Интернетті соңғы жылдары мән-мағынасыз көрінетін мемдер мен қысқа видеолар жаулап алды. «Скибиди-туалет» пен «Бомбардиро Крокодило» сияқты бейнелерді миллиондаған адам көреді.
Мұндай контентті бүгінде брейнрот деп атайды – ағылшынша brain («ми») және rot («шірік») сөздерінен құралған ұғым, - деп хабарлайды Aqshamnews.kz.
«Брейнрот» сөзін алғаш 1854 жылы американдық философ Генри Дэвид Торо қолданған. Ол қоғамдағы ойдың жеңілдеуін «ми шірігі» деп сынаған. Ал интернет дәуірінде бұл сөз мағынасыз, бірақ вирустай тарайтын контентке байланысты айтылып жүр.
2023 жылы шыққан «Скибиди-туалет» шоуынан кейін термин тіпті кеңінен таралды. 2024 жылы Оксфорд сөздігі «брейнротты» «жыл сөзі» деп атады.
Қазіргі жастардың назар аудару немесе зейін қою уақыты қысқарған. Егер 2004 жылы адамның орташа концентрациясы 2,5 минут болса, қазір небары 47 секунд. Осындай жағдайда түсіндірмесіз, абсурд бейнелерді көру оңай әрі тартымды болып көрінеді.
Миға зияны қандай?
- Ғалымдар брейнрот-контенттің бірнеше кері әсерін атап өтеді:
- жады (еске сақтау) мен шешім қабылдау қабілеті әлсірейді;
- ақпаратты сақтау қиындайды;
- уақыттың көп бөлігі мәнсіз скроллингке кетеді.
Қалай қорғануға болады?
- Қысқа видеоға кеткен уақытты шектеу;
- Экран уақытын бақылайтын қосымшалар қолдану.
- Диджитал-детокс жасап көру
- Жеке дамуға пайдалы істерге уақыт бөліңіз: кітап оқу, сурет салу, музыка.
- Достармен және отбасыңызбен офлайн қарым-қатынасты күшейту.
Брейнрот — күлкі сыйлайтын, бірақ миға салмақ түсіретін құбылыс. Ақпаратты саналы тұтыну арқылы ғана оның зиянын азайтып, уақытыңызды тиімді өткізе аласыз.