Ет тұтынуды азайту, әуе арқылы саяхаттаудан бас тарту және бір рет қолдануға жарамды пластиктен бас тарту. Бұл - климаттың өзгеруінің алдын алу мен планетаны құтқаруда еуропалықтар қолға алуға дайын іс-әрекеттердің бір бөлігі ғана.
Жаңадан жүргізілген сауалнамаға сәйкес, немістердің үштен екісі планетаны климаттың өзгеруінен қорғау үшін жеке құрбандыққа баруға дайын.
Welt am Sonntag газетінің тапсырысымен YouGov жүргізген сауалнама ел тұрғындарының планетаны сақтау үшін неден бас тартуға (және неден бас тартпайтындарын) дайын екендіктерін көрсетті.
Респонденттердің 43 пайызы ұшақпен азырақ ұшуға дайын екенін көрсетсе, 40 пайызы – жылытқыштарды азырақ пайдалануға келісетіндерін айтқан.
Бірақ климатты қорғаудың басқа да нұсқалары айтылған кезде, немістерден құлшыныс байқалмаған. Үштен бірінен азырағы тамақтану рационын өзгертуге дайын болса, тек 13%-ы ғана жеке көліктен бас тартуға дайын.
Еуроодақ елдерінде өмір сүру салтын өзгертуге бет бұрса да, олардың қалаулары әртүрлі. Еуропалық инвестициялық банктің 2022/23 жылғы сауалнамасына сәйкес, ЕО-ға мүше 27 мемлекет тұрғындарының 80 пайызы климаттың өзгеруінің салдарын күнделікті өмірінде сезінеді.
Тұрғындардың 80 пайыздан астамы алдағы жылдары энергия мен тауар тұтынуды күрт қысқартпасақ, онда біз жаһандық апатқа тап болуымыз мүмкін деп санайды.
Сонымен Еуропаның қай елінде адамдар тұтынуды азайтып, өмір салттарын қалай өзгертуге дайын екен?
Франция: сатып алынатын ет пен сүт өнімдерінің мөлшерін азайту
Зерттеу көрсеткендей, Француз респонденттерінің көпшілігі (57%) көміртегі бюджеті жүйесін қолдайды. Бұл әр адамға жыл сайын авиакомпаниялар мен ет сияқты «көміртегі ізі» көп тауарлар мен қызметтерге жұмсай алатын несиелердің белгіленген мөлшерін бөлуге мүмкіндік береді.
Тамақ француздар үшін де маңызды орында болып шықты. Тоғыз респонденттің алтауы жергілікті өндірілген және экологиялық таза азық-түлік үшін сәл көбірек төлеуге дайын екенін айтты. Көпшілігі (57 пайызы) ет пен сүт өнімдерін тұтынуды шектеуді жақтады.
Жалпы, Франция тұрғындары биліктегілер адамдардың таңдауын реттеуде маңызды рөл атқарады деп санайды. Үштен екісі климаттың өзгеруімен күресу үшін қатаң шаралар қабылдау керек деп санайды.
Британия: бір рет қолдануға жарамды пластиктен бас тарту
2023 жылдың басында Ұлыбританияда жүргізілген YouGov сауалнамасы респонденттердің 36 пайызы сүт пен ет өнімдерін тұтынуды аптасына екі-үш ретке дейін азайтуға дайын екенін көрсетті. Тек 12 пайызы ет пен сүтті рационнан толығымен алып тастауға дайын.
60 пайызға жуығы бір рет қолдануға жарамды пластиктен жасалған өнімдерді ешқашан сатып алмауға дайын екенін айтты.
Германияға қарағанда көпшілік адам көліктен бас тартуға және жаяу жүруге, велосипедпен жүруге немесе қоғамдық көлікті пайдалануға дайын. Респонденттердің 20 пайызы мұндай өзгерістерге баруға дайын екенін айтты, ал 14 пайызы болса, осы әрекеттерін бастап кетеді.
Айтуынша, британдықтардың төрттен бір бөлігі ғана қоршаған ортаға әсерін өтеу үшін рейстер үшін қосымша ақы төлеуге дайын.
Испания биліктің барынша қатаң шараларын қолдайды
Испания-ЕО елдерінің бірі, ол қазірдің өзінде климаттың өзгеруінен, атап айтқанда ұзаққа созылған құрғақшылықтың әсерінен қатты зардап шегуде, кейбір аймақтар су қоймаларының сарқылуына байланысты тұрғындардың суға қол жетімділігін шектеп отыр.
Алайда, Испанияның ғылым және технологиялар қорының жақында жүргізген сауалнамасы климаттың өзгеруін күрделі мәселе деп санайтын адамдардың пайызы 2020 жылмен салыстырғанда азайғанын көрсетті.
Осыған қарамастан, сауалнама барысында Испания адамдардың мінез-құлқының өзгеруіне байланысты, қатаң мемлекеттік шараларды қолдайтын елдердің бірі екенін көрсетті. Респонденттердің 80 пайызы олардың әрекеттері өзгеріс енгізуі мүмкін деп санайды.
2021 жылы Сантьяго-де-Компостела университетінің зерттеуі үйлерді, қалалардағы шығарындылары төмен аймақтарды және ластаушы көліктерді пайдалануды шектеуді субсидиялауға қоғамдық қолдаудың артып келе жатқанын көрсетті.
Италия: азық-түлік өнімдерін климатқа келтіретін зардабын көрсетіп, таңбалау
Биліктің қатаң шараларын қолдауға келгенде итальяндықтар ЕО елдері бойынша орташа көрсеткіші жоғары болды.
Азық-түлікті климатқа келтіретін зардабын көрсетіп, таңбалау идеясын осы сауалнамаға қатысқан итальяндық респонденттердің 85 пайызы қолдады. Адамдардың 64 пайызы жергілікті азық-түлік үшін сәл көбірек төлеуге дайын екенін айтты.
Итальяндықтардың үштен екісінен астамы парниктік газдар шығарындыларын азайтуға көмектесу үшін ет пен сүт өнімдерін тұтынуды шектеуді жақтады.
Ақпарат Euronews.com деректері негізінде әзірленді