Elimizdiń eń úlken qalasy ári ekonomıkanyń jetekshi draıveri sanalatyn Almaty Bas jospardy túzetýge kiristi.
Óńirlik komýnıkasıalar qyzmetinde qala ákiminiń orynbasary Beıbit Shahanov ekologıalyq qaýipsizdikke, turaqty damý men biregeı tabıǵı keńistikti saqtaýǵa baǵyttalǵan jańartylǵan qala qurylysynyń tujyrymdamasyn tanystyrdy, - dep habarlaıdy Aqshamnews.kz.
Shahanovtyń aıtýynsha, Memleket basshysynyń tapsyrmalaryn tıimdi oryndaý turaqty ekonomıkalyq ósim men qala ortasynyń sapaly damýyn qamtamasyz etýge tikeleı baılanysty. Tabıǵı aýmaqtardy saqtaý men taý bókterindegi baqylaýsyz qurylysty shekteý – sońǵy jyldary qoǵamda úlken pikirtalas týdyryp júrgen máseleniń biri bolyp otyr.
Taý bókterinde qurylysqa tyıym: Bas jospardyń negizgi sheshimi
Bas jospardy túzetý barysynda qalanyń joǵarǵy bóliginde kópqabatty turǵyn úı men syǵylysqan qurylys salýǵa tolyq tyıym salý jaǵyna kóp mán berilip otyr. Áleýmettik ınfraqurylym nysandary men týrızm klasteriniń nysandaryna ǵana jeńildik beriledi endi.
«Almaty erekshe tabıǵı-klımattyq jaǵdaıda ornalasqan. Taý bókterine kez kelgen nárseni sala berse ekologıa men geologıalyq turaqtylyqqa keri áser etedi. Sondyqtan taýly aımaqty saqtaý – mindetimiz», - deıdi Shahanov.
Almaty oblysynyń jeri qala quramyna ótkennen keıin taýly jerde 171 myńnan astam turǵyny bar 29 jańa shaǵynaýdan paıda boldy. Bul aýmaqtardyń ınfraqurylymy kenjelep qalǵandyqtan, kólik, áleýmettik jáne ınjenerlik salada biraz másele qordalanyp qaldy. Buǵan deıin engen bıiktikke shekteý, betkeılerdi kesýge tyıym salý men 15 gradýstan joǵary eńiste qurylys júrgizbeý talaby júktemeni ishinara ǵana tejep otyr.
Bıylǵy 29 qazandaǵy qalalyq máslıhat myna shekteýlerdi engizdi:
• taýly jáne taý bókterindegi aımaqta KTÚ salýǵa tyıym;
• núkteli (ýplotnáúshaıa) qurylysqa tyıym;
• bıznes-ortalyqtar men keńseler salýǵa tyıym.
Sonymen qatar buryn berilgen ruqsat qujattary kúshinde qalyp, jumys belgilengen tártippen júzege asady.
Jańa kólik qurylymy: metro, LRT jáne polısentrli damý
Jańartylǵan Bas jospar qalada kópdeńgeıli biryńǵaı kólik júıesin qalyptastyrýdy kózdeıdi.
Negizgi basymdyq – joǵary jáne orta jyldamdyqtaǵy qoǵamdyq kólikti damytý.
Basty sheshimder:
• Metro – qalanyń joǵary jyldamdyqty negizgi qańqasy.
• LRT – qalanyń aýdandaryn baılanystyratyn orta jyldamdyqtaǵy jeli.
• Metro, LRT, temirjol toraptary men áýejaıdyń ıntegrasıasy.
• Kólik júıesiniń BAKAD jáne eldimekendermen baılanysy.
• Úlken TPÝ júıesi: «Shyǵys», «Batys» jáne «Soltústik» strategıalyq kólik toraptaryna aınalyp, jańa iskerlik klasterlerdiń damýyna serpin beredi.
Qalanyń jasyl-jelegi: Almaty rekreasıany 1100 gektarǵa ulǵaıtady
Qazir qaladaǵy rekreasıalyq aımaqtardyń aýmaǵy 1 215 gektardaı bolyp qalady, negizi 2 315 gektar bolýy tıis, qalaǵa qazir 1000 gektardan astam jasyl-jelekti aýmaq jetispeıdi. Ásirese ońtústik-batys pen batys jaqta.
Bas jospar boıynsha 2030 jylǵa deıin jańa saıabaqtar men alańqaılar qurylyp, tapshylyq tolyq joıylady da, 2040 jylǵa qaraı jasyl aımaq 500 gektardan asyp túsýi kerek. Sonymen birge qala óndiristik kásiporyndardy kezeń-kezeńimen arnaýly aımaqtarǵa kóshire bastaýdy qolǵa almaq.
Almaty men Alataý — bolashaq aglomerasıanyń «eki ıadrosy»
Bas jospardy túzetý Almatynyń polısentrli damý modeline kóshýin naqtylaıdy. Bul kóshi-qońnyń qubylmalylyǵyn azaıtyp, qalanyń barlyq bóliginde jańa tartylys núktesin qurýǵa múmkindik bermek.
Negizgi polısentrler:
«Shyǵys qaqpasy»
• Talǵar men Qulja baǵyttary
• Logıstıka, iskerlik qyzmetter
• MICE-týrızmdi damytý
• Áýejaı mańyndaǵy kólik toraby
«Batys»
• Ekologıalyq óndirister
• Almaty ındýstrıaldy aımaǵy
• Eski ónerkásip aımaqtaryn eko-ındýstrıaldy parkterge aınaldyrý
Keńistiktik taldaýdyń zamandyq ádisterin qoldaný qala qurylysy saıasatyna derekterge negizdelgen jańa, ıkemdi tásil qalyptastyrýǵa múmkindik berdi.
Qoǵamdyq tyńdaýlar – 24 jeltoqsan
Barlyq usynystar, ádister men qorytyndylar Bas jospardy túzetýge negiz boldy. Qujattyń túpkilikti nusqasy 2025 jylǵy 24 jeltoqsanda kópshiliktiń talqysyna usynylady.
«Bas jospardy túzetý – bul qalanyń damý dınamıkasyn jáne jańa syn-qaterlerin kórsetetin strategıalyq qadam. Biz qaýipsiz, ekologıalyq turǵyda taza ári qolaıly qala qalyptastyramyz, onda ár aýdan ózin-ózi qamtamasyz etetin bolady», - dep túıindedi óz sózin Beıbit Shahanov.