Almatyda «Halyq qatysatyn búdjet» baǵdarlamasy sátti júzege asyrylyp keledi. Bul joba turǵyndarǵa óz ıdeıalaryn ortaǵa salyp, qalanyń kórkeıip, abattanýyna tikeleı atsalysýǵa múmkindik beredi. Sońǵy úsh jylda megapolıste jalpy quny 39,1 mlrd. teńgeni quraıtyn 938 joba iske asqan. Al bıylǵy 2025 jyldyń qalalyq búdjetinde baǵdarlamaǵa 17,1 mlrd. teńge qarastyrylǵan.
Ádemi zamanaýı skverler
Biz ótken aptada dál osy joba aıasynda Áýezov aýdanyndaǵy jańarǵan aýmaqtardy aralap qaıttyq. Kórgen sátten-aq baǵdarlamanyń ıgiligin turǵyndar sezinip júrgeni anyq baıqadyq. Olar qala basshylyǵyna degen rızashylyqtaryn jasyrmaı aıtyp, alǵystaryn jaýdyryp jatty.
Ákimdik qyzmetkerleriniń málimetinshe, OpenBudget portaly arqyly aýdan turǵyndary birneshe bos aýmaqty jasyl saıabaqqa aınaldyrýǵa ótinish bildirgen. Sonyń biri – №8 yqshamaýdandaǵy Altynsarın kóshesiniń boıyndaǵy №37 úıdiń jany. Buryn qańyrap bos jatqan jer qazir turǵyndar demalatyn ádemi zamanaýı skverge aınalǵan. Uzyndyǵy 16 metrlik jaıly oryndyqtar, aınala tolyq jasyl jelekpen kómkerilgen qoǵamdyq keńistikke gazon tóselip, ondaǵan aǵash pen buta, kópjyldyq gúlder otyrǵyzylypty. Ádemi jaryq shamdar men beınebaqylaý kameralary, qoqys jáshikteri de qarastyrylǵan. Asfált pen brýschatka tóselgen serýendeıtin joldar aımaqqa erekshe sán berip tur. Al jasyl jelekter úshin ornatylǵan sýarý júıesi ondaǵy kógaldyń jyl boıy jasyl kúıin saqtap turýyna múmkindik bermek. Bul jumystar merdiger uıym – «Sultan qurylys» JSHS tarapynan jasalǵan kelisim-shart aıasynda júzege asyrylǵan. Búginde abattandyrý jumystary tolyq aıaqtalyp, nysandardy qabyldap alý sharalary júrgizilip jatyr.
Aýdan ákimdiginiń málimetinshe, «Halyq qatysatyn búdjet» jobasy aıasynda qosymsha kógaldandyrý sharalary da júrgizilgen. Sonyń nátıjesinde 180-nen astam aǵash pen buta otyrǵyzylyp, 400 dana jasyl qorshaý jasaldy. Sonymen qatar, 1200 sharshy metr aýmaqqa zamanaýı avtosýarý júıesi ornatyldy. Bul jumystardyń barlyǵy qala ekojúıesin saqtaýǵa baǵyttalǵan.
Jańa skverge jıi keletin almatylyqtar aınaladaǵy ózgeristerge dán rıza. Qyzyn emhanaǵa alyp kelgen qala turǵyny Saltanat Qashaǵanova em-shara kezinde osy saıabaqta tynyǵyp alatynyn aıtady:
– Munda óte jaıly. Ótken jyly kelgenimde bul jerde eshteńe bolmaǵan edi. Qazir jazdyń aptap ystyǵynda saıabaqta otyryp tynyǵýǵa bolady. Qalada osyndaı oryndardyń kóbeıýi bizge úlken qýanysh syılaıdy. Bul – bıliktiń turǵyndarǵa shyn máninde qamqorlyq jasap otyrǵanynyń aıǵaǵy, – dedi ol.
Anadaı jerdegi jaıly oryndyqta ulymen demalyp otyrǵan almatylyq turǵynǵa jaqyndap jón suradyq. Ózin Mıra Qarǵabaeva dep tanystyrǵan ana Áýezov aýdanyna qarasty №127 mektepte qazaq tili men ádebıeti pániniń muǵalimi bolyp qyzmet atqarady. Munda ulymen birge qydyryp kele jatyp, demalyp otyr eken.
– Buryn bul jer qaraýsyz, qoqysqa toly bolatyn. Endi brýschatka tóselip, oryndyqtar qoıylyp, gúlder men aǵashtar otyrǵyzylǵan. Qalamyz jyl ótken saıyn kórkeıip keledi. Mundaı ózgeristerdiń barlyǵy qala ákimi Darhan Satybaldynyń eńbegi dep oılaımyn. Almatynyń búgingi beınesi burynǵydan múlde bólek. Ár qadam saıyn ásemdik pen tazalyqty kórip, sheteldik qalalarǵa uqsaı bastaǵanyna qýanamyz, – deıdi Mıra Jeńisqyzy.
Demalys aımaqtary
Aýdan turǵyndarynyń usynysy negizinde júzege asqan taǵy bir sátti jobalardyń biri – Pátnıskıı kóshesiniń boıyndaǵy №86 úı men áskerı mektep arasyndaǵy aýmaq. Búginde adam tanymastaı ózgerip, zamanaýı qoǵamdyq keńistikke aınalǵan aımaqqa 680 sharshy metr asfált pen 220 sharshy metr brýschatka tóselip, balalarǵa arnalǵan túrli-tústi oıyn alańdary ornatylǵan. Alystan kóz tartatyn 6 trenajer men vorkaýt alańy jasóspirimderdiń ýaqytyn tıimdi ótkizýge taptyrmas oryn, úlkender tynyǵatyn kóleńkeli oryndyqtar da ádemi ornalastyrylypty. Aınalany kógaldandyrý jumystary da júıeli júrgizilip, 600 metrlik avtosýarý júıesi tartylǵan.
Osy demalys ornynda biz áskerı mekteptiń qyzmetkeri Oksana Djarımbetova men Almaty tehnıkalyq baılanys kolejiniń mamany Qanapıa Aısholpanmen tildestik. Kúnniń ystyǵyna qaramaı, kóleńkede, terbetiletin oryndyqta áńgimelesip otyrǵan olar qýanyshtaryn jasyrǵan joq.
– Qandaı keremet! Buryn bul jerden jıi ótetinbiz. Qańǵybastar júretin, qaraýsyz qalady dep oılaıtynbyz. Al qazir qarańyzshy, týra sheteldegideı bolyp ózgeripti. Balalar da qaýipsiz oınaıtyn alań tapty. Osyndaı oryndar qalamyzda kóp bolsa eken, – deıdi qyzdar shattana.
Turǵyndardyń shynaıy qýanyshy bul jobanyń qanshalyq mańyzdy ári qajetti ekenin taǵy bir dáleldep berdi.
Qala úshin árbir kógaldandyrylǵan aýlanyń, árbir oıyn alańynyń mańyzy zor. Óıtkeni, mundaı ıgilikti ister turǵyndardyń ómir súrý sapasyn arttyryp qana qoımaı, qoǵamdaǵy ózara syılastyq pen birlikti de nyǵaıtady. Bul bastamalar aldaǵy ýaqytta da jalǵasyn taýyp, Almatyny odan ári jaıly da kórikti qalaǵa aınaldyrary sózsiz.