Заңда және Парламент Регламенттерінде депутаттың жұмысына нақты талаптар қойылған.
Aqshamnews.kz редакциясы осы жағдайға қатысты жолдаған ресми сауалға ҚР Президенті Іс басқармасы жауап берді. Ресми мәліметке сәйкес, депутаттың жалақысы мен парламенттік сөз сөйлеу құқығынан қандай жағдайда айырылатыны заңмен және Парламент регламенттерімен нақты реттелген.
Егер ол:
- Парламент немесе Палата отырысына үш реттен артық дәлелсіз себеппен келмесе, болмаған күндерге жалақы төленбейді;
- Басқа депутат үшін заңсыз дауыс берсе – айлық жалақысынан толықтай айырылуы мүмкін;
- Дауыс беру құқығын бұзғаны анықталса – дауысты рұқсатсыз берген күніне жалақы төленбейді.
Қандай жағдайда депутат сөзден айырылады?
Сенат пен Мәжіліс Регламенттеріне сәйкес Сенат депутаты өзі сайланған Парламенттің, Палатаның және олардың органдарының жұмысына қатысуға міндетті, ал Мәжіліс депутаты өзі сайланған Парламенттің, Палатаның және олардың органдарының, сондай-ақ парламенттік тыңдаулардың, үкіметтік сағаттар мен жұмыс топтарының жұмысына қатысуға міндетті.
Белгіленген регламенттер бұзылған жағдайда тиісті Палата Төрағасының шешімімен депутатқа келесідей жазалау шаралары қолданылуы мүмкін:
- парламенттік айыптау;
- көпшілік алдында кешірім сұрауға мәжбүрлеу;
- палаталардың бір бірлескен немесе бөлек отырысы ішінде сөзден айыру;
- палаталардың үш бірлескен немесе бөлек отырысы ішінде сөзден айыру;
- палаталардың бір бірлескен немесе бөлек отырысы уақытында мәжіліс залынан шығару;
- палаталардың үш бірлескен немесе бөлек отырысы уақытына мәжіліс залынан шығару;
- бір күндік жалақыдан айыру.
Еске сала кетейік, бұған дейін 2026 жылы Парламентті ұстауға 7,8 млрд теңге бөлінетінін жазған едік.