«Alataý» dástúrli óner teatrynyń Steppes Rhapsody spektakli Eýropada anshlagpen ótti. Trýppa teatr álemindegi eń aýqymdy ári bedeldi Avignon Off festıvaline qatysyp jatyr, dep habarlaıdy Aqshamnews.kz.
Teatrlandyrylǵan konserttik qoıylymdy tamashalaǵan kórermen ornynan tik turyp qoshemet kórsetýde. Festıvál prezıdenti Arold Davıd qoıylymǵa joǵary baǵa berdi. Aıta keteıik, spektákl rejıseri – Ádilet Tamenov.
«Steppes Rhapsody – kórermendi tańqaldyrǵan, sanaǵa serpilis bergen jáne Qazaqstanǵa jol ashatyn qoıylym. «Alataý» teatryna festıválge shaqyrtýdy ózim usynǵan edim. Fransıa halqy Qazaqstannyń qazirgi zamanǵy ónerimen tanysyp, ónerine súısinse eken degen maqsat boldy. Jalpy, bul festıvál shyǵarmashylyq ónimderge arnalǵan kásibı alań, ıdeıa men tájirıbe almasýdyń, jańa seriktestikterdiń toǵysar ortasy. Bizdiń festıválge jyl saıyn álemniń túkpir-túkpirinen 2000-nan astam teatr prodúseri keledi. Olar munda jańa qoıylymdardy iriktep, baǵdarlamalaryna qosady. Sondyqtan, qazaq teatry jańa usynystar arqyly bıik besúlesterdi baǵyndyratynyna senemin», – dedi Avignon Off festıvaliniń prezıdenti Arold Davıd.
Arold Davıdtiń aıtýynsha, bıyl Avignon OFF festıvali aýqymy jaǵynan rekord jańartty. Qalada bir mezette 130 sahna jumys istep turdy, onda kúnine 1785 spektákl kórermen nazaryna usynyldy. Al, jalpy satylǵan bıletterdiń sany 1,6 mıllıonnan asady. Teatrlar úsh apta ishinde shamamen 22 mıllıon eýro tabys tapty. Negizgi nazar teatrǵa baǵyttalǵanymen, kórermenderge álemniń túkpir-túkpirinen bı, mýzyka, sırk jáne túrli janrdaǵy shoýlar da usynyldy.
Al, Steppes Rhapsody qoıylymynyń basty ereksheligi – sahnada ár shyǵarma, án, bı etno-folklorlyq ansámbldiń súıemeldeýimen oryndaldy. Dombyra, jetigen, baıan, qylqobyz, prıma-qobyz, sherter, urmaly jáne úrmeli aspaptar – barlyǵy 20-dan asa ulttyq aspaptyń úni kórermenge áserli mýzykalyq atmosfera syılaıdy.
Qoıylym barysynda kórermen kúıshi Arnaı Nadyrhanov pen İlıas Serikbaev arasyndaǵy kúı tartystyń áserli oryndalýyna tánti boldy. İlıas Serikbaev ár shyǵarmaǵa urmaly aspaptarmen yrǵaq berip otyrsa, jetigende oınaǵan Tursynaı Pazyl lırıkalyq áýenmen qoıylymǵa náziktik qosty. Baıanshy Jandos Saýyt keń tynysty mýzykalyq órnek jasasa, qylqobyz sheberi Nurbolat Qydyrbaev únge medıtatıvti reńk berdi. Prıma-qobyzda óner kórsetken Ajar Qadylbekova sahnalyq kóńil kúıdi dál jetkizse, Zarına Ysqaq shertermen ansámbl únine kóshpeli mádenıettiń tereń tamyryn sińirdi. Qoıylym barysynda Qurmanǵazy men Nurǵısa Tilendıevtiń kúıleri, sondaı-aq halyq ánderi men avtorlyq shyǵarmalar oryndaldy.
Teatrdaǵy dástúrli ánshiler Uljan Aǵlaqova men Dıas Murathannyń vokaldyq partıalary kórermenniń ystyq yqylasyna bólendi. Án aıtý sahnalyq qoıylymǵa tabıǵı túrde kiriktirilip, oqıǵa jelisi men emosıalyq óristi tolyqtyra tústi. Al Merýert Qalyzat pen Áıgerim Asanova oryndaǵan horeografıa spektákldiń kórkemdik tutastyǵyn arttyryp, beıneli sheshimniń mańyzdy elementine aınaldy. Bı men án, mýzyka men drama úndese otyryp, qoıylymnyń kórkem qýatyn tereńdetip, kórermenge erekshe áser syılady.
Qoıylym rejıseri Ádilet Tamenovtiń eki aıbaltamen oryndaıtyn kúrdeli ári áserli sahnalyq kórinisi kórermendi birden baýrap aldy. Bul – avtordyń ózindik rejıserlik sheshimi, álemdik sahnalyq tájirıbede balamasy joq erekshe plasıkalyq tásil. Qımyl-qozǵalys pen trúkterdiń dáldigi, sahnalyq plasıka men dramalyq qarqyn qoıylymnyń kórkemdik sharyqtaý shegin aıqyndap, kórermenge umytylmas áser syılaıdy.
«Fransıa sahnasynda óner kórsetý ári kórermenniń shynaıy yqylasyna bólený – bizdiń eń úlken jetistigimiz. Eýropa halqy qazaq ánderi men ulttyq aspaptaryna tánti bolyp, bizdiń eńbegimizdi erekshe baǵalap jatyr. Eki aıbaltamen kórsetiletin kúrdeli trúkter – qazaqtyń bes qarýynyń sımvoldyq kórinisi. Mundaı halyqaralyq deńgeıdegi sahnada qazaqtyń bolmysyn pash etý – úlken jaýapkershilik», – dedi rejıser Ádilet Tamenov.
Steppes Rhapsody qoıylymy Avignon Off festıvalindegi Rouge Gorge sahnasynda on kún boıy kórsetilip jatyr. Qoıylym festıváldiń eń jarqyn týyndylarynyń biri retinde baǵalanýda.
Aıta ketý kerek, bul tabys tek bir teatrdyń emes, tutastaı qazaqstandyq sahna óneriniń halyqaralyq deńgeıde moıyndalýynyń kórsetkishi. Bıyl alǵash ret Almaty qalasynan birden tórt teatr ujymy Avignon Off festıvaliniń resmı baǵdarlamasyna shaqyryldy. Olar – «Alataý» dástúrli óner teatry, Memlekettik qýyrshaq teatry, «ArtISHOK» teatry jáne «Jolda» táýelsiz teatry. Bul kórsetkish – elimizdegi teatr óneriniń jańa kezeńi bastalǵanyn bildiretin tarıhı jetistik.