Жидектер – дәрумендер мен антиоксиданттардың қайнар көзі, жеңіл әрі пайдалы жеңсік ас. Жаз мезгілінде маусымдық жидектерді пайдаланған жөн, ал қыста мұздатылған жидектер көмекке келеді. Ендеше, қандай жидектер пайдалы екенін және не үшін маңызды екенін қарастырайық.
Неліктен жидектер соншалықты маңызды? Диетологтар жидектерді міндетті түрде күнделікті тағамға қосу керек деп санайды. Мұның бірнеше себебі бар:
- Жидектердің пайдалы қасиеттері мен бай құрамы дәрумендер мен микроэлементтер қорын толықтыруға мүмкіндік береді, ал олар калория жағынан аз.
- Жидектер антиоксиданттарға бай, олар ағза жасушаларын қартаюдан қорғайды, онкологиялық аурулардың алдын алуға ықпал етеді.
- Жидектер терінің, шаштың және тырнақтың сұлулығы үшін маңызды.
- Жидектердің тағы бір бағалы компоненті – талшықтар, олар қалыпты ас қорыту үшін қажет.
Қай жидектерге назар аудару керек:
1. Құлпынай Құлпынайды дүкендерден жыл бойы кездестіруге болады, бірақ ең дәмді әрі хош иісті жидектерді тек жазда табуға болады. Бұл уақытта жидекті мұздатуға болады, ал қыста оны компоттарға және басқа да тағамдарға қосуға болады. Құлпынай кальций, магний, калий және фолий қышқылына бай – бұл В9 дәруменінің бір түрі, әсіресе, жүктілік кезеңінде әйелдер үшін маңызды. Сондықтан, құлпынайды әйелдер үшін ең пайдалы жидектердің бірі деп санауға болады. Сондай-ақ, ол С дәруменіне өте бай – тіпті лимоннан да көп.
2. Таңқурай Таңқурай – тағы бір сүйікті жидек. Жаңа піскен таңқурай ұзақ сақталмайды, сондықтан оны бірден жеу керек немесе мұздату, кептіру, компот, желе немесе тосап жасау керек. Таңқурайдың пайдалы қасиеттері оның бай құрамымен байланысты: ол кальций, магний және С дәруменіне бай. Калориясы төмен: 100 граммында 64 ккал.
3. Қарақат Қара, қызыл немесе ақ қарақат – жаңа піскен күйінде жеуге және мұздатуға тамаша таңдау. Қыста қарақаттан морс қайнатып, желе жасауға немесе пирогтарды дайындауға пайдалануға болады. Қарақат, әсіресе қара қарақат, С дәруменіне бай, талшықтар, калий және кальцийге толы. Бұл оның пайдалы қасиеттерімен байланысты: қарақат ас қорыту процесін қалыпқа келтіруге көмектеседі.
4. Көкжидек Көкжидек – сұлулық пен жастыққа арналған дәмді жидек. Бұл нағыз суперфуд, себебі ол талшықтар, В және С дәрумендері, көп калий және антиоксиданттарға бай. Көкжидек қатерлі ісік, жүрек-қан тамырлары ауруларының даму ықтималдығын азайтуға көмектеседі.
5. Қарақат (ежевика) Қарақат сыртқы түрімен таңқурайға ұқсайды. Шынында да, бұл өсімдіктер туыстас, бірақ олардың дәмі өзгеше. Қарақат кальцийге, калийге, талшықтарға (таңқурай мен көкжидекке қарағанда көбірек), С дәруменіне бай және 100 граммында небәрі 60 ккал бар.
Жидектерді кімдерге жеуге болмайды? Жидектер барлығына бірдей жарамайды. Мүмкін болатын қарсы көрсетілімдер:
- әртүрлі ауырлықтағы аллергиялық реакциялар;
- несеп тас ауруы: жидектерді және С дәруменіне бай басқа тағамдарды тұтыну жаңа тастардың пайда болуына және ескі тастардың ұлғаюына себеп болуы мүмкін;
- ас қорыту жүйесінің бұзылулары, мысалы, гастрит немесе жара;