Jaz — balalar úshin asyǵa kútken demalys maýsymy. Alaıda bul kezeńdi qyzyqty ári mazmundy etip uıymdastyrý ata-ana úshin bir mezgilde jaýapkershilik pen qıyndyqqa aınalady. Qalanyń qym-qýyt tirshiliginde ata-analar jumystan bosamaı, balalar bolsa ýaqytty kóbine telefon men gadjetke telmirip ótkizetini taǵy bar.
Endeshe, jazǵy demalysty tıimdi ótkizýdiń naqty joldaryna toqtalaıyq.
Nelikten jazǵy demalysty aldyn ala josparlaý mańyzdy?
• Balanyń ýaqyty bosqa ketpeýi úshin;
• Qaýipsizdik talaptaryn eskerip, senimdi orta qalyptastyrý úshin;
• Jańa bilim men daǵdyny oıyn túrinde meńgerýine múmkindik berý úshin;
• Ár balanyń qabileti men qyzyǵýshylyǵyna saı orta tańdaý úshin.
Eń aldymen Almaty mańyndaǵy jazǵy lagerlerge sholý jasap kórýdi jón sanadyq. Olardyń deni - jekemenshik lagerler.
Almaty qalasy men mańynda ornalasqan balalarǵa arnalǵan lagerlerdi tómendegideı toptastyrýǵa bolady:
1. Tabıǵattaǵy lagerler
İle Alataýynda ornalasqan sondaı lagerlerdiń birine habarlasyp kórdik. Baǵdarlamada taýǵa joryq, katamaranmen júzý, shatyr tigý, ot jaǵý, kvestter, atqa miný, sadaq atý, gólf, aǵylshyn tilindegi oıyndar bar.
Bólmelerde 4–6 orynǵa shaqtalǵan, 5 mezgil tamaq beriledi.
Baǵasy: 10 kúnge ~210 000 ₸
2. Sporttyq lagerler
Olar negizinen fýtbol, júzý, karate, gımnastıkaǵa baǵyttalǵan. Balalar negizinen mundaı lagerlerde kúndelikti jattyǵý men kishigirim jarystarda ózara baq synasyp kóredi.
Bular negizinen energıasy kóp, sportty jaqsy kóretin balalar úshin taptyrmaıtyn orta. Artyqshylyǵy, munda balalar tártipke úırenedi, dene shynyqtyryp, demalysty densaýlyq úshin paıdaly etip ótkizedi.
Almaty mańynda Baǵanashyl shıpajaıynda ornalasqan fýtbol lagerleriniń biriniń baǵyt-baǵdaryn, baǵasyn bilip kórdik. Bul jer dop teýip, fýtbol oınaǵandy jaqsy kóretin balalar úshin qyzyqty eken. Jyl saıyn demalys orny 10 shilde men 24 shilde aralyǵynda balalardy qabyldaıdy. Jas fýtbolshylar úshin tórt mezgil tamaq beriledi. Munda balalar tańdy jattyǵý jasaýdan bastaıdy. Odan bólek fýtbol alańynda kúnine eki ret jattyǵyp, baseınde de jattyǵady.
Lager aýmaǵy kúzetiledi, qajetti medısınalyq personaly da bar. Ata-analary ýaıymdamas úshin balalarynyń ne istep, qaı jerde júrgenderiniń bári onlaın-chatta esebi berilip otyrady. Balalardyń jattyǵýyn ótkizip, shynyǵý sabaqtaryn Almatynyń tájirıbeli jáne beldi jattyqtyrýshylary qadaǵalaıdy.
Baǵasy: 10 kún boıy kúndiz ǵana keletin bolsa -170.000 teńge
10 kún boıy lagerde qalatyn bolsa - 230 000 tg.
3. Shyǵarmashylyq lagerler
Sýret salýǵa, mýzykaǵa, bı men teatrdan habary balalarǵa arnalǵan lagerler de bar. Olardyń maqsaty - balanyń kórkemdik qabiletin damytý.
Mundaı ortada balalar sahnalyq qoıylym qoıýdy, kórme ótkizýdi úırenedi.
4. Tildik lagerler
Balanyń aǵylshyn ne basqa shet tildi úırenýine qyzyǵýshylyǵyn arttyratyn mundaı lagerlerde balalar ózderine qyzyqty orta qalyptastyra alady. Mundaı ortada balalardyń tildi oıyn arqyly úırenýine múmkindik mol.
Maqsaty: Balanyń tildi úırenýge qyzyǵýshylyǵyn oıatý
Artyqshylyǵy: Shet tilin tabıǵı qabyldaý, sóıleý mashyǵyn damytý
5. Etnolager: Ulttyq tárbıe men dástúrdi sińirý
Osyndaı baǵytty ustanyp otyrǵan lagerlerdiń birinen de baǵdarlamasy men baǵasyn surastyrdyq. Bata, besik jyry, maqal-mátel jattatyp, sheshendik ónerge de sýsyndatatyn lagerler bar. Biz habarlasqan sondaı lagerlerdiń biri balalarǵa qolónerdi de úıretedi eken. Balalar atqa otyryp kóredi, ulttyq oıyndarmen de tanysatyn kórinedi.
Tamaqtaný: 6 mezgil
Baǵasy: 135 000 ₸
Artyqshylyǵy: Tamyryn tanıtyn, ulttyq bolmysqa baı bala tárbıeleý.
Lagerlerdiń birnesheýine habarlasa kele, jekemenshik jazǵy lagerlerdiń eń arzan degeni 85 myń men 100 myńnyń arasynda, al odan qymbatyraqtarynyń baǵasy 300 myńǵa jýyqtaıdy. Qaltaǵa salmaq túsetini bolmasa, jazǵy lagerlerdiń túrlerine qaraı baǵalary da, baǵdarlamalary da san alýan. Barlyǵy bala qaýipsizdigin basty nazarǵa qoıyp otyr. Kópshiliginiń aýmaǵy kúzetiledi. Demalysqa baratyn balalardyń ata-analarymen 24/7 keri baılanys ornatylǵan.
Medreseler de balalardy jazdy jaı ótkizbeýge shaqyrady
Balasynyń dinı saýatyn arttyryp, ımanǵa qaraı beıimdegisi keletin ata-analar balalaryn meshitterge, medreselerge berip jatady. Onda balalar Quran álippesimen tanysyp, ıslam ádebin úırenedi. Negizinen olardyń deni kýrs retinde ótedi. Máselen, QMDB-ǵa qaraıtyn meshitterdiń birine habarlasyp kórdik. Sóıtsek, maýsymnyń ekinshi aptasynan bastap, "Imanı jaz" degen taqyryppen 10-15 jas aralyǵyndaǵy ul jáne qyzdar úshin "Dinı saýat ashý" kýrstary ótedi eken. Qatysý tegin. Basty talap: ata-analardyń jazbasha ótinishi, balanyń qujatqa qajetti sýreti jáne týý týraly kýáliktiń kóshirmesi. Bul jerde balalar kúnine eki saǵat bilim alyp, úılerine qaıtady. Dinı saýatty ashatyn, ádep sabaqtaryn oqytatyn jekemenshik dinı mekemeler de bar. Olardyń bári tegin oqytpaıdy.
Mektep janyndaǵy jazǵy lagerler
Almaty qalasynda maýsym aıynan bastap mektep janyndaǵy lagerler óz jumysyn bastaıdy. Qazirgi tańda megapolıstegi 200-den astam mektep jazǵy demalysty mazmundy uıymdastyrýǵa belsendi daıyndyq júrgizip jatyr.
Qalaı qatysýǵa bolady?
Ata-analar balasyn lagerge mektep ákimshiligine júginý arqyly tirkeı alady.
Qatysý – tolyqtaı tegin.
Baǵdarlama mazmuny:
• Zıatkerlik jáne shyǵarmashylyq oıyndar
• Sporttyq jarystar men estafetalar
• Vıktorınalar men pikirsaıys klýbtary
• Jazǵy til mektepteri
• «Jas ulan» jáne «Jas qyran» baǵdarlamalary
• Etnolager, ekolager, sporttyq lagerler túrinde arnaıy baǵyttar
Arnaıy baǵyttaǵy mektep lagerleri:
• 6 mektepte — etnolager (kıiz úıde ulttyq dástúr, qolóner, ádep)
• 24 mektepte — fýtbol, voleıbol, basketbol jáne ulttyq sport jarystary
• 50 mektepte — ekologıalyq mádenıet pen tabıǵatqa jaýapkershilikke baýlıtyn ekolagerler
Balalar qaýipsizdigi – basty nazarda
Almaty qalasy Bilim basqarmasynyń basshysy Saıran Saıfedenov atap ótkendeı:
• Barlyq mektep lagerleri medısınalyq kabınettermen jabdyqtalady
• Mektep dırektorlarymen birge sanıtarlyq-epıdemıologıalyq baqylaý jáne Tótenshe jaǵdaılar departamenti ókilderiniń qatysýymen daıyndyq jınalystary ótkizildi
• Balalarǵa:
• Sý aıdyndaryndaǵy qaýipsizdik,
• Jolda, qoǵamdyq oryndarda ózin ustaý erejeleri boıynsha
arnaıy aldyn alý sabaqtary uıymdastyrylady
Qosymsha bilim berý jáne IT-lagerler
Almatyda jaz mezgilinde mektepten tys qosymsha bilim beretin mekemeler bazasynda beıindi jáne kóshpeli lagerler de iske qosylady.
Qaıda uıymdastyrylady?
• «Shabyt» ortalyǵy
• «Samǵaý» ortalyǵy
• №1 Oqýshylar úıi
• Eki ınovasıalyq shyǵarmashylyq ortalyq
• Oqýshylar saraıy jáne basqa da mekemeler
Baǵyttary:
• IT jáne ǵylymǵa qyzyǵýshylyqty arttyratyn lagerler:
Jobalyq qyzmet, tájirıbeler men eksperımentter
• Shyǵarmashylyq baǵyttaǵy kýrstar:
Shahmat, vokal, bı, kúres, sahnalyq óner jáne t.b.
Ár ata-ana balasynyń jazǵy demalysynyń kóńildi, paıdaly ári esten ketpesteı ótýin qalaıdy. Al ony aldyn ala uıymdastyrý jáne qaýipsiz ótkizý ata-analardyń jaýapkershiligi men tańdaýy.