғызуы мүмкін.
Мектептерде психологиялық көмек көрсету жүйесін жетілдіру қажет. Себебі, соңғы жылдары балаларға психологиялық қолдау көрсететін мамандардың біліктілігін арттыру мәселесі де өзекті болып тұр. Әлемдік статистика бойынша буллинг балалар арасында кең таралғанымен, Қазақстанда да бұл мәселе өзекті болып отыр. Оқу-ағарту вице-министрі Еділ Оспан мектептегі педагог-психологтардың біліктілік деңгейінің төмен екенін мойындап, оны жақсарту үшін арнайы курстардың мазмұнын қайта қарау қажеттігін ұсынды.
Қорытындылай келе, балалар арасындағы буллинг мәселесін шешу үшін отбасы, мектеп және қоғам арасындағы үйлесімділік өте маңызды. Осы үш тараптың бірлесіп жұмыс істеуі, балалардың психологиялық дамуына назар аударуы қажет. Буллингтің алдын алу үшін тәрбие мен білім беру жүйесін қайта қарау, ата-аналар мен мектептердің ынтымақтастығының артуы, сондай-ақ әлеуметтік желілер мен компьютерлік ойындардың әсерін шектеу маңызды болып табылады.