Қазіргі уақытта Қазақстанда АЭС салу мәселесіне қатысты түрлі пікірлер айтылуда. Кейбіреулер «ресейлік лобби» туралы айтса да, бұл жоба үшін мердігер таңдауда кең мүмкіндіктер бар екенін атап өткім келеді.
2019 жылы әлемдік жетекші ядролық технология жеткізушілерінен техникалық-саудалық ұсыныстар алу бойынша маркетингтік рәсімдер өткізілді. Нәтижесінде Оңтүстік Корея, Қытай, Ресей, АҚШ, Франция сияқты бес шет елден алты танымал компанияның 13 реактор түрі бойынша ұсыныстары алынды. Әр реактор қуаты, құрылымы және басқа да сипаттамалары бойынша әртүрлі болды.
Біз бұл ұсыныстарды 20 критерий бойынша қарастырдық және ең перспективалы нұсқаларды іріктеп, шорт-лист жасадық. Бұл тізімге төрт жоба енді, олар: Қытайдың «CNNC» компаниясы (HPR-1000 реакторы), Ресейдің «Росатом» компаниясы (ВВЭР-1200 және ВВЭР-1000 реакторлары), Оңтүстік Кореяның «KHNP» компаниясы (APR-1400 реакторы) және Францияның «EDF» компаниясы (EPR1200 реакторы). Қазіргі уақытта осы компаниялармен АЭС құрылысына қатысты шарттарды талқылау бойынша келіссөздер жүргізілуде.
Сондай-ақ, Франция Президенті Эммануэль Макронның 2023 жылғы қараша айында Қазақстанға сапары кезінде елімізде атом өнеркәсібін дамыту мәселесі де талқыланды. Одан бөлек, Қазақстан мен Оңтүстік Корея Президенттері 2023 жылдың маусым айында атом энергетикасын бірлесіп дамыту перспективаларын да талқылады.