بىلاي قاراساڭ، بۇگىندە شىعىپ جاتقان جاڭا ءان كوپ. ءبىراق ءىلىپ الارى شامالى. كوپشىلىگى العاشىندا ءبىراز ايتىلىپ جۇرەدى دە، ارتىنشا ۇمىت بولادى. ال بۇگىن بار، ەرتەڭ جوق ارزان دۇنيەلەرمەن ۇلتتىق ەسترادا دەڭگەيىن قالاي كوتەرمەكپىز؟
كارى-جاستىڭ جۇرەگىنە بىردەي جول تابارداي ومىرشەڭ، شىنايى شىعارمالار بويىندا ۇلتتىق رۋح، مىنەز، تابيعي تالانت استاسىپ جاتقان دارىن يەسىنەن عانا تۋسا كەرەك. مۇنىڭ سىرتىندا زاماناۋي ءبىلىم مەن بىلىك تە اسا ماڭىزدى. ياعني ءوز قازانىمىزدا عانا قاينايتىن ۋاقىت ءوتتى. مىسالى، ەسترادا ونەرىن نەمەسە شوۋ-بيزنەستى زاڭدى تۇرعىدا نەگىزدەپ وتىرعان كىم؟ ارينە، امەريكا، انگليا، ەۋروپا. وسى ورايدا، ونەرىمىزدى دۇنيەجۇزىلىك دەڭگەيگە كوتەرەمىز دەسەك، بىزگە ولارمەن ساناسپاۋعا بولمايدى. ياعني ولار قانداي اسپاپتا وينايدى، قالاي ارانجيروۆكا جاسايدى، ونى ەسكەرۋ شارت. بۇل رەتتە بەلگىلى انشى-كومپوزيتور جەڭىس سەيدوللا كەزىندە:
«ءسىز ءقازىر ورىس اندەرىنىڭ 99 پايىزىنان بالالايكانى نەمەسە باياندى كەزدەستىرمەيسىز. ءبىز، كەرىسىنشە، اندەرىمىزدىڭ 99 پايىزىنا دومبىرانى دا، قوبىزدى دا، ءبارىن-بارىن تىققىشتاپ تاستاعانبىز. راس، «مۋزارت» پەن كەيىنىرەك تريو، كۆارتەت بولىپ شىققان جىگىتتەرىمىزدىڭ ءبىرازى ۇلتتىق اسپاپتاردى ان-اۋەندەرىنە جاقسى قولداندى دا. ءبىراق ءار نارسەنىڭ ءوز ۋاقىتى، شەگى بار. الەمدىك دەڭگەيگە شىعۋ ءۇشىن بىزگە ەندى كوپ نارسەلەردى باسقاشا ويلاستىرۋ كەرەك»، – دەگەن پىكىر ايتقانى بار.
ءبىر انىعى، قازىرگى ۋاقىتتا قازاق ءانىنىڭ، جالپى، قازاق ونەرىنىڭ بىردەن-بىر تىڭدارمانى، تۇتىنۋشىسى قازاق حالقى عانا بولىپ وتىر. ەندى «مۇنى وزگەرتۋ مۇمكىن بە؟ باسقاشا ايتقاندا، قايتكەندە ۇلتتىق ونەرىمىزدىڭ ءورىسىن كەڭەيتە الامىز؟» دەگەنگە كەلسەك، بۇل اراداعى ماسەلە كاسىبيلىك پەن شەبەرلىككە بايلانىستى. مىسالى، حالىقارالىق دەڭگەيدەگى ارانجيروۆكامەن ارلەسەك، وڭدەي الساق، كەز كەلگەن قازاقشا ءاندى، ءتىپتى حالىق ءانىن دە بۇكىل دۇنيە ءجۇزى تىڭدار ەدى، الەمدىك دەڭگەيدەگى ۇلكەن كونكۋرستارعا دا قىسىلماي قاتىستىرار ەدىك. وكىنىشكە قاراي، بىزدە سونداي مامانداردى، انشىلەردى مەملەكەتتىك دەڭگەيدە ارنايى دايىنداۋعا كوڭىل بولىنبەي وتىر. راس، شوۋ-بيزنەستى كوتەرۋگە تىرىسىپ جۇرگەن جەكە پروديۋسەرلەر جوق ەمەس. ءبىراق ج.سەيدوللا ايتپاقشى، قانشا تىرىسقانىمەن، ءبارىبىر ولاردىڭ شوۋ-بيزنەسى توي-بيزنەسكە اينالادى. ويتكەنى، ولاردىڭ سۇيرەلەپ جۇرگەن لينداسى، «ورداسى»، ماقپال يسابەكوۆاسى، ءبارى-بارى – قازاقستاننىڭ دەڭگەيىندەگى انشىلەر. ەگەر ءستيلدى وزگەرتپەسە، ايتىپ جۇرگەن اندەرىنە حالىقارالىق دەڭگەيدە ارانجيروۆكا جاساتپاسا، ودان شىعا دا المايدى.
ەسترادا مەن شوۋ-بيزنەستىڭ حالىقارالىق دەڭگەيگە ساي ولشەمىن انگليا، امەريكا، ەۋروپا مۋزىكانتتارىنان كورۋگە بولادى. سول سەبەپتى دە، ءوزىن «كومپوزيتورمىن» دەپ ەسەپتەيتىن ءاربىر ادام شەت ەلدىڭ جاقسى-جاقسى دەگەن اندەرىن تىڭداپ، سودان بىردەڭە ۇيرەنۋگە تىرىسۋى كەرەك. ان-اۋەنىمىزدى ولاردىڭ ۇزدىك ارانجيروۆكاسىمەن بايىتىپ، ءوزارا ۇيلەسىم تاپقاننان ۇتپاساق، ۇتىلمايتىنىمىز انىق. بىزدە جاقسى دىبىس رەجيسسەرلەرى، ارانجيروۆكا جاسايتىن ماماندار ءالى دە تاپشى. انشىلەرىمىز سول ءۇشىن بىرەسە ماسكەۋگە، بىرەسە تاشكەنتكە سابىلىپ جاتادى. بۇل رەتتە ماماندار: «وسىنداي قاجەتتى، ءزارۋ ماماندىقتار بويىنشا جاستاردى شەت ەلگە جىبەرىپ، وقىتۋىمىز قاجەت. ۇكىمەت وعان قارجى بولۋگە ءتيىس.
مىسالى، «بولاشاق» باعدارلاماسى بويىنشا زاڭگەرلەردى، ماتەماتيك، فيزيك، حيميكتەردى، جالپى، قانشاما ادامدى جىبەرىپ جاتىرمىز! سونىڭ ىشىندە مۋزىكانت تا، پيانيست تە، سكريپكاشى دا كەتۋگە ءتيىس»، – دەگەن پىكىردە. سول كەزدە عانا ءبىزدىڭ مۋزىكا كوتەرىلەدى، سول كەزدە عانا ءبىزدىڭ مۋزىكانى شەت ەل بىلە باستايدى، ءوزارا شىعارماشىلىق بايلانىس ورنايدى، قارىم-قاتىناس، ارالاسۋ باستالادى. ءسويتىپ، مادەنيەتىمىز دە، شوۋ-بيزنەسىمىز دە كوتەرىلەدى.