Global Gender Gap گەندەرلىك الشاقتىق رەيتينگىندە قازاقستان 153ء-تىڭ ىشىنەن تەك 72ء-شى ورىندى يەلەندى
2021 جىلدىڭ ءبىرىنشى توقسانىنىڭ قورىتىندىسى بويىنشا، ەلدە 4،3 ملن جۇمىسپەن قامتىلعان ايەل بولدى، بۇل ءبىر جىل بۇرىنعىعا قاراعاندا 0،3%-عا ارتىق، دەپ حابارلايدى Almaty-akshamy.kz. Finprom.kz. سايتىنا سىلتەمە جاساپ.
ولاردىڭ ىشىندە باسىم بولىگى (77%) — جالدامالى قىزمەتكەرلەر: 3،3 ملن ايەل. جۇمىسپەن قامتىلعان ايەلدەردىڭ تاعى 17،1%-ى-جەكە كاسىپكەرلەر: 727،8 مىڭ جەكە كاسىپكەر-ەرلەر ايەلدەرگە قاراعاندا 13،6%-عا كوپ.
تاۋەلسىز قىزمەتكەر ايەلدەر سانى 246،2 مىڭ (ەرلەر 6،9%-عا ارتىق). شارۋاشىلىق سەرىكتەستىكتەرى مەن اكسيونەرلىك قوعامداردىڭ قۇرىلتايشى ايەلدەرى، سونداي-اق وندىرىستىك كووپەراتيۆتەردىڭ مۇشەلەرى 7،9 مىڭ بولدى (ەرلەر 14،3%-عا از).
2021 جىلدىڭ ءبىرىنشى توقسانىندا قاشىقتان 21،9 مىڭ ەر ادامعا قاراعاندا 51،7 مىڭ ايەل جۇمىس ىستەدى. بۇل رەتتە ولاردىڭ 85،3%-ى ءوز جۇمىسىندا كوممۋنيكاسيا قۇرالدارىن، 14،7%-ى جۇمىس بەرۋشىلەر بەرگەن قاراجاتتى پايدالاندى.
جۇمىسپەن قامتىلعان ايەلدەردىڭ 45،7% جوعارى جانە جوعارى وقۋ ورنىنان كەيىنگى ءبىلىمى، 40،2% — ورتا كاسىپتىك (ارنايى)، 7،4% — باستاۋىش كاسىپتىك، 6،7% — جالپى ورتا ءبىلىمى بار.
وڭىرلىك بولىنىستە جۇمىسپەن قامتىلعان ايەلدەردىڭ باسىم بولىگى الماتىدا جۇمىس ىستەدى: 508،4 مىڭ ادام، ءبىر جىل بۇرىنعىعا قاراعاندا 0،7%-عا ارتىق. ەكىنشى جانە ءۇشىنشى ورىندا الماتى جانە تۇركىستان وبلىستارى تۇر. جۇمىسپەن قامتىلعان ايەلدەردىڭ ەڭ ازى سولتۇستىك قازاقستان وبلىسىندا تۇرادى.
جۇمىسپەن قامتىلعان ايەلدەر سانىنىڭ ەڭ كوپ ءوسۋى تۇركىستان وبلىسىندا بايقالادى: جىلىنا 9،5% قوسۋ، 367،5 مىڭعا دەيىن؛ ەڭ كوپ قىسقارتۋ سولتۇستىك قازاقستان وبلىسىندا: مينۋس 4،1%، 137،8 مىڭ ادامعا دەيىن.
نەگىزىنەن ايەلدەر ساۋدا جانە اۆتو جوندەۋ سالاسىندا، ءبىلىم بەرۋدە، سونداي-اق اۋىل، ورمان جانە بالىق شارۋاشىلىعىندا جۇمىس ىستەيدى. اقپارات جانە بايلانىس سالاسىندا ەڭ از ايەلدەر جۇمىس ىستەيدى.
دەنساۋلىق ساقتاۋ جانە حالىققا الەۋمەتتىك قىزمەت كورسەتۋ سالاسىندا، سونداي-اق ءبىلىم بەرۋدە ايەلدەر سانى ەرلەر سانىنان 2،8 ەسە اسادى. HoReCa سالاسىندا ايەلدەر ەكى ەسە كوپ.
سونىمەن قاتار، جۇمىسپەن قامتىلعان حالىق اراسىندا قۇرىلىستا ەرلەرگە قاراعاندا 3،1 ەسە، كولىك جانە قويمالاۋ سالاسىندا 3 ەسە، ونەركاسىپتە 2،3 ەسە كوپ.
قازاقستاندا ق ر ەڭبەك كودەكسىنىڭ 16 جانە 26-باپتارىنا ايەلدەردىڭ ەڭبەگىن پايدالانۋعا شەكتەۋ قويىلعان جۇمىستار ءتىزىمىن الىپ تاستاۋعا باعىتتالعان وزگەرىستەر ەنگىزۋ ماسەلەسى قارالدى، دەپ حابارلايدى ق ر ەجحاقم. بۇل ءتىزىم جۇمىستىڭ اۋىرلىعىنا، زياندى جانە (نەمەسە) ءقاۋىپتى ەڭبەك جاعدايلارىنا بايلانىستى ايەلدەردىڭ جۇمىسقا ورنالاسۋى شەكتەلگەن 213 كاسىپ پەن جۇمىس تۇرلەرىنەن تۇرادى.
2020 جىلى ەلىمىز بويىنشا ءبىر قىزمەتكەردىڭ ورتاشا ايلىق جالاقىسى 213 مىڭ تەڭگەنى قۇرادى. ەرلەر ءۇشىن جالاقى 243،5 مىڭ تەڭگەنى، ايەلدەر ءۇشىن - بارلىعى 182،7 مىڭ تەڭگەنى قۇرادى. ەرلەر پايداسىنا ايىرماشىلىق 33،3% قۇرادى. ەل بويىنشا جالاقىنىڭ ناقتى ءوسىمى ورتا ەسەپپەن 14%-عا، ەرلەردە 9،4%-عا، ايەلدەردە 21،2%-عا ءوستى.
سالالىق قۇرىلىمدا جالاقىنىڭ ەڭ ۇلكەن ايىرماشىلىعى ونەر جانە دەمالىس، قارجى جانە ساقتاندىرۋ قىزمەتى جانە ونەركاسىپ سالاسىندا بايقالادى.
Global Gender Gap Report 2020 گەندەرلىك الشاقتىقتى زەرتتەۋ دەرەكتەرىنە سايكەس، تمد ەلدەرى اراسىندا قازاقستان 9-دان 4ء-شى ورىنعا شىقتى. ەل يندەكسى 0،710 قۇرادى. يندەكس نەعۇرلىم جوعارى بولسا، ەلدە ايەلدەر مەن ەرلەر اراسىنداعى گەندەرلىك الشاقتىق ازايادى.
قازاقستاننان گورى ۇزدىك كورسەتكىشتەر مولدوۆا، بەلارۋس جانە ۋكراينادا بايقالدى. رەسەي، قىرعىزستان، ءازىربايجان، ارمەنيا جانە تاجىكستانداعى جاعداي ناشار.
الەمدە وسى كورسەتكىش بويىنشا قازاقستان 153 ورىننىڭ ىشىنەن تەك 72ء-شى ورىندى يەلەندى.
