10 تامىزدا قازاقستاندىقتار اباي كۇنىن اتاپ وتەدى. بيىل ۇلى اقىن، اعارتۋشى، فيلوسوف جانە كومپوزيتور اباي قۇنانباي ۇلىنىڭ تۋعانىنا 180 جىل تولىپ وتىر، دەپ حابارلايدى Aqshamnews.kz.
اباي 1845 جىلى سەمەي وبلىسىندا (قازىرگى اباي وبلىسى) دۇنيەگە كەلگەن. ونىڭ شىعارماشىلىعى مەن تۇلعاسى بۇگىنگە دەيىن ۇلتتىق سانا-سەزىمنىڭ سيمۆولى بولىپ كەلەدى. ۇلى اقىن شىعىس پەن باتىس مادەنيەتىن شەبەر ۇشتاستىرا ءبىلدى. پۋشكين، لەرمونتوۆ، بايرون، گەتە سىندى كلاسسيكتەردىڭ تۋىندىلارىن قازاق تىلىنە اۋدارىپ، حالقىنا ۇسىندى.
مەرەكە تاريحى
اباي كۇنىن اتاپ ءوتۋ مەرەكەسى 2020 جىلى، اقىننىڭ 175 جىلدىق مەرەيتويىندا رەسمي تۇردە بەكىتىلدى. 5 تامىزدا بۇل داتا قازاقستاننىڭ رەسمي مەرەكەلەر تىزىمىنە ەنگىزىلدى. الايدا مەرەكە دەمالىس كۇنى بولىپ سانالمايدى.
ەل بويىنشا مەرەكەلىك شارالار
مەرەيتويعا وراي ەلىمىزدە ءبىرقاتار سالتاناتتى ءىس-شارالار وتەدى. مەرەكەلىك باعدارلاما ۇلى اقىننىڭ ەسكەرتكىشتەرىنە گۇل قويۋ راسىمىنەن باستالادى. الماتىدا جىل سوڭىنا دەيىن 120-دان استام ءىس-شارا جوسپارلانعان. 10 تامىز كۇنى ساعات 09:00-دەن 11:00-گە دەيىن اباي جانە دوستىق داڭعىلدارىندا كولىك قوزعالىسى ۋاقىتشا شەكتەلەدى.
"19 مىڭعا جۋىق اباي بار"
ۇلتتىق ستاتيستيكا بيۋروسىنىڭ دەرەگىنشە، بۇگىندە قازاقستاندا 18 763 ادام اباي ەسىمىن يەلەنگەن. ەڭ كوپ اباي ەسىمدى ازامات استانادا (2 089)، تۇركىستان وبلىسىندا (2 018) جانە الماتىدا (1 719) تۇرادى. بۇل ەسىمدى يەلەنگەن ەڭ جاسى ۇلكەن ادام 1932 جىلى تۋعان. ەڭ تانىمال جاس ارالىعى – 30-34 جاس، بۇل توپتا 3 228 اباي تىركەلگەن.
پرەزيدەنت توقايەۆ اباي جايلى
پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقايەۆ ابايدىڭ ەل دامۋىنا قوسقان ۇلەسىن ەرەكشە اتاپ ءوتتى:
"ۇلى اقىن ۇلتتى بىرىگۋگە، ادىلەتتى قوعام قۇرۋعا شاقىردى. ءبىز ۇسىنىپ وتىرعان "تىڭدايتىن مەملەكەت» تۇجىرىمداماسى – ونىڭ يدەيالارىنىڭ جالعاسى. مەملەكەت پەن حالىقتىڭ بىرلەسىپ ماسەلەلەردى تالقىلاۋى – وركەنيەتتى قوعامنىڭ بەلگىسى. مۇنداي پىكىر الماسۋ ۇكىمەتكە دەگەن سەنىمدى ارتتىرىپ، تۇراقتىلىقتى نىعايتادى. بيلىك پەن حالىقتى بىرىكتىرەتىن بۇل يدەيانىڭ باستاۋىندا اباي تۇر دەپ ايتۋعا بولادى"، – دەدى مەملەكەت باسشىسى.
اباي قۇنانباي ۇلى – قازاقتىڭ ۇلى اقىنى، كومپوزيتورى، اعارتۋشىسى، ويشىلى، قوعام قايراتكەرى. ول قازاق جازبا ادەبيەتىنىڭ نەگىزىن قالاۋشى، العاشقى كلاسسيگى، ءارى مادەنيەتتى ەۋروپاعا جاقىنداتقان رەفورماتور بولدى.