جاس وتباسىلار باسپانالى بولا الا ما؟
ق ر ييدم قازاقستاندىق جاس وتباسىلارعا پاتەر ساتىپ الۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن مەملەكەتتىك قولداۋدىڭ جەڭىلدىكتى شارتتارىن ايتىپ، قولدانىستاعى جانە اكىمدىكتەر ازىرلەيتىن تۇرعىن ءۇي باعدارلامالارى تۋرالى حاباردار ەتەدى.
قولدانىستاعى «نۇرلى جەر» تۇرعىن ۇي-كوممۋنالدىق دامۋ مەملەكەتتىك باعدارلاماسى اياسىندا «وتباسى بانك» اق ارقىلى جىلدىق 2% جەڭىلدىكپەن نەسيە بەرۋ كوزدەلگەن، دەپ حابارلادى Almaty-akshamy.kz. ق ر يندۋستريا جانە ينفراقۇرىلىمدىق دامۋ مينيسترلىگىنە سىلتەمە جاساپ. نىسانالى توپ – كەزەكتە تۇرعاندار، اتاپ ايتقاندا، كوپ بالالى، تولىق ەمەس وتباسىلار جانە مۇگەدەك بالالارى بار جانۇيالار.
بۇگىنگە دەيىن اتالعان باعدارلاما بويىنشا تابىسى تومەن ساناتتاعى 9443 وتباسى باسپانالى بولدى.
كەزەكتە تۇرعان تاعى 17 مىڭىندا «5-10-20» مەملەكەتتىك باعدارلاماسى بويىنشا پاتەر ساتىپ الۋعا قارىز الۋ مۇمكىندىگى بار. ولار تۇرعىن ءۇي قۇنىنىڭ 10% باستاپقى جارناسىن تولەپ، 5%-بەن 20 جىلعا دەيىن نەسيە الا الادى.
بۇل ماقساتقا پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ تاپسىرماسى بويىنشا 210 ملرد تەڭگە بولىنگەن بولاتىن. اتالعان باعدارلاما بويىنشا 9 699 وتباسى پاتەر ساتىپ الۋعا نەسيە راسىمدەگەن.
2020 جىلدىڭ شىلدەسىندە بانك جاس وتباسىلارعا ارنالعان «جاس وتباسى» اتتى ءوزىنىڭ تۇراقتى باعدارلاماسىن ىسكە قوستى. باستاپقى جانە قايتالاما نارىقتاردا تۇرعىن ءۇي، سونداي-اق ءوز ءۇيىن سالۋ ءۇشىن جەر ۋچاسكەسىن ساتىپ الۋ ءۇشىن قارىزدار جىلدىق 6%-بەن بەرىلەدى. ال 2 جىل وتىسىمەن مولشەرلەمە 5%-عا دەيىن تومەندەيدى. نەسيەلەۋ مەرزىمى 6 جىلدان 9 جىلعا دەيىن.
بۇل باعدارلامادا ەرلى-زايىپتىلاردىڭ جاسىنا جانە وتباسىنداعى بالالاردىڭ سانىنا ەشقانداي شەكتەۋلەر جوق. «جاس وتباسى» بويىنشا قارىز الۋدىڭ نەگىزگى كريتەرييلەرى: نەكەدە 3 جىلدان 5 جىلعا دەيىن تىركەلۋ، «وتباسى بانكتە» دەپوزيتتىڭ بولۋى (اشىلۋى)، تۇرعىن ءۇي قۇنىنىڭ 50%-ىن جيناقتاۋ. سونداي-اق، ساتىپ الىناتىن تۇرعىن ءۇي سوماسىنىڭ 50%-ىن ءبىر مەزگىلدە سالعان كەزدە جەڭىلدىكتى قارىز الۋ مۇمكىندىگى بار.
جاستاردى قولداۋدىڭ 2021-2025 جىلدارعا ارنالعان بەكىتىلگەن كەشەندى جوسپارىنا سايكەس، وبلىستىق اكىمدىكتەر تۇرعىن ءۇي ساتىپ الۋ ءۇشىن جاس وتباسىلاردى جەڭىلدىكپەن نەسيەلەندىرۋ بويىنشا وڭىرلىك جوبالار ازىرلەۋدە.
اقتوبە وبلىسىنىڭ اكىمدىگى وتباسى بانكىمەن ىنتىماقتاستىق اياسىندا جەرگىلىكتى بيۋدجەتتەن «اقتوبە جاستارى» جانە «جاس وتباسىلار مەن مامانداردى نەسيەلەندىرۋ ءۇشىن قولجەتىمدى باسپانا» وڭىرلىك باعدارلامالارىن جۇزەگە اسىرۋعا 1،5 ملرد تەڭگە بولۋگە نيەتتى.
الماتى وبلىسىنىڭ اكىمدىگى جۇمىس ىستەيتىن جاستار ءۇشىن «جەتىسۋ جاستارى» باعدارلاماسىن باستاپقى جارناسىز (ءبىراق قوسىمشا كەپىل بولعان جاعدايدا) جۇمىس جاساۋدا. قارىزدىڭ ەڭ جوعارعى سوماسى 10 ملن تەڭگەگە دەيىن.
نۇر-سۇلتان قالاسىنىڭ اكىمدىگى «ەلوردا جاستارى» تۇرعىن ءۇي باعدارلاماسىن ىسكە قوسۋدى جوسپارلاپ وتىر. 35 جاسقا دەيىنگى جۇمىس ىستەيتىن جاستار جەرگىلىكتى بيۋدجەتتەن 3 جىلدان 25 جىلعا دەيىنگى مەرزىمگە جىلدىق 5% جەڭىلدىكپەن قارجىلاندىرۋ ەسەبىنەن 10 ملن تەڭگەگە دەيىن قارىز الا الادى.
وسى جوبالاردى ىسكە اسىرۋدىڭ باستالعانى تۋرالى وڭىرلىك اكىمدىكتەردىڭ سايتتارىندا جانە باق-تا، سونداي-اق وتباسى بانكىنىڭ سايتىندا حابارلاناتىن بولادى.
سونىمەن قاتار، جاستار ساياساتى جونىندەگى ۋاكىلەتتى ورگان جاستار مەن ستۋدەنتتىك ۇيىمداردى، ساراپتامالىق جانە ازاماتتىق قوعامداستىق وكىلدەرىن تارتا وتىرىپ، جاستاردى جۇمىسقا ورنالاستىرۋ، ءبىلىم بەرۋ، تۇرعىن ۇيمەن قامتاماسىز ەتۋ ماسەلەلەرىن كەشەندى شەشۋ ءۇشىن «تاۋەلسىزدىك ۇرپاقتارى» ۇلتتىق جوباسىن ازىرلەۋدە.