1 tamyzdan bastap elimizde aýyl sharýashylyǵynyń sanaǵy ótpek
Qazaqstanda ulttyq aýyl sharýashylyǵy sanaǵy ótedi. Onyń birinshi kezeńi 1-31 tamyz aralyǵynda onlaın rejımde ótip, ekinshi kezeńi 20 qyrkúıekte bastalmaq. Óńirlik komýnıkasıalar qyzmetinde Strategıalyq josparlaý jáne reformalar agenttigi Ulttyq statısıka búrosy departamentiniń basshysy Darhan Isaev sanaqtyń Almatyda qalaı ótkeli jatqanyn aıtty.
Sanaq – aýyl sharýashylyǵy salasyn baǵalaýǵa múmkindik beretin, onyń jaı-kúıi týraly naqty aqparat alatyn úlken zertteý. Ol BUU Azyq-túlik jáne aýyl sharýashylyǵy uıymynyń 10-shy álemdik aýyl sharýashylyǵy sanaǵyn júrgizý baǵdarlamasynyń aıasynda qolǵa alyndy. Iaǵnı, halyqaralyq standartqa saı ótip, sıfrlyq tehnologıalar qoldanylady.
«Almaty agrarlyq aımaqtyń qataryna jatpasa da, qalada aýyl sharýashylyǵyna qatysy bar 1000-nan astam kásiporyn men shamamen 2400 jeke sharýashylyq, fermerlik qojalyqtar, sondaı-aq ósimdik sharýashylyǵymen, mal sharýashylyǵymen, balyq sharýashylyǵymen resmı túrde aınalysatyn jeke kásipkerler tirkelgen. Olardyń kóbi qalanyń mańynda, kórshi oblystarda jumys istegenimen, Almaty qalasynda tirkelgenderi osy sanaqqa qatysady», - dep tolyqtyrdy Darhan Isaev.
Darhan Isaevtyń aıtýynsha, Almatydaǵy barlyq nysan onlaın formatta sanaqqa qatysýy tıis. 28 shildeden bastap 1414 nómirinen SMS-habarlama kelip, olardy sanaq.gov.kz portalynda sanaqqa qatysýǵa shaqyra bastaıdy.
Portalǵa tirkelýge ESP, SMS nemese eGovMobile qosymshasyndaǵy QR-kodty qoldanyp, oǵan kirgen soń 2-SQP/KFH anketasyn toltyrady. Bul anketa jerdi paıdalaný týraly aqparatty, tehnıkalyq quraldy, ınfraqurylymdy, mal basyn, ónimdi óndirý men ótkizýge baılanysty búkil málimetti qamtymaq.
Saıtqa kirgen adamǵa jón siltep otyratyn nusqaýlyq ta, táýlik boıy jumys isteıtin SANAQ myrza deıtin chat-bot ta bar. Anketanyń toltyrylǵan bóligin saqtap, qalǵanyn keıin asyqpaı toltyrsańyz da bolady.
Sanaqqa qatysatyn adamnyń ınterneti bolmaı, kompúterge qoly jetpeı jatsa, statısıka departamentinde, veterınarlyq qyzmet pen aýdan ákimdikterinde qyzmet kórsetetin arnaýly pýnktter de bar. Qalada qajetti tehnıkamen jabdyqtalǵan osyndaı bes pýnkt jumys isteıdi.
Spıker barlyq anketada kórsetilgen aqparattyń qupıa saqtalatynyn jáne «Memlekettik statısıka týraly» Zańmen qorǵalǵanyn atap ótti. Aqparatty salyq organdaryna, polısıaǵa nemese basqa da memlekettik qurylymdarǵa bermeıdi, statısıkalyq taldaýǵa ǵana paıdalanady. Barlyq suqbatshylar málimetti jarıalamaıtyny týraly mindetteme alady, aqparatty saqtaý júıesiniń ózi aqparattyq qaýipsizdik talaptaryna saı jumys isteıdi.
Shuǵyl qoldaý kórsetý úshin tamyz aıynda 1446 nómiri boıynsha biryńǵaı baılanys ortalyǵy da jumys isteıdi, sanaqtyń arnaýly jelisi de ashylǵan.
Sanaqtyń aldyn ala shyqqan alǵashqy qorytyndysy 2025 jyldyń jeltoqsanynda jarıalanyp, túpkilikti qorytyndy 2026 jyly bir-aq shyǵady. Bul málimetter aýyl sharýashylyǵynyń jaǵdaıyn taldap, memlekettik qoldaý kórsetip, ınfraqurylym salyp, ónimdi saqtaý men óńdeýdi josparlaýǵa, sondaı-aq osy salaǵa sýbsıdıa bólýge negiz bolmaq.
«Almaty qalasynyń barlyq aýyl sharýashylyǵy nysandaryn sanaqqa qatysýǵa shaqyramyn. Bul kóp ýaqyt almaıdy, biraq siz sanaqqa qatysý arqyly osy salanyń damýyna atsalysasyz», - dep qosty Darhan Isaev.