وتكەن اپتا اياعىنا قاراي مەملەكەت باسشىسى جاڭا سالىق كودەكسىنە قول قويدى. قۇجات 2026 جىلعى 1 قاڭتاردان باستاپ كۇشىنە ەنەدى. جاڭا زاڭ ەلىمىزدىڭ سالىق جۇيەسىن جەڭىلدەتىپ قانا قويماي، الەۋمەتتىك ادىلدىكتى ارتتىرۋعا، كولەڭكەلى ەكونوميكانى ازايتۋعا باعىتتالعان. كودەكستى ازىرلەۋ بارىسىندا 300-دەن اسا ساراپشى، سالا ماماندارى مەن كاسىپكەرلەر قاتىسىپ، ۇسىنىستار ەسكەرىلدى. Aqshamnews.kz ءتىلشىسى بۇل وزگەرىستىڭ كىمدەرگە ءتيىمدى بولارىن جانە ونىڭ قانداي ارتىقشىلىقتارى بارىن باعامداپ كوردى.
الەۋمەتتىك سالاعا ارنالعان جەڭىلدىكتەر
• قوعام ءۇشىن ماڭىزدى دارى-دارمەكتەرگە ققس — 0%
ونكولوگيا، سيرەك كەزدەسەتىن اۋرۋلار، قانت ديابەتى، پسيحيكالىق دەرتتەر سىندى اۋىر دياگنوز قويىلعان ازاماتتارعا قاجەتتى دارىلەر ەندى قوسىلعان قۇن سالىعىنان بوساتىلادى.
• مەديسينالىق قىزمەت تۇرلەرىنە دە ققس سالىنبايدى
گوبمپ (گارانتيالانعان تەگىن مەديسينالىق كومەك) پەن وسمس (مىندەتتى مەديسينالىق ساقتاندىرۋ) اياسىنداعى قىزمەتتەر مەن دارى-دارمەكتەرگە سالىق سالىنبايدى.
• باسقا دارى-دارمەك پەن مەديسينالىق قىزمەتتەر ءۇشىن
ققس مولشەرى ەكى كەزەڭمەن تومەندەيدى:
2026 جىلى — 5%
2027 جىلى — 10%
• زەينەتاقى تولەمدەرىنە سالىق سالىنبايدى
ءبىرىڭعاي جيناقتاۋشى زەينەتاقى قورىنان تولەنەتىن زەينەتاقىلار جەكە تابىس سالىعىنان بوساتىلادى.
• مۇگەدەكتىگى بار ازاماتتارعا ارنالعان جەڭىلدىك
الەۋمەتتىك شەگەرىم كولەمى 882 اەك-تەن 5000 اەك-كە دەيىن كوبەيتىلدى.
رۋحانيات پەن بىلىمگە قولداۋ
• كىتاپتار مەن باسپا ونىمدەرى ققس-تان بوساتىلادى
مەملەكەت رۋحانيات پەن ءبىلىم سالاسىنا ناقتى قولداۋ كورسەتىپ وتىر. بالالار ادەبيەتى، وقۋلىقتار مەن عىلىمي كىتاپتار ەندى سالىقسىز ساتىلادى.
• وتاندىق باسپا ۇيىمدارى ءۇشىن ققس — 10%
گازەت-جۋرنالداردان باستاپ اۋىل مەكتەپتەرىنىڭ باسىلىمدارىنا دەيىن جەڭىلدەتىلگەن مولشەرلەمە قولدانىلاتىن بولادى.
بيزنەسكە ارنالعان وزگەرىستەر
• سالىقتار مەن ەسەپتىلىك ازايدى
سالىق تۇرلەرى — 20%-عا
سالىقتىق ەسەپتىلىك كولەمى — 30%-عا قىسقارادى.
• ققس مولشەرى 16% بولىپ بەكىتىلدى
سالىق ەسەبىنە تىركەلۋ شەگى — 40 ملن تەڭگە.
• كورپوراتيۆتىك تابىس سالىعى
جالپى مولشەرلەمە — 20%
بانك جانە ويىن بيزنەسى ءۇشىن — 25%
• اۋىل شارۋاشىلىعى ءونىمىن وندىرۋشىلەر ءۇشىن
3% جەڭىلدەتىلگەن مولشەرلەمە ساقتالادى.
• اۆتوكولىك سالىعى
10 جىلدان ارتىق قولدانعان كولىكتەرگە سالىق مولشەرى تومەندەتىلەدى.
تابىسقا قاراي سالىق سالۋ
• جوعارى تابىسى بار ازاماتتار ءۇشىن
جىلدىق تابىسى 33 ملن تەڭگەدەن اساتىنداردان — 15% مولشەرىندە تابىس سالىعى الىنادى.
• قىمبات مۇلىككە سالىق وسەدى
قۇنى 75 ملن تەڭگەدەن جوعارى اۆتوكولىكتەرگە
قۇنى 450 ملن تەڭگەدەن اساتىن جىلجىمايتىن مۇلىككە سالىق مولشەرى ۇلعايادى.
ساراپشى نە دەيدى؟
ەكونوميست باۋىرجان ىسقاقوۆ جاڭا سالىق كودەكسىنىڭ بىرنەشە ارتىقشىلىعىن اتاپ ءوتتى:
1. كاسىپكەرلىككە جاعداي جەڭىلدەيدى
سالىقتىق اكىمشىلەندىرۋ وڭايلايدى. بۇل شاعىن جانە ورتا بيزنەس ءۇشىن ءتيىمدى.
2. سيفرلاندىرۋدى ارتتىرادى
ونلاين باقىلاۋ مەن اۆتوماتتى ەسەپ جۇرگىزۋ — كولەڭكەلى ەكونوميكانى ازايتىپ، اشىقتىقتى قامتاماسىز ەتەدى.
3. ينۆەستيسيالىق تارتىمدىلىق ارتادى
يننوۆاسيالىق، جاسىل ەكونوميكا جوبالارىنا جەڭىلدىكتەر ەنگىزىلۋى مۇمكىن.
4. الەۋمەتتىك ادىلەتتىلىك كۇشەيەدى
پروگرەسسيۆتى سالىق جۇيەسى ارقىلى تابىسى جوعارى ازاماتتاردان كوبىرەك سالىق الىنباق. بۇل قوعامداعى تەڭسىزدىكتى ازايتۋعا سەپ.
5. بيۋدجەتتىك تۇراقتىلىقتى قامتاماسىز ەتەدى
سالىق بازاسى كەڭەيىپ، قوسىمشا تۇسىمدەر الەۋمەتتىك باعدارلامالارعا باعىتتالادى.
«جاڭا سالىق كودەكسى – بۇل تەك فيسكالدىق ەمەس، ستراتەگيالىق قۇجات. ول ەل ەكونوميكاسىنىڭ باعىتىن ايقىندايتىن ماڭىزدى قۇرال»، – دەيدى ساراپشى.
جاڭا سالىق كودەكسى – ەل ەكونوميكاسىن جاڭعىرتۋعا، الەۋمەتتىك ادىلەتتىلىك ورناتۋعا جانە كاسىپكەرلىككە قولداۋ كورسەتۋگە باعىتتالعان كەشەندى قادام. سالىق جۇيەسىنىڭ وزگەرۋى حالىقتىڭ ءومىر ساپاسىنا دا، ەلدەگى جالپى ەكونوميكالىق احۋالعا دا وڭ اسەرىن تيگىزبەك.