Jýrnalıs - aqparat jarshysy
Ótken 8 qyrkúıek Dúnıejúzilik jýrnalıser yntymaqtastyǵy kúni dep atalady. Demokrat Nıkolaı Mıhaılovskıı: «Jýrnalısıka qoǵammen birge ómir súrip, qoǵammen birge tynystaıdy. Qoǵam tirliginiń tamyry qıylsa, jýrnalısıka da bitip tynady» depti. Aqparat jarshylary týraly birqatar oılardy tarqatalyq.
Qazaq jýrnalısıkasynyń metri, jazýshy Sherhan Murtaza «jýrnalısiń jegeni jantaq, arqalaǵany altyn» deıdi. Shynynda, aqparattyń anyq-qanyǵyna kóz jetkizedi. Ony óńdep, redaktorlyq jasaıdy. Oı eleginen ótkizedi. Sóıtip baryp materıaldy kópshilikke taratady. Osylaısha bir marqaıasyz. Qalaı marqaıasyz? Árıne, nátıje kórgende.
Álemge áıgili aqparat quraldary bar. Sonyń negizgileri Amerıka Qurama Shtattaryndaǵy New York Tims, Washington Post, Túrkıadaǵy Zaman basylymdary dúnıege tanyldy. Kópshilik, jahan jýrnalıseri osy atalǵan aqparat oryndarynda qyzmet atqarýdy kózdeıdi. Óıtkeni, beldi basylymdar bolyp sanalady. Kúlli dúnıe osy aqparat kózderine silteme jasaıdy.
Shetelde árdaıym oqıǵa ornynan tabylatyn, ashshy shyndyqty aıtatyn – tilshiler qaýymy. Olar únemi buqara men bılik arasynda altyn kópir bolady. Qarashanyń ahýalyn aıtady. Jaı-kúıin kórsetedi. Birtindep máseleniń sheshilýine atsalysady.
Otandyq jýrnalısıkanyń alyptary men myqtylary bizde de bar. Solardyń ishindegi aty ańyzǵa aınalǵan tulǵalar da jeterlik. Máselen «Aıtýǵa ońaı», «Qareket» baǵdarlamalary arqyly halqymyzdyń aıaýly ulyna aınalǵan Beısen Quranbek aǵamyz taý tulǵa deýge laıyq. Bir qyrynan qaraǵanda, ýlatyp-shýlatpaı, máseleniń sheshý joldaryn kórsetip bergendeı. Jýrnalıs tek kórsetýshi ǵana emes, qaıta sheshimge keltirýshi bola alatynyn dáleldedi.
Halyqqa ótkir oılarymen tanymal bolǵan jýrnalıs, jaqynda dúnıe salǵan nar azamat Nurtileý Imanǵalıulynyń qazaq jýrnalısıkasynda óz qoltańbasy qaldy. Qalyń kórermenge «Araı», «Oı kókpar», «Nur Tileý» baǵdarlamalarymen tanymal bola bildi. Hanǵa da, qaraǵa da birdeı saýal tastady. Tik sóıledi, qaımyqpady. Keı jerinde synap ta, sybap ta aldy. Munyń bári eldiń sózi edi.
Al Amangeldi Seıthan aǵamyz qazaqtyń sport jýrnalısıkasynyń dara jolyn salýshy desek, artyq aıtpaǵandyq bolar. Ol da artyna óshpes iz qaldyrdy. Qazaq tilinde tuńǵysh fýtboldan komentatr atandy. Qazaqı naqyshta júrgizdi. Halyq maqal-mátelin qoldandy. Sóıtip, el jadynda máńgi qaldy.
Sóz sońynda aıtarymyz jýrnalıs mısıasy nede desek, ol - halyqqa sapaly aqparat jetkizý. Onyń ázirlegen maqalasy, jazǵany, jasaǵan sújeti, oqyǵan sózderi kórinip turady. Qaı zamanda da altyndy arqalaǵan jýrnalıs qoǵamnyń aınasy bolyp qalary haq.