Алматыда орналасқан ҚР Зоология институты сирек кездесетін жануарларды сақтауға және оларды табиғатқа қайтаруға белсенді қатысады, деп хабарлайды aqshamnews.kz.
Ғалымдар мен мемлекеттiк органдардың күш-жiгерiнiң арқасында соңғы онжылдықта жойылып бара жатқан бiрқатар түрлердiң таралымын едәуiр ұлғайтуға қол жеткiзiлдi. Бұл туралы ҚР Зоология институтының бас ғылыми қызметкері, ҚР Қызыл кітабының бас редакторы Роман Ященко өңірлік коммуникациялар қызметінің баспасөз конференциясында хабарлады.
«Бүгінгі таңда Қазақстанда сирек кездесетін және құрып кету қаупі төнген жануарлар түрлерінің тізімінде 227 түр тіркелген. Алайда, ғылыми зерттеулердің арқасында біз бұл тізімді қайта қарауды және оны 217 түрге дейін қысқартуды ұсындық, бұл кейбір түрлердің популяциясындағы оң өзгерістерді көрсетеді», - деді спикер.
Оның айтуынша, Алматының символдарының бірі - қар барысын сақтауға ерекше көңіл бөлінеді. Бүгінде оның Қазақстандағы мекендейтін жерлерінің 70% -ға жуығы қорықтардың қорғауында. Жабайы табиғатта жануарлардың мінез-құлқын зерттеу және бақылау мақсатында ғалымдар фототұтқыштар мен спутниктік телеметрияны пайдаланады. Қазірдің өзінде 11 қар барысына спутниктік қарғыбау берілді.
«Жүйелі шаралардың арқасында Қазақстандағы қар барысының саны 1990-шы жылдардағы 80-100 дарақтан бүгінгі таңда шамамен 160-180 дараққа дейін өсті», - деп атап өтті Роман Ященко.
Сондай-ақ, спикер 2024 жылы Қазақстанда екі ауқымды жоба - жолбарыс пен Пржевальский жылқысын қалпына келтіру бойынша белсенді кезеңге өткенін атап өтті. Тарихта бұл жануарлар ел аумағында мекендеген, бірақ толығымен жойылған.
Өз кезегінде ҚР Зоология институты бас директорының орынбасары Марина Чирикова негізгі өзгерістердің бірі жануарлардың 21 түрін, оның ішінде 19 омыртқасыздар мен екі омыртқалыларды алып тастау болғанын хабарлады. Себебі олардың популяциясы тұрақтанды және олар енді жойылып кету қаупінде емес. Алайда тізімге 11 жаңа түр қосылды, оның ішінде жәндіктердің үш түрі, құстардың екі түрі және сүтқоректілердің бір түрі.
«Мысалы, соңғы 12 жылда Қаратау тауларындағы ақбас құмайдың саны 95% - ға қысқарды. 2002 жылы Қазақстанда 250-ге жуық жұп болған қара құс өңірден іс жүзінде жоғалып кетті. Қамыс мысық та тізімге енгізілген, өйткені оның елде болуы тек ескі жазбалармен расталған», - деп қосты Марина Чирикова.