الماتىدا قالانىڭ 2040 جىلعا دەيىنگى باس جوسپارىن تۇزەتۋگە ارنالعان قوعامدىق تىڭداۋلار بارىسىندا تۇرعىندار كولىك جۇكتەمەسىنە قاتىستى، اتاپ ايتقاندا، ءال-فارابي داڭعىلىنداعى تۇراقتى كەپتەلىس پەن برت جەلىسىن دامىتۋ تيىمدىلىگى تۋرالى سۇراقتار قويدى. «الماتىباسجوسپار» عىلىمي-زەرتتەۋ ينستيتۋتىنىڭ ديرەكتورى اسحات ءسادۋوۆ جاڭا باس جوسپاردا قانداي شەشىمدەر قاراستىرىلعانىن جانە نەگە قوعامدىق كولىككە باسىمدىق بەرمەي كەپتەلىس ماسەلەسىن شەشۋ مۇمكىن ەمەستىگىن ءتۇسىندىردى.
اسحات ءسادۋوۆتىڭ ايتۋىنشا، جاڭا باس جوسپاردىڭ نەگىزگى باعىتىنىڭ ءبىرى كەپتەلىس پەن ەكولوگيا ماسەلەسىن شەشۋدىڭ نەگىزگى قۇرالى رەتىندە قوعامدىق كولىكتى دامىتۋ بولماق.
«ەگەر ءبىز قالانى دامىتۋ مەن ەكولوگيالىق جاعدايدى جاقسارتقىمىز كەلسە، قوعامدىق كولىككە وتىرۋىمىز كەرەك. ءقازىر كوپشىلىك جۇرگىزۋشى كوزقاراسىمەن قارايدى، ءبىراق قالاعا قوعامدىق كولىككە باسىمدىق بەرەتىن تۇبەگەيلى قادام قاجەت. سوندا عانا كەپتەلىس ماسەلەسىن ازايتا الامىز»، – دەدى ول.
جەلتوقسان كوشەسىنە قاتىستى قويىلعان سۇراقتارعا جاۋاپ بەرە وتىرىپ، ينستيتۋت باسشىسى بۇل كوشە جالپى كولىك سىزباسىنىڭ ءبىر بولىگى رەتىندە قاراستىرىلاتىنىن ايتتى. جەلتوقسان كوشەسىندەگى اۋماق تيميريازيەۆ كوشەسى بويىنداعى BRT جەلىسىنىڭ جالعاسى رەتىندە قاراستىرىلىپ وتىر.
سونداي-اق ول ءال-فارابي داڭعىلىنداعى جاعدايعا جەكە توقتالدى. بۇل كوشە ۇزاق ۋاقىت بويى «جىلدام» ءارى بوس كولىك ءدالىزى رەتىندە سانالىپ كەلگەن.
«كوپشىلىك ال-فارابيدە جىلدامدىق 80 كم/ساع، باعدارشام جوق دەپ، سول باعىتقا ۇمتىلادى. باسىندا بۇل جۇيە جۇمىس ىستەدى، ءبىراق كەيىن سۇرانىستىڭ ارتۋى كەپتەلىسكە الىپ كەلدى، بۇگىندە بۇل كوشەدە ۇنەمى كەپتەلىس بار»، – دەدى اسحات ءسادۋوۆ.
ونىڭ ايتۋىنشا، مۇنداي جاعداي باسقا مەگاپوليستەردە دە بايقالعان.
«ماسكەۋ مەن ماسكەۋ قالاسىنىڭ اينالما اۆتوجولىنىڭ تاجىريبەسى كورسەتكەندەي، بوس كولىك ءدالىزى پايدا بولعان ساتتە بارلىعى سول باعىتقا اعىلادى. ءال-فارابي داڭعىلى دا بۇگىندە وسى ماسەلەنى باستان كەشىپ وتىر. جالعىز شەشىم – قوعامدىق كولىكتى دامىتۋ. ءبىز وسى ۇستانىمدى ۇستانامىز»، – دەپ ءسوزىن تۇيىندەدى ينستيتۋت ديرەكتورى.
قالا باسقارۋشى رەتىندە اسحات ءسادۋوۆ ءال-فارابي داڭعىلىنداعى قوزعالىستى ۇيىمداستىرۋعا قاتىستى تاسىلدەردى وزگەرتۋ قاجەت ەكەنىن ايتتى.
«جەكە پىكىرىم – ال-فارابيگە باعدارشام ورناتۋ كەرەك. ءقازىر بۇل كوشەنى «ادامدارعا ىڭعايلى ەتۋ» جوسپارى ازىرلەنىپ جاتىر. كوپتەگەن ەلدەگىدەي، بولاشاقتا بۇل جەردە جىلدام جۇرەتىن قوعامدىق كولىك دالىزدەرى پايدا بولۋى دا مۇمكىن»، – دەدى ءسادۋوۆ.
الماتىنىڭ 2040 جىلعا دەيىنگى باس جوسپارىن تۇزەتۋ بويىنشا قوعامدىق تىڭداۋلار جالعاسىپ جاتىر. قالا تۇرعىندارىنىڭ ۇسىنىسى مەن ەسكەرتۋى قۇجاتتى جەتىلدىرۋ كەزىندە ەسكەرىلەدى.