Jazǵy aptap tek jaısyzdyq qana emes, densaýlyqqa tikeleı qaýip tóndirýi múmkin. №36 qalalyq emhananyń jalpy tájirıbe dárigeri Qarlyǵash Qalıeva kún ótýdiń jáne ystyq ótýdiń aıyrmashylyǵyn, kim úshin ystyqtyń asa qaýipti ekenin, kúnnen qorǵaıtyn kremdi qalaı durys qoldaný kerek ekenin jáne ystyqtan saqtanýdyń jolyn aıtyp berdi, - dep habarlaıdy aqshamnews.kz.
Mamannyń aıtýynsha, kún ótý - bastyń qatty qyzyp ketýi, kóbine bas kıimsiz tikeleı kún sáýlesiniń astynda uzaq bolýdan bolady. Al ystyq ótý - aǵzanyń jalpy qyzyp ketýi, ol termoregýlásıanyń buzylýyna baılanysty bolady. Ystyq ótý tipti kóleńkede, ásirese aýasy tar, jeldetilmeıtin bólmede nemese kólikte oryn alýy múmkin.
Ystyq aýa raıy kezinde qaýip tobyndaǵylar:
- Qart adamdar
- Tórt jasqa deıingi sábıler
- Júkti áıelder
- Júrek-qan tamyr aýrýlary, semizdik, qant dıabeti, ókpeniń sozylmaly aýrýlary bar naýqastar.
Sondaı-aq keıbir dári-dármek, máselen, zár aıdaıtyn dári, beta-blokator, antıdepressant qabyldaıtyn adamdar úshin ystyq aýa raıy qaýipti bolýy múmkin.
Kún ótý men ystyq ótýdiń alǵashqy belgileri:
- Álsizdik
- Bas aınalý
- Bas aýrýy
- Júrek qaǵysynyń jıileýi
- Júrek aıný, qusý
- Dene qyzýynyń 40°S jáne odan joǵary kóterilýi
- Teri qurǵaýy, bettiń qyzarýy
- Esiniń shatasýy, tipti esinen taný.
Mundaı belgiler baıqalǵan jaǵdaıda dereý kómek kórsetý kerek.
Dárigerdiń keńesi boıynsha bunyń aldyn alý úshin:
- Kúnnen qorǵaıtyn kremdi kóshege shyǵardan 15-20 mınýt buryn jaǵyp, ár eki saǵat saıyn jáne sýǵa túskennen keıin jańartyp otyrý kerek.
- Erekshe kóńil bóletin jer, ásirese jaǵajaıda: bet, moıyn, qulaq, qol, ıyq, ashyq keýde tusy jáne aıaq
- Eresekterge SPF 30-dan tómen emes, al balalarǵa SPF 50 jáne odan joǵary krem qoldaný usynylady.
Tamaqtaný men sý ishý tártibi:
- Alkogól, tátti gazdy sýsyn, energetık pen qoıý kofe ishpegen jón - olar aǵzany sýsyzdandyrady.
- Aýyr jáne maıly taǵamnan bas tartyp, jeńil ári sý mólsheri kóp taǵamdy tutynǵan durys.
- Ár 15-30 mınýt saıyn az-azdan salqyn sý ishińiz.
- Qantsyz mors, kompot, lımon men jalbyz qosylǵan sý da paıdaly.
- As quramyna shyryndy jemis pen kókónis - qarbyz, qaýyn, qıar qosqan jón.
Saqtyq sharalary:
- Ashyq tústi, keń, tabıǵı matadan tigilgen kıim kıińiz.
- Mindetti túrde bas kıim kıińiz.
- Saǵat 11:00-den 16:00-ge deıin kún astynda júrmegen durys.
- Kóleńkede nemese salqyn jerde bolǵan abzal.
- Úıdi jıi jeldetip, jeldetkish pen kondısıoner qoldanyńyz.
- Syrtta shamadan tys fızıkalyq belsendilikten aýlaq bolyńyz.
- Bala men janýarlardy jabyq kólikte qaldyrmańyz - bul óte qaýipti, tipti ólimge ákelýi múmkin.
Eger qyzyp ketý oryn alsa:
- Kóleńkege nemese salqyn jerge baryńyz.
- Artyq kıimdi sheshińiz.
- Betińizdi, moınyńyzdy, bilegińizdi sýyq sýmen sýlańyz.
- Bas pen qoltyqqa salqyn kompres qoıyńyz.
- Jatyp, aıaǵyńyzdy sál kóterińiz.
- Sýyq sýdy az-azdan ishińiz.
- Eger adam esinen tanyp qalsa - 103 nómirine habarlasyp, jedel járdem shaqyrý qajet.
«Ystyq ótý tez damıdy jáne aýyr zardapqa - tipti komaǵa ákelýi múmkin. Ásirese, balalar men qarttarǵa erekshe nazar aýdarý qajet. Jazda aýrýdyń aldyn alý - ony emdeýden áldeqaıda tıimdi», - deıdi dáriger Qarlyǵash Qalıeva.