حالىق قالاپ، سايلاعان اكىم ەلدىڭ كوڭىلىنەن شىقپاي جاتسا، جەرگىلىكتى ءماسليحات دەپۋتتارى ونى ورنىنان الىپ تاستاۋعا قۇقىلى.
ال كانديداتتار اۋىل باسقارۋعا لايىق ادام بولماسا، سايلاۋشىلار «بارىنە قارسىمىن» دەگەن باعاندى تاڭداسا بولادى، دەپ حابارلايدى Almaty-akshamy.kz
تاۋەلسىز قازاقستاننىڭ تاريحىندا مۇنداي جۇيە بۇرىن-سوڭدى بولعان ەمەس. اۋىل اكىمدەرى بۇرىن بىردى-ەكىلى وڭىردە عانا سايلاعان. تۇتاس رەسپۋبليكانى قامتىعان سايلاۋ بيىل ءبىرىنشى رەت بارلىق ايماقتا قاتار ءوتىپ جاتىر. اۋىل اكىمى بولۋعا نيەتتى 2 مىڭنان اسا ۇمىتكەردىڭ جارتىسىنان كوبى ءوزىن-وزى ۇسىنعاندار. ساياساتتانۋشىلاردىڭ ايتۋىنشا، بۇل جاقسى ءۇردىس.
ەل تاعدىرىنا بەيجاي قاراي المايتىن، ساياساتكەر، ساياساتتانۋشى، زاڭگەر ازاماتتاردىڭ بۇل تۇرعىداعى پىكىرى قانداي ەكەن؟ 24.kz سايتىنا سۇحبات بەرگەن ولاردىڭ كوزقاراستارى وڭ سياقتى.
راسۋل جۇمالى، ساياساتتانۋشى: «سايلاۋ الدىندا جۇزدەگەن تاۋەلسىز باقىلاۋشىلاردى دايىنداپ، لاۋازىمىن راستاۋدىڭ دا داۋىس بەرۋدىڭ زاڭ تالاپتارىنا ساي وتۋىنە وڭ سەپتىگىن تيگىزەرى ءسوزسىز. ارينە، ەل تاريحىندا العاش رەت ءوتىپ وتىرعاندىقتان، اتالمىش تاجىريبە ءمىنسىز ەمەس تە شىعار، دەسە دە، ماڭىزى زور ساياسي رەفورمالاردىڭ ءسوز ەمەس، ءىس جۇزىندە ءجۇرىپ جاتقانىن جوققا شىعارۋعا دا بولماس. بۇقارا بيىلعى ناۋقاندى نەگە اسىعا كۇتىپ وتىر دەيسىز بە؟ ويتكەنى الگى كانديداتتاردىڭ اراسىندا وزدەرى اتتاي قالاپ الدىرعاندارى بار. سولار ب ا ق سىناپ كورسىن دەپ ۇكىلەپ الامانعا قوستى عوي. ب ا ق شابا ما، الدە بابى باسىم بولا ما، ونى الدا كورەمىز.»
ەرلان قارين، ق ر پرەزيدەنتىنىڭ كومەكشىسى: «جاڭا نورمالار بەلسەندى ازاماتتار ءۇشىن ءوز الەۋەتىن ىسكە اسىرۋعا قوسىمشا مۇمكىندىك بەردى. مۇنىڭ ءبارى پرەزيدەنتتىك ساياسي رەفورمالاردىڭ قوعامدا ۇلكەن قىزىعۋشىلىق تۋدىرعانىن كورسەتەدى. بۇدان بىلاي بيۋللەتەندەردىڭ ءوزى باسقا بولادى. «بارىنە قارسىمىن» دەگەن باعاندى بايقاعان بولارسىز. سونى جاڭادان قوسىپ وتىر. ەگەر ۇمىتكەرلەردىڭ اراسىنان اكىمگە لايىق ادام تاپپاساڭىز، قارسى ەكەنىڭىزدى قاداپ كورسەتىپ كەتىڭىز».
دۋمان بازاربەكوۆ، زاڭگەر: «وسىعان دەيىن زاڭدا «بارىنە قارسى داۋىس بەرۋ» دەگەن تارماق مۇلدەم بولماعان ەدى. مەملەكەت باسشىسىنىڭ تاپسىرماسىمەن سايلاۋ جۇيەسىنە وسىنداي وزگەرىس ەنگىزىلىپ وتىر. ونىڭ قانداي پايداسى بار؟ ەندى قاي پارتياعا حالىقتىڭ قانشا پروسەنتى جاقتاس ياكي قارسى ەكەنىن وڭاي انىقتاۋعا بولادى. بۇل ساياسي پارتيالارعا قوسىمشا جۇك ارتىپ وتىر. ەندى ولار ءاربىر داۋىس ءۇشىن كۇرەسەدى. حالىقتىڭ سەنىمىنە يە بولۋ ءۇشىن بەلسەندى دۇمىس ىستەيدى. 1989 جىلى دەپۋتاردى سايلاعان كەزدە وسىنداي ءادىس قولدانىلعان ەكەن. ءبىراق ول كەزدە بيۋللەتەندەردە «بارىنە قارسىمىن» دەگەن باعان بولماعان. سايلاۋشىلار ۇناماعان كانديداتتاردىڭ ەسىمىن سىزىپ تاستاپ وتىرىپتى. بيىلعى سايلاۋدىڭ وزگەشە بولاتىنى سودان. ودان كەيىن، الگى كانديداتتار قايىس كرەسلوعا جايعاسىپ الىپ، قامسىز وتىرا المايدى. ەگەر جۇمىسى ەل كوڭىلىنەن شىقپاسا، جەرگىلىكتى ءماسليحات دەپۋتتاتارى ولاردى قىزمەتىنەن قۋىپ تاستاۋعا قۇقىلى. جەرگىلىكتى ءماسليحات دەپۋتاتتارى ۆوتۋم قابىلداي الادى. ەگەر الگى سايلانعان ادام جۇمىسىن ءجوندى اتقارا الماسا، اۋىل تۇرعىندارى كەڭەس قۇرىپ، قول جينايدى. وزدەرىنىڭ قارسى ەكەندەرىن ءماسليحات دەپۋتاتتارىنا جەتكىزەدى. ال ولار ءوز كەزەگىندە بۇقارا نارازى بولعان اكىمدى قىزمەتىنەن الىپ تاستايدى. مۇنى دا سايلاۋشىلاردىڭ قۇقىعىن قورعاۋعا باعىتتالعان ۇمتىمدى قادام دەپ قابىلداۋعا بولادى. اۋىل اكىمدەرىن حالىقتىڭ ءوزى سايلاۋى شالعاي ەلدى مەكەندەردە قوردالانىپ قالعان ماسەلەلەردى شەشۋگە قالاي دا سەپتىگىن تيگىزەدى. ءبىز تىلدەسكەن مامان وسىلاي دەيدى. ەلدەگى سايلاۋ كەمەلىنە ءالى كەلە قويماعان شىعار. ءبىراق مۇنىڭ ءوزى سىرەسكەن سەڭنىڭ بىرتە-بىرتە سوگىلە باستاعانىن اڭعارتسا كەرەك».