گەندەرلىك تەڭدىك ورتالىق ازيادا قانداي جاعدايدا
قازاقستان سىرتقى ىستەر مينيسترلىگىنىڭ قولداۋىمەن «بۇۇ-ايەلدەر» قۇرىلىمى «بەيجىڭنەن پاريجگە دەيىن: ورتالىق ازيادا مىندەتتەمەلەردى ءىس-قيمىلدارعا اينالدىرۋ» اتتى بەيجىڭ دەكلاراسياسى قابىلدانعاننان بەرى 25 جىل وتكەننەن كەيىنگى ۋاقىتتا ايەلدەردىڭ جاعدايىنا قاتىستى وزەكتى ماسەلەلەردى تالقىلاۋ ءۇشىن وڭىردەگى ەلدەردىڭ ازاماتتىق قوعام وكىلدەرىنىڭ كەزدەسۋىن ۇيىمداستىردى، دەپ حابارلايدى Almaty-akshamy.kz ق ر ءسىم تاراتقان حابارعا سىلتەمە جاساپ.
بەلگىلى وتاندىق ديپلومات ءمادينا جاربوسىنوۆانىڭ توراعالىعىمەن وتكەن كەزدەسۋگە 1995 جىلى ايەلدەر جاعدايى جونىندەگى ءتورتىنشى دۇنيەجۇزىلىك كونفەرەنسياعا قاتىسقان قازاقستان، قىرعىزستان، تاجىكستان، تۇركىمەنستان جانە وزبەكستان وكىلدەرى، سونداي-اق ءار ءتۇرلى ۇرپاقتىڭ ازاماتتىق قوعام بەلسەندىلەرى قاتىستى. قاتىسۋشىلار بەيجىڭدەگى سول كەزدەسۋدە قول جەتكىزىلگەن ۋاعدالاستىقتار الەمدەگى جانە ورتالىق ازيا وڭىرىندەگى ايەلدەردىڭ جاعدايىن جاقسى جاققا قالاي وزگەرتكەنى، سونداي-اق گەندەرلىك تەپە-تەڭدىكتى شىن-مانىندە قامتاماسىز ەتۋ جانە ايەلدەر مەن قىزداردىڭ قۇقىقتارى مەن مۇمكىندىكتەرىن كەڭەيتۋ ءۇشىن ۇكىمەتتەر مەن ازاماتتىق قوعامعا تاعى نە ىستەۋ قاجەتتىگى، وسى ماقساتتارعا قول جەتكىزۋ ءۇشىن قانداي سالالاردا وزگەرىستەر ەنگىزۋ كەرەكتىگى جونىندە ءوز پىكىرلەرىمەن ءبولىستى.
ءىس-شارادا ەۋروپا جانە ورتالىق ازيا ەلدەرى بويىنشا «بۇۇ-ايەلدەر» قۇرىلىمىنىڭ وڭىرلىك ديرەكتورى ءاليا ءال-ياسير قۇتتىقتاۋ ءسوز سويلەدى. ونىڭ ايتۋىنشا، «گەندەرلىك تەڭدىك سالاسىنداعى پروگرەستى جەدەلدەتۋ قاجەت جانە وكىلەتتىكتىڭ تەڭ بەرىلۋىن قامتاماسىز ەتۋ، ايەلدەردىڭ بەلسەندىلىگىنە كەپىلدىك بەرۋ جانە ءومىردىڭ بارلىق سالاسىندا ايەلدەردى شەكتەيتىن قۇرىلىمدىق كەدەرگىلەر مەن كەمسىتۋشىلىك نورمالاردان ارىلۋ ماڭىزدى».
كەلەسى اپتادا پاريجدە «تەڭدىك ۇرپاعى» جاھاندىق فورۋمى وتەدى. وندا ۇكىمەتتەر مەن ازاماتتىق قوعامدار وزدەرىنىڭ باستامالارى مەن باسىمدىقتارىن جاھاندىق دەڭگەيدە ۇسىنا الاتىن بولادى.
«ءبىز قازاقستان ۇكىمەتىنىڭ، اتاپ ايتقاندا، سىرتقى ىستەر مينيسترلىگىنىڭ گەندەرلىك تەڭدىك ماسەلەلەرى بويىنشا ءبىلىم مەن تاجىريبەدەگى ولقىلىقتاردىڭ ورنىن تولتىرۋدىڭ نەعۇرلىم قولايلى جانە ءتيىمدى جولىن ىزدەستىرۋ جونىندەگى بىرلەسكەن كۇش-جىگەردەگى قولداۋىن جوعارى باعالايمىز»، – دەپ اتاپ ءوتتى ءاليا ءال-ياسير.
30 ماۋسىم مەن 2 شىلدە ارالىعىندا «بۇۇ-ايەلدەر» قۇرىلىمىنىڭ جانە فرانسيا ۇكىمەتىنىڭ قامقورلىعىمەن الداعى بەس جىلدا گەندەرلىك تەڭدىك جولىندا پروگرەسكە قول جەتكىزۋ ءۇشىن ءبىرقاتار ناقتى مىندەتتەمەلەردى قامتاماسىز ەتۋگە باعىتتالعان گەندەرلىك تەڭدىك ماسەلەلەرىنە ارنالعان جاھاندىق ءىس-شارا بولىپ تابىلاتىن «تەڭدىك ۇرپاعى» فورۋمى وتەدى.