Мемлекеттiк қызметшi – Қазақстан Республикасының мемлекеттiк органдарында белгiленген мемлекеттiк лауазымды атқаратын және мемлекеттiң мiндеттерi мен функцияларын iске асыру мақсатында лауазымдық өкiлеттiктерді жүзеге асыратын тұлға ретінде анықталған.
Мемлекеттік қызмет атқарушыларға қоғам мен мемлекет тарапынан ерекше сенім білдіру болғандықтан мемлекеттік қызметшілердің моральдық-әдептілік бейнесіне жоғары талаптар қойылады және заңдылықтарға сәйкес олардың сыбайлас жемқорлыққа қарсы мінез-құлқына да 2015 жылғы 23 қарашадағы № 416-V ҚРЗ «Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызметі туралы» Заңының 52 бабына сәйкес келесі талаптар бекітілген:
1. Мемлекеттік қызметшілер сыбайлас жемқорлық көріністеріне қарсы тұруға, сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтарға жол бермеуге тиіс.
2. Мемлекеттік қызметшілер басқа мемлекеттік қызметшілер тарапынан жасалатын сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық фактілерінің жолын кесуге тиіс.
3. Егер мемлекеттік қызметшіде дайындалып жатқан, жасалатын немесе жасалған сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық туралы ақпарат болса, немесе бұзушылықтар жасауға көндіру жағдайлары туралы құқық бұзушылықты болғызбау және тоқтату жөніндегі қажетті шараларды қабылдауға (басшылыққа, уәкілетті мемлекеттік органдарға) жазбаша ақпарат беруге міндетті.
4. Мемлекеттік қызметшілер жеке және (немесе) заңды тұлғалардың өз құқықтарын, бостандықтары мен заңды мүдделерін іске асыруын қиындататын әрекеттерге (әрекетсіздікке) жол бермеуге тиіс.
5. Мемлекеттік қызметшіге сыбайлас жемқорлық жасады деп жариялы түрде негізсіз айып тағылған кезде ол осындай айыптауды анықтаған күннен бастап бір ай мерзімде оны теріске шығару жөніндегі шараларды қабылдауға тиіс.
Сыбайлас жемқорлықтың кесірі тек жеке адамдарға ғана емес, бүкіл қоғамның, мемлекеттің дамуына, өсіп-өркендеуіне нұқсан келтіретіні баршаға белгілі.
Мемлекеттік қызмет атқаратын әрбір тұлға осы айқындалған талаптарды өз өкілеттігін атқару барысында міндетті түрде ұстанып отырса, бұл да біздің еліміздің сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес әдістерінің бір ерекшелігі ретінде саналатыны сөзсіз.
