«Óziniń ýaqytyn aıamaı, ózgeniń baqytyn aıalap» júrgen muǵalim degen mamandyqtyń ıeleri bir kezde kez kelgen konsert zalyn toltyrýshy, kóshe tazalaýshy bolyp túrli qoǵamdyq jumysqa jegilip, aılyǵy shaılyǵyna jetpeı ómir súrdi. Sońǵy ýaqytta muǵalimniń mártebesi kóterilip, jalaqysy da molaıyp, jaǵdaıyna memleket tarapynan kóńil bólindi. Aldaǵy 2026 jyly muǵalimderdi ne jańalyq kútip turǵany jaıly Aqshamnews.kz tilshsi tarqatady.
Muǵalimderden qandaı mindetter alynyp tastalady?
Qaǵazbastylyqty azaıtý – qaǵaz nemese elektron qujattyń bireýin ǵana toltyrý, júıege 1 ret engizý jetkilikti: Kundelık nemese NOBD jáne Bılımland-tiń bireýine engizilgen derek birneshe júıede qaıtalanbaýy kerek.
Blog júrgizýge mindettemeý – áleýmettik jelini tek óz qalaýymen júrgizedi, muǵalimdi post jazýǵa nemese blog júrgizýge májbúrleýge bolmaıdy. Chattar men habarlamalar tek resmı júıeler men poshta arqyly jazylady.
Jaýapkershilikti azaıtý – mektepten tys jaǵdaıǵa muǵalim jaýap bermeıdi. Zańdar men eńbek kelisimshartynda kórsetilmegen jumystyń bárine muǵalim mindetti emes.
Ata-anamen kelisim kúsheıedi, bar aýyrtpalyq muǵalimge ǵana artylmaýy kerek. Mektep pen ata-ana ózara kelisimdi qatań ustanýǵa mindetti.
Mártebesin qorǵaý – endi muǵalim mártebesin buzǵandarǵa aıyppul kólemi kóbeıedi.
«Amanat» partıasynyń tóraǵasy Erlan Qoshanov: «Muǵalimniń mindeti – oqytý, bárine kináli bolý emes. Muǵalim óz mindetine kirmeıtin nárseler úshin jaýap bermeýi kerek. Onyń basty mısıasy – oqytý, artyq fýnksıalarmen aınalysý emes. Sondyqtan bizdiń fraksıa depýtattary pedagogtardy shamadan tys talaptardan qorǵaý jáne jaýapty ata-analyq mádenıetti nyǵaıtý úshin zańnamaǵa túzetýler engizýge daıyndyq júrgizip jatyr», dedi.
Bul týraly basqadan góri osy mamandyqtyń ıesiniń pikiri qundy. Aıtylǵan máseleniń barlyǵyn kózimen kórip, kúndelikti osy jumysty atqaryp júrgen muǵalimderdiń oıyn bilmekke sózge tarttyq.
Qaǵazbastylyq azaıdy degen aty ǵana...
Shymkent qalasyndaǵy H.Dosmuhamedov atyndaǵy №4 jalpy orta bilim beretin mektebiniń tarıh páni muǵalimi Aıdana Batyrhan bylaı dedi:
Jalpy, «Pedagog mártebesi týraly» zań qabyldanǵaly beri muǵalimniń artyq mindetteri edáýir qysqardy. Soǵan qaramastan, ókinishke qaraı, keıbir mektep dırektorlary muǵalimderdi áli kúnge deıin ár apta saıyn senbilikke shaqyryp, zań talaptaryn tolyq oryndamaı keledi. Muǵalim óz quqyǵyn zańmen qorǵamasa, osyndaı usaq talaptarǵa kónýge májbúr bolyp júr.
Qaǵazbastylyq azaıdy degenmen, bul kóbine aty ǵana sıaqty. Jyl saıyn ózgeretin buıryqtar, naqtylyǵy joq sabaq josparlary, taýsylmaıtyn qujattar… Bári muǵalimniń negizgi jumysyna, ıaǵnı sapaly sabaq berýine kedergisin tıgizedi. Al Kundelik-ten Bilimclass-qa jıi aýystyrý da muǵalimderge qosymsha júkteme bolyp otyr.
«Maqsatty mekteptiń» toqtaǵany úshin alǵys aıtqym keledi
Iá, muǵalimderdi blog júrgizýge eshkim májbúrleı almaıdy. Degenmen, sońǵy jyldary chattar arqyly – senbi, jeksenbi kúnderi de – saýalnamalardyń jıi kelýi muǵalimderdiń jumysyn qıyndatyp jibergeni ras. Ásirese «Maqsatty mektep» jobasy aıasynda túrli saýalnamalar muǵalimderdiń ýaqytyn alyp, tikeleı oqý prosesine kedergi keltirdi.
Oqý-aǵartý mınıstri Juldyz Súleımenova bul jobany toqtatý týraly sheshim qabyldady. Osy rette mınıstrge muǵalimderdiń máselesin der kezinde eskerip, naqty qadam jasaǵany úshin alǵys aıtqym keledi.
Bul ózgeristerdiń barlyǵy – quptaıtyn jaǵdaı. Muǵalimniń mektepten tys oqıǵaǵa jaýap bermeýi, zańda kórsetilmegen jumysty oryndaýǵa mindetti emestigi, ata-anamen kelisimniń kúsheıýi – bári muǵalimge túsetin qajetsiz júktemeni azaıtady. Sondaı-aq pedagog mártebesin buzǵandarǵa aıyppuldyń ósýi muǵalimniń quqyǵyn qorǵaýdy kúsheıtip otyr.
Al Almaty qalasynyń muǵalimi Baıǵazıeva Alıanyń bul jónindegi pikiri mynadaı:
Muǵalimderdiń jumysyn jeńildetý úshin artyq mindetterdi alyp tastaý – durys ári ýaqyt talabyna saı sheshim. Qaǵazbastylyqty azaıtý, qujatty bir ret qana engizý jáne onyń birneshe júıede avtomatty túrde kórinýi – muǵalimniń negizgi jumysy bolyp tabylatyn sabaqqa daıyndalýǵa, oqýshymen jumys isteýge kóbirek ýaqyt bólýine múmkindik beredi. Kundelík, NOBD nemese Bılımland júıeleriniń bireýine ǵana málimet engizip, onyń basqa platformalarda qaıtalanbaýy – bilim berý prosesin ońtaılandyryp, muǵalimderdiń ákimshilik júktemesin aıtarlyqtaı azaıtady. Bul ózgerister muǵalimderdiń kásibı tıimdiligin arttyrady jáne bilim sapasyna oń áser etedi.
Blog júrgizý jeke tulǵa retinde ár adamnyń óz erkimen bolýy kerek, oǵan mindetteý durys emes. Ata anamen jaýapkershilikti zańda naqtylap kórsetip qoldanatyn sharalardy qatańdatpaıynsha jalǵyz mekteptiń shamasy kelmeıdi. Sańyraýqulaqtaı qaptap ketken jekemenshik mektepter barda oqýshylardy mektep qatal tártippen ustaı almaıdy.